________________
. . अथ पञ्चमोद्देशकः प्रारभ्यते
पञ्चमशतके पञ्चमोद्देशकस्य संक्षिप्तविपयविवरणम् । ' संयममात्रेण सिद्धिर्भवति नवेति प्रश्नः, तत्र प्रथमशतकस्य चतुर्थोपेशकानुसारेण न संयममागेण सिद्धिर्भवतीति समाधानम् । ततः कर्मबन्धक्रमानुसारमेव वेदनानुभव इति अन्यतीधिवक्तव्यता, तस्या मिथ्यात्वप्नतिपादनम् , कियतां जीवानां कर्मबन्ध क्रमेणैव वेदनातुभवः, क्रियतां च कर्यवन्ध विपर्यासेनापि वेदनानुभवो भवतीति स्वसिद्धान्तमतप्रतिपादनं च, तदेव क्रमशः एवंभूतवेदनाऽनेवंभूतवेदनापदेन प्रतिपादितम् । एष वेदनाप्रकारो नैरयिकादि-वैमानिकपर्यन्तचतुर्विंशतिदण्डकेषु विज्ञेयः । कुलकरसंख्याप्रतिपादनम् , तीर्थङ्कराणां माता पितॄणां, शिष्याणां निरूपणम् , चक्रवर्तिनां मातॄणां स्त्रीरत्नानाम् प्रतिपादनं च
पंचम शतक का पांचवां उद्देशापंचम शतक के इम पंचम उद्देशक को विषय विवरण संक्षेप से इस प्रकार से है-संयममोन से सिद्धि होती है ऐसा प्रश्न प्रथमशंतक के चतुर्थ उद्देशक के अनुसार संयममात्र से सिद्धि नहीं होती है ऐसा समाधान. कर्मबन्ध के क्रमानुसार ही वेदना का अनुभव होता है, ऐसी अन्यतीर्थिकों की वक्तव्यता है सो इस वक्तव्यता में मिथ्यात्व का प्रतिपादन. तथा कितनेक जीवों को कर्मबन्ध के क्रमानुसार ही वेदनानुभव होता है और कितनेक जीवों को धर्मबन्ध के विपर्यास से भी वेदनानुभव होता है ऐसा स्वसिद्धान्त का प्रतिपादन यही बात क्रमशः एवं भूतवेदना और अनेवंभूतवेदना पद् से प्रतिपादित की गई है। यह वेदना प्रकार नैरयिक आदि से लेकर वैमानिक पर्यन्त चौबीस दंडकों
– પાંચમા શતકને પાંચમે ઉદ્દેશક – આ ઉદ્દેશકમાં જે વિષયોનું નિરૂપણ કરવામાં આવ્યું છે તેને સંક્ષિપ્ત સાર“ફક્ત સંયમ લેવાથી જ સિદ્ધપદની પ્રાપ્તિ થાય છે ખરી ? એ પ્રશ્ન અને તેને નકારાત્મક ઉત્તર તથા તે માટે પહેલા શતકના ચોથા ઉદેશકને આધારે પ્રતિપાદન
કર્મબંધના કમ પ્રમાણે જ કર્મનું વેદના થાય છે, એવી અન્ય મતવાદીએની માન્યતા છે. એ માન્યતાના મિથ્યાત્વનું પ્રતિપાદન કેટલાક જીવોને કર્મબંધના ક્રમાનુસાર વેદનાનુભવ થાય છે, અને કેટલાક જીને કર્મબંધના વિપરીત ક્રમે પણ વેદનાને અનુભવ થાય છે એવા સ્વસિદ્ધાંતનું પ્રતિપાદન मे पातन मनु एवं भूतवेदना' भने “ अनेवभूतवेदना " द्वारा प्रतिપાદન કરાયું છે. નારકોથી લઈને વૈમાનિકો પર્વતના ૨૪ દંડકોમાંથી આ વેદના