________________
ghee न्द्रिका टीका श० ५ ० १ ० ३ ऋतुविशेषादिस्वरूपनिरूपणम् ५५ तथा चैत्र यावत् - प्रतिपद्यते । यदा खलु भदन्त ! जम्बूद्वीपे द्वीपे मन्दरस्य पर्वतस्य पौरस्त्ये वर्षाणां प्रथमः समयः प्रतिपद्यते, तदा पश्चिमेऽपि वर्षाणाम् प्रथमः समयः प्रतिपद्यते, यदा खलु पश्चिमेऽपि वर्षाणां प्रथमः समयः प्रतिपद्यते तदा यावत् - मन्दरस्य पर्वतस्य उत्तर - दक्षिणेऽनन्तरपश्चात्कृतसमये वर्षाणां प्रथमः समयः प्रतिपन्नो भवति ? हन्त, गौतम ! यदा जम्बूद्वीपे द्वीपे मन्दरस्य पर्वतस्य
पडवजह, तह चैव जाव पडिवजह ) हां, गौतम ! इसी तरह से होता है- जब जंबूद्वीप में दक्षिणार्ध में चतुर्मास का प्रथम समय होता है तब . उसी तरह से यावत् उत्तरार्ध - उत्तरदिग्भाग में होता है । (जया णं भंते । जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स पुरत्थिमेणं वासाणं पढमे समए परिवज्जइ, तया णं पच्चत्थिमेणं वि वासाणं पढमे समए पडिवज्जइ ) हे भदन्त ! जंबूद्वीप नामके द्वीप में मंदर पर्वत के पूर्वदिग्भाग में जय चतुर्मास का प्रथम समय आता है तब पश्चिमदिग्भाग में भी चतुर्मास का प्रथम समय आता है ? (जया णं पच्चत्थिमेणं वि वासाणं पढमे समए पडिवज्जइ ) तो जब पश्चिमदिग्भाग में भी चतुर्मास का प्रथम समय अता है (तय णं जाव मंदरस्स पव्वयस्स उत्तरदाहिणे णं अणंतरपच्छाकडसमयंसि वासाणं पढमे समए पडिवन्ने भवइ ) तब यावत् मंदर पर्वत की उत्तर दक्षिण दिशा में अनन्तर पश्चात्कृत समय में वर्षा चतुर्मास का प्रथम समय प्रारंभ हो जाता । (हंता, गोयमा ! जया णं
समए पडिवज्जइ, तह चैव जाव पडिवsजइ " डा, गौतम ! भेवु ? मने छे જ્યારે જમૂદ્દીપના દક્ષિણાધમાં વર્ષાના પ્રારંભ થાય છે ત્યારે ઉત્તરાર્ધમાં પણ વર્ષાના પ્રારંભ થાય છે, અને ત્યારે મંદર પર્વતની પૂર્વ અને પશ્ચિમ द्विशाभां पशु वर्षांनी आरल थाय छे. " जयाण' भते ! जंबुद्दीवे दीवे मंदरस्स पव्वयस्स पुरत्थिमेण पढमे समए पडिवज्जइ, तयाणं पच्चत्थिमेण वि वासणं पढमे समए पडिवज्जइ ” हे लहन्त ! क्यारे यूद्वीप नाभना द्वीपना भौंहर પર્વતની પૂર્વ દિશામાં વર્ષાના પ્રારભ થાય છે, ત્યારે શુ પશ્ચિમ દિશામાં
वर्षाने आरंभ थाय छे। अने " जया णं पच्चत्थिमेणंवि वासाणं पढमे समए पडिवज्जइ " न्यारे पश्चिम हिग्विलाग मां पशु वर्षाऋतुन आरंभ थाय छे,
"
तया ण जाव मंदरस्स पव्त्रयस्स उत्तरदाहिणेण अणतरपच्छाकडसमय सि वासाण' पढमे समए पडिवन्ने भवइ ? " त्यारे मूद्रीयना मंडर पर्वतना ઉત્તર અને દક્ષિણ દિગ્વિભાગમાં પણ એજ સમયે ( અનંતર પશ્ચાત્કૃત સમયમાં वर्षा ऋतुन आरंभ थाय छे ? "हता, गोयमा ! जयाण' जंबुद्दीवे दीवे मंदररस