Bhagwati Sutra Part 04

SR No.: 009314
Original Sutra Author: N/A
Author: Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Total Pages: 1151
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & agam_bhagwati
File Size: 74 MB

Page 919

१९८
-
भगवतीस्त्र निवृत्तिवादरसंपरायादिगुणस्थानकेषु आयुर्वन्धस्य व्यवच्छेदात् स्यादिवेदरहितो जीवो न बध्नाति, इति । पप्ठं संयतहारमाश्रित्याह-जाणावरणिज्ज भंते ! कम्मं कि संजए बंधइ, असंजए, संजयाऽसंजए बंधइ' हे भदन्त ! ज्ञानाघरणीयं कर्म कि संयतो बध्नाति ? असंयतो वा बध्नाति ? संयताऽसंयतो या (सिय बंधइ, सिय नो बंधइ ) ऐसा कहा गया है। तथा जो जीव न स्त्री घेवाले हैं, न पुरुषवेदवाले हैं और न नपुंसक वेवाले है-अर्थात् जिन जीवों के कर्मों की सत्ता में से स्त्री आदि वेदों को उदय निकल गया है-उन वेदों के बंध की व्युच्छित्ति जिन जीवों के हो गई है, ऐसे वे निवृत्त बादर संपराय आदि गुणस्थानक वाले जीव स्यादि वेद से रहित हुए आयुकर्म के बंध का व्युच्छेद हो जाने के कारण आयुकर्म का बंध नहीं करते हैं। कारण आयुकर्म का व्यवच्छेद भी तो निवृनियादर संपराय आदि गुणस्थानों में हो जाता है।
छठे संयतद्वारकी अपेक्षा लेकर अब सूत्रकार कहते हैं-इसमें गौतम प्रभु से पूछते हैं कि-(णाणावरणिजं णं भंते ! कम्मं किं संजए बंधह, असंजए संजया संजए बंधइ) हे भदन्त ज्ञानावरीय कर्मका बंध कौनसा जीव करता है ? क्या जो संघतजीव होता है वह ज्ञानावरणीय कर्म का बंध करता है ? या जो असंयत जीव होता है वह ज्ञानावरणीय कर्म का बंध करता है ? यो जो संयतासंपत जीव होता है, वह ज्ञानावरणीय
--
-
नो बधइ " मे ४थन ४२वामा मायुं छे. तथा २ १ न श्री देवाणी છે, ન પુરુષ વેદવાળે છે અને ન નપુંસક વેદવાળે છે એટલે કે જે જીવેનાં કર્મોની સત્તામાંથી સ્ત્રી આદિ વેદને ઉદય નીકળી ગયું છે–તે દેના બંધની
શ્રુચ્છિત્તિ (વિચ્છેદ) જે જીવેને થઈ ગઈ છે, એવાં તે નિવૃત્તિનાદર સંપરાય આદિ ગુણસ્થાનકવાળા છે સ્ત્રી આદિ વેદથી રહિત થઈને આયુકમના બંધને વિચ્છેદ થઈ જવાના કારણે, આયુકર્મને બંધ કરતા નથી. કારણ કે નિવૃત્તિનાદર આદિ ગુણસ્થાનમાં આયુકર્મને વિરદ થઈ જતો હોય છે.
હવે સૂત્રકાર છઠ્ઠા સંયત દ્વારને અનુલક્ષીને નીચે પ્રમાણે પ્રશ્નોત્તરે દ્વારા કર્મબંધનું નિરૂપણ કરે છે-ગૌતમ સ્વામી મહાવીર પ્રભુને એ પ્રશ્ન પૂછે છે है (णाणावरणिज्ज णं भते ! कम्न कि' संजए बधइ, असंजए संजयासंजए बधइ १) Hard ! ज्ञानावरणीय मनामध्ये लव ४२ छ ? शुसयत જીવ જ્ઞાનાવરણીય કર્મને બંધ કરે છે? કે અસંયત જીવ જ્ઞાનાવરણીય કર્મને બંધ કરે છે કે સંયતાસંયત જીવ જ્ઞાનાવરણીય કર્મને બંધ કરે છે?