Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० ६ उ०३ सू० ४ कर्मस्थितिनिरूपणम् २०३ कदाचित् बध्नाति, कदाचिन्न बध्नाति, मिथ्यादृष्टिमिश्रदृष्टिश्च बध्नात्यवेत्यर्थः, किन्तु ' आउए हेछिल्ला दो भयणाए ' आयुष्कं वर्स अधरतनौ आद्यौ द्वौं सम्यग्दृष्टि-मिथ्याष्टिरूपौ भजनया कदाचित् आयुर्वन्धकाले वध्नीतः कदाचित् तद्भिन्नकाले न वध्नीतः, परन्तु 'सम्मामिच्छट्टिी न बंधइ ' सम्यगमिथ्यादृष्टिः मिश्रदृष्टिरित्यर्थः आयुष्यं कर्म न बध्नाति, अयं भाव'-अपूर्वकरणादौ सम्यग्दृष्टिः आयुष्यं कर्म न वध्नाति, तद्भिन्नस्तु सम्यग्दृष्टिरपि आयुर्वन्धकाले आयुर्वध्नाति, तद्भिन्नकाले न बध्नाति, तथा मिथ्यादृष्टिरपि आयुर्वन्धकाले तद् वध्नाति, अन्यदा के विषय में भी कथन जानना चाहिये-अर्थात् आयुकर्म को छोड़कर सम्यग्दृष्टि जीव दर्शनावरणीय आदि कर्मों को भी कदाचित् बांधता है और कदाचित् नहीं बांधता है। तथा जो मिथ्यादृष्टि और मिश्रदृष्टि जीव हैं, वे इन कर्मों का बंध करते ही हैं । किन्तु (आउए हेडिल्ला दो भयणए) आयु जो कर्म है उसे आदि के ये सम्घगडष्टि और मिथ्यादृष्टि जीव भजना से बांधते हैं-जब आयु के बंध होने का समय होता है-तब उसका बंध करते हैं और जब समय नहीं होता तय नहीं बंध करते हैं।
और जो (सम्मामिच्छट्ठिी न वंधइ) मिश्रष्टि जीव है वह आयुकर्म का वध नहीं करता है । इसका तात्पर्य ऐसा है कि-अपूर्वकरण आदि गुणस्थानवर्ती सम्यगूदृष्टि जीव आयुकर्म का बंध नहीं करता है और इनसे भिन्न जो सम्यग्दृष्टि है वह आयु के बध काल में आयु को बांधता है और भिन्नकाल में नहीं बांधता है। मिथ्यादृष्टि भी ऐसा ही करता વરણીય કર્મના કથન પ્રમાણે જ સમજવું. એટલે કે સમ્યગ્દષ્ટિ જીવ આયુકર્મ સિવાયના સાતે કર્મોને બંધ બાંધે પણ છે અને નથી પણ બાંધતે, તથા મિથ્યાદિષ્ટ જીવ અને મિશ્રષ્ટિ જીવ અ યુકમ સિવાયના સાતે કર્મોને म रे २५ छे. ५५( आउए हेडिल्ला दो भयणाए ) मायुना मध पडेसा બે પ્રકારના છે એટલે કે સમ્યગ્દષ્ટિ અને મિથ્યાદૃષ્ટિ છ વિકલ્પ બાંધે છે, એટલે કે જ્યારે આયુને બંધ બાંધવાને સમય થાય છે, ત્યારે તેઓ તે કર્મને બધ બાંધે છે, પણ જ્યારે તે બંધ બાંધવાને સમય હેતે નથી स्यारे तसा त म मांधता नथी. मन (सम्मामिच्छदिट्टी न बंधा) सभ्य મિથ્યાદૃષ્ટિ (મિશ્રદૃષ્ટિ) જીવ આયુકર્મને બધ બાંધતે નથી તેનું તાત્પર્ય આ પ્રમાણે છે–અપૂર્વકરણ આદિ ગુણસ્થાનમાં રહેલે સમ્યગ્દષ્ટિ જીવ આયુ કર્મને બંધ કરતે નથી, પણ તે સિવાયના જે સમ્યગ્દષ્ટિ હોય છે તેઓ આયુના અંધકાળે આયુકર્મને બંધ બાંધે છે પણ તે સિવાયના કળે તેઓ આયુકર્મ બાંધતા નથી. મિથ્યાદૃષ્ટિ પણ એવું જ કરે છે, તથા સમ્યગુ મિથ્યા
| SR No. | 009314 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 1151 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 74 MB |