Page Text
________________
९२०
भगवतीसूचे मतिज्ञानी किं ज्ञानवरणीयं कर्म बध्नाति ? । भगवानाह- गोयमा । हेहिल्ला चत्तारि भयणाए' हे गौतम ! अधस्तना आद्याश्चत्वारः अभिनियोधिकश्रुता-वधि-मनःपर्यवज्ञानिनः भजनया कदाचिद् ज्ञानावरणीयं कर्म वध्नन्ति, कदाचिन्न वध्नन्ति, सरागावस्थायां वध्नन्ति, वीतरागावस्थायां ज्ञानावरणीयं कर्म न वध्नन्ति,, अतो ' भजनया' इत्युक्तम् , 'केवलणाणी न बंधइ केवल. ज्ञानी न बध्नाति । ' एवं वेयणिज्जवज्जाओ सत्तवि' एवं ज्ञानावरणवदेव वेद.
ज्ञानावरणीए कर्म कौन से ज्ञानवाला जीव बांधता है ? क्या आभिनिघोधिकज्ञानी-मतिज्ञानी जीव बांधता है। या श्रुतज्ञानी जीव बांधता है? या अवधिज्ञानी जीव बांधता है या मनः पर्ययज्ञानो यांधता है ? या केवलज्ञानी बांधता है ? इसके उत्तर में प्रभु गौतम से कहते हैं कि (गोयमा) हे गौतम ! (हेहिल्ला चत्तारि भयणाए) आदि के चार जीव मतिज्ञानी-श्रुनज्ञानी, अवधिज्ञानी और मनः पर्ययज्ञानी जीव-केवलज्ञानावरणीय कर्म का बंध भजना से करते हैं-अर्थात् ये चार जीव कदाचित् ज्ञानावरणीय कर्म का बंध करते भी हैं और कदाचित् नहीं भी करते हैं। जब ये सरागीवरथा में रहते हैं, तब तो ज्ञानावरणीय कर्म का बंध करते हैं और जय ये वीतरागावरथा में रहते हैं-तब ज्ञाना वरणीय कर्म का बंध नहीं करते हैं। इसीलिये यहां (भजना) पद प्रयुक्त किया गया है। (केवलणाणी न बंधह) केवलज्ञानी आत्मा ज्ञानावरणीय कर्म का बंध नहीं करता है क्यों कि ज्ञानावरणीय कर्म
જીવ બાંધે છે કે શ્રુતજ્ઞાની જીવ બાંધે છે કે અવધિજ્ઞાની જીવ બાંધે છે? કે મન પર્યયજ્ઞાની જીવ બાંધે છે કે કેવળજ્ઞાની છવ બંધે છે?
ते उत्तर सापता महावीर प्रभु है (गोयमा ! ) गौतम ! ( हेदिल्ला चत्तारि भयणाए) पडा या२ प्रा२ना -मतिज्ञानी, श्रुतज्ञानी, અવધિજ્ઞાની અને મનપર્યયજ્ઞાની છે જ્ઞાનાવરણીય કર્મને બંધ વિકલ્પ કરે છે–એટલે કે તેઓ જ્ઞાનાવરણીય કર્મ કયારેક બાંધે છે અને કયારેક બાંધતા નથી જ્યારે તેઓ સરાગ અવસ્થાવાળા હોય છે ત્યારે તે જ્ઞાના વરણીય કર્મ બાંધે છે, પરંતુ જ્યારે વીતરાગ અવસ્થાવાળા હોય છે, ત્યારે તેઓ જ્ઞાનાવરણીય કર્મ બાંધતા નથી. તે કારણે અહીં “વિકપે કમ બાંધે छ " मेवु ४यु छ. (केवलणाणी न बंधइ) ५२'तु विज्ञानी मात्मा तो જ્ઞાનાવરણીય કર્મ બાંધતો જે નથી, કારણ કે જ્ઞાનાવરણીય કર્મને સર્વથા
| SR No. | 009314 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 1151 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 74 MB |