Page Text
________________
९२२
भगवतीस्त्रे . अथ अज्ञानविषयकवन्धद्वारमाश्रित्य गौनमः पृच्छति-'णाणावरणिज्ज णं भंते कम्मं कि मइअन्नाणि बंधइ सुयभन्नाणी बंधइ ? ' हे भदन्त ! ज्ञानावरणीय कर्म किं मत्यज्ञानी वध्नाति ? किम् श्रुताज्ञानी वध्नाति ? किं विभङ्गज्ञानी वध्नाति ? । भगवानाह - गोयमा ! आउगवज्जाओ सत्तवि बंधति' हे गौतम ! आयुष्कवर्नाः सप्ताऽपि कर्मप्रकृतीः मत्यज्ञानिप्रभृतयो वध्नन्ति । 'आउगं भयणाए ' आयुष्कं भजनया कदाचिद् आयुष्कबन्धनकाले वध्नन्ति, कदाचित् तद्भिन्नकाले आयुर्न वध्नन्तीत्यर्थः । है तप तो वह शातावेदनीय कर्म का बंध करता ही है और जब वही चौदहवें गुणस्थानमें विराजमान हो जाता है या सिद्ध बनजाता है तब उसके वेदनीय कर्म का बंध नहीं होता है।
अब अज्ञानविषयकबंधद्वार को आनित करके गौतमस्वामी प्रभु से पूछते हैं कि-(णाणावरणिज्जं णं अंते ! कम्मं किं मह अन्नाणी बंधइ, सुय अन्नाणी बंधह, विभंग अन्नाणी बंधह) हे भदन्त । ज्ञानावरणीय कर्म का बंध जब अज्ञान की अपेक्षा लेकर विचार करते हैं तो कौन सा अज्ञानी जीव बांधता है-क्या मति अज्ञानी बांधता है ?या श्रुत अज्ञानी वांधता है ? या विसंगज्ञानी-जिसका अवधिज्ञान मिथ्यात्व के संबंध से विपरीत बना हुआ है-ऐसा जीव वांधता है ? इसके उत्तर में प्रभु गौतम से कहते हैं कि (गोयमा) हे गौतम ! (आउगवज्जाओ सत्स वि बंधंति ) आयु को छोड़कर बाकी की सातों ही कर्म प्रकृतियों को मत्यज्ञानी आदि जीव बांधते हैं। (आउग भयणाए) आयुकर्म का बंध છે કે જ્યારે કેવળજ્ઞાની જીવ તેરમાં ગુણસ્થાને રહે છે, ત્યારે તે તે શાતા વેદનીય કમને બંધ કરે જ છે, પણ જ્યારે તે ચૌદમાં ગુણસ્થાને વિરાજમાન થઈ જાય છે અથવા તે સિદ્ધપદને પ્રાપ્ત કરી લે છે, ત્યારે તે વેદનીય કર્મ બાંધતા નથી.
હવે અજ્ઞાનવિષયકબંધદ્વારની અપેક્ષાએ ગૌતમસ્વામી મહાવીર પ્રભુને એ प्रश्न पूछ'छे (णाणावरणिज्ज णं भंते ! कम्म कि मइ अन्नाणी बधइ, सुय अन्नाणी बंधइ, विभंग अन्नाणी बंधइ १) 3 Red! अज्ञानीनी अपेक्षा क्यिार કરવામાં આવે તે કયે અજ્ઞાની જીવ જ્ઞાનાવરણીય કર્મ બાંધે છે? શું મતિ અજ્ઞાની બાંધે છે કે શ્રત અજ્ઞાની બાંધે છે? કે વિલંગ અજ્ઞાની બાંધે છે ?
(જેનું અવધિજ્ઞાન મિથ્યાત્વના સંબંધથી વિપરીત બનેલું હોય એવા खनन विHI मज्ञानी 3 छे.)
| SR No. | 009314 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 1151 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 74 MB |