Page Text
________________
-}
भगवतीचे गलेभ्यः यावत् स्तोकाः अल्पाः, बहुकाः, तुल्याः, विशेषाधिका वा वर्तन्ते १ निर्ग्रन्थीपुत्र आह-' नारयपुत्ता ! सन्वत्थोवा पोग्गला भावादेसेणं अपएसा, कालादेसेणं अपएसा असंखेज्जगुणा ' हे नारदपुत्र ! सर्वस्तोकाः सर्वेभ्योऽल्पाः पुद्गला भावादेशेनामदेशाः एकगुणकालकादयः । कालादेशेन अप्रदेशाव असंख्येयगुणाः सन्ति वर्णादिपरिणतिबाहुल्यात्, अयं भावः -यो हि पुद्गलो यस्मिन् समये यद वर्ण- गन्ध-रस- रपर्श- संघात - भेद - सूक्ष्मत्व-वादरत्वादि- परिणामान्तरमापन्नः स तस्मिन् समये तदपेक्षया कालतोऽमदेशः कथ्यते । परिणामाश्र
लेकर जो पुद्गल प्रदेश और अप्रदेश कहे गये हैं, उनके बीच में कौन २ पुद्गल किन २ पुलों की अपेक्षा अल्प हैं ? कौन २ पुद्गल किन २ पुलों की अपेक्षा बहुत हैं ? कौन २ पुद्गल किन २ पुद्गलों की अपेक्षा तुल्य हैं ? और कौन २ पुद्गल किन २ की अपेक्षा विशेषाधिक हैं ? नारद पुत्र के इस प्रश्न को सुनकर निर्ग्रन्धीपुत्र ने उनसे " नारयपुत्ता सन्वत्थोवा पोग्गला भावांदेसेणं अपएसा, कालादेसेणं अपएसा, असंखेज्जगुणा " कहा कि हे नारदपुत्र ! भाव की अपेक्षा से जो पुद्गल अप्रदेश कहे गये हैं वे पुद्गल सब से कम हैं और जो पुद्गल काल की अपेक्षा से अप्रदेश कहे गये हैं वे पुद्गल इन पुद्गलों की अपेक्षा से असंख्यातअधिक हैं। तात्पर्य कहने का यह है कि जो पुद्गल जिस समय में जिस वर्ण, गंध, रस, स्पर्श, संघात, भेद, सूक्ष्मत्व बादरत्व आदि रूप परिणामान्तर को प्राप्त किया हुआ होता है, वह पुद्गल સપ્રદેશ અને અપ્રદેશ કહ્યા છે, તેમાંના કયાં કયાં પુછ્યા કયાં કયાં પુદ્ગલા કરતાં અલ્પ ( આછાં ) છે? કયાં કયાં પુદ્ગલે કયાં કયાં પુદ્ગàા કરતાં વધારે છે ? કયાં કયાં પુદ્ગલા ક્યાં કર્યાં પુદ્ગલેાની ખરાખર ( તુલ્ય ) છે ? અને કયાં કયાં પુદ્ગલા ક્યાં ક્યાં પુèા કરતાં વિશેષાધિક છે ? નારદપુત્રના આ પ્રશ્નને उत्तर आायतां निर्थ थीपुत्रे " नारयपुत्ता" हे नारदपुत्र ! ( सव्वत्थोवा पोग्गला भावादेसेणं अपएसा, कालादेसेण अपएसा असंखेज्जगुणा ) भावनी अयेક્ષાએ જે પુદ્ગલેને અપ્રદેશી ( પ્રદેશ રહિત ) કહ્યા છે, તે પુદ્ગલા સૌથી એછાં છે, અને કાળની અપેક્ષાએ જેમને અપ્રદેશી કહ્યાં છે, એવાં પુદ્ગલા તેમનાં કરતાં અસખ્યાત ગણા વધારે છે.
ા કથનના ભાષા નીચે પ્રમાણે છે-જે પુકૂલ જે સમયે જે વર્ણ, अध, रस, स्पर्श, सौंधात, लेड, सूक्ष्मत्व, माहरत्व ( स्थूजता ) माहिय પશ્થિામાન્તર પામેલ ડ્રાય છે, તે પુદ્ગલને તે અપેક્ષાએ તે સમયે કાળની
| SR No. | 009314 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 1151 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 74 MB |