Page Text
________________
shrafद्रका टी० श० ६ उ० १ सू० ३ कर्म पुनलोपचस्वरूपम्
८५१
केनार्थेन केन कारणेन एत्रमुच्यते ? केषाञ्चित् जीवानां तथाविधवर्णितः त्रिविधः कर्मोपचयो भवति, न तु सादिकः सपर्यवसितः कर्मोपचयो भवति ? भगवानाह - ' गोयमा ! इरियावहियबंधयस्स कम्मोवचए साइए सपज्जवसिए' हे गौतम ! ऐर्यापथिकवन्धकस्य, ऐर्यापथिकं केवलयोगप्रत्ययं कर्म, तदूवन्धकस्य, उपशान्तमस्य क्षीणमोहस्य सयोगिकेवलिनश्च कर्मोपचयः सादिकः सपर्यवसितः सान्तो भवति, पर्यापथिकर्मणो हि जीवस्य अवद्धपूर्वस्य बन्धनात् कर्मोपचयस्य से पूछते हैं कि - (सेकेणट्टेणं) हे भदन्त ! आप ऐसा किस आधार को लेकर कहते हैं कि किन्हीं जीवों का कर्मोपचय सादि सान्त है, किन्हीं जीवों का कर्मोपचय अनादि सान्त है और किन्हीं जीवों का कर्मोपचय अनादि अनन्त है - पर सादि अनन्त कर्मोपचय किसी भी जीव का नहीं है ? इसके उत्तर में प्रभु उनसे कहते हैं कि - ( गोयमा ) हे गौतम! ( ईरियावहियबंधयस्स कम्मोचचए साइए सपज्जवलिए) जो कर्म केवल योग के ही निमित्त से आता है - कषाय के निमित्त से नहींवह ऐर्यापथिक है इस ऐपिथिक, कर्म का बंध करनेवाला जो जीव है - जैसे ग्यारहवें ११ बारहवें १२ और तेरहवें गुणस्थानवर्ती जीव उसके जो कर्मोपचय होता है वह सादिक और सपर्यवसित होता है । इसमें सादिता इसलिये कही गई है कि यह कर्म जीव को नीचे के गुणस्थानों में रहने पर नहीं बंधता है क्यों कि वहां पर कषाय का सद्भाव રવા પડશે. હવે આ વિષયના વધારે સ્પષ્ટીકરણને માટે ગૌતમ સ્વામી મહાવીર પ્રભુને આ પ્રમાણે પ્રશ્ન પૂછે છે
( से केणट्टेणं १ ) डे लहन्त । भाप शा अरले मेवु' ! हो ! - લાક જીવાના કર્માંપચય સાદિ સાન્ત હોય છે, કેટલાક જીવોના કમે પચય અનાદિ સાન્ત હોય અને કેટલાક જીવોના કર્માપચય અનાદિ અનત હાય છે, પણ કાઈ પણ જીવને કપચય સાદિ અનંત હાતેા નથી ? तेनो भवा न्यायता भहावीर अलु आहे हे - ( गोयमा । ) हे गौतम ! ( ईरिया धियस कम्मोचए साइए सपज्जवसिए) ने दुर्भध योगने કારણે જ થાય છે, કષાયને કારણે થતા નથી, એવાં કાઁ'ધને “ અોપથિક બધ” કહે છે. એ પ્રકારના અય્યપથિક કના બંધ કરનાર જીવના કર્મીપચય સાહિ અને સાન્ત હૈાય છે. જેમકે—અગિયાર, માર અને તેરમા જીણુ સ્થાને રહેàા જીવ આ પ્રકારને હોય છે, એટલે કે તે જીવના કર્માંપચય સાદિ અને સાન્ત હાય છે. તેને સાદિ કહેવાનુ કારણ એ છે કે જીવ આ ક્રમ બ'ધ નીચેનાં ગુણુસ્થાનામાં રહે ત્યારે ખાંધતા નથી, કારણે કે નીચેનાં
| SR No. | 009314 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 1151 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 74 MB |