________________
अद्रिका टीक ०
उ० २ सू० १ वायुस्वरूपनिरूपणम्
१०५
O
नाम् अन्योन्य विव्यत्यासेन लवणे समुद्रे वेलां नातिक्रामति, तत् तेनार्थेन यावत् ० वाताः वान्ति । अस्ति खलु भदन्त । ईषत्पुरोवाताः पश्वाद्वाता, मन्दाः वाताः, महावाताः वान्ति ? हन्त, अस्ति । कदा खलु भदन्त ? ! ईपत्पुरोवाताः यावत् तया दीविच्चया ईसि पुरेवाया० ) हे भदन्त । ऐसा आप किस कारण से कहते हैं कि जब द्वीपसंबंधी ईषत्पुरोवात आदि वायुएँ चलते है तब समुद्रसंबंधी ईषत्पुरोवात आदि वायुएँ नहीं चलती हैं और जब समुद्र संबंधी ईषत्पुरोवात आदि वायुएँ चलती हैं तप द्वीप संबंधी ईषत्पुरोवात आदि वायुएँ नहीं चलते हैं । ( गोयमा । तेसिं णं वायाणं अन्नमन्नविवचासेणं लवणे समुद्दे वेलं नाहकमइ, से तेणट्टेणं जाव वाया वायेंति ) हे गौतम! ये वायुएँ एक दूसरे की वायु के साथ नहीं चलते हैं - किन्तु जुदी २ होकर चलते हैं ! जब द्वीपसंबंधी ईषत्पुरोवात आदि वायुऍ चलते हैं तब समुद्रसंबंधी ईषत्पुरोवात आदि वायुएँ नहीं चलते हैं, और जब समुद्रसंबंधी ईषत्पुरोवात आदि वायु चलते हैं तब द्वीप संबंधी ईषत्पुरोवात आदि वायुएँ नहीं चलते है। इस तरह ये वायुएँ आपस में विपरीत रूप से चलते हैं-अतः ये समुद्र की वेला का उल्लंघन नहीं करती हैं। इस कारण मैंने ऐसा कहा है कि यावत् पूर्व में कथित पद्धति के अनुसार ये वायुएँ चलते हैं । (अस्थि णं भंते । ईसिंपुरे वाया पथावाया, मंदावाया, महावाया, वायंति ? ) हे भदन्त ! ये ईषत्पुरोवात
२०
હું ભઇન્ત ! આપ શા કારણે એવું કહેા છે કે જ્યારે દ્વીપનાં ઇપુરાવાત આદિ વાયુ વાતા હોય છે, ત્યારે સમુદ્રના ઈષત્પુરાવાત આદિ વાયુ વાતા નથી, અને જ્યારે સમુદ્રના ઇષત્પુરાવાત આદિ વાયુ વાતા હાય છે, ત્યારે દ્વીપના षित्युरावात मांहि वायु वाता नथी ? ( गोयमा ! तेसिणं वायाणं अन्नमन्नविव वासेणं लवणे समुद्दे वेल नाइक्कमइ से तेणट्टेणं - जाव वाया वायेति ) हे ગૌતમ । તે બન્નેના વાયુઓ ( દ્વીપ અને સમુદ્રના વાયુઓ ) સાથે વાતા નથી. પદ્મ જુદા જુદા વાય છે. જ્યારે જમૂદ્રીપના ઇત્પુરાવાત આદિ વાયુઓ વાય છે, ત્યારે સમુદ્રના ઇષત્પુરાવાત આદિ વાયુઓ વાતા નથી અને જ્યારે સમુદ્રના ઈષત્પુરા વાત આદિ વાયુ વાતા હાય છે, ત્યારે દ્વીપના ઇષ્ઠપુરાવાત આદિ વાયુએ વાતા નથી. આ રીતે વાયુએ એક બીજાથી વિપ રીત રીતે વાતા હોય છે—તેથી તેઓ લવણુસમુદ્રની વેલાનું ઉલ્લંધન કરતા मंदावाया, महाव़ाया નથી. તે કારણે કે ગૌતમ । મે' એવુ કહ્યુ છે કે તે વાયુએ પૂર્વ કથિત पद्धतिथी वाय छे, ( अस्थिणं भंते ! ईसिंपुरेवाया, पत्थावाया, बृाय ंति ? ) डे लहन्त ! ईषत्पुरोवात, पथ्यवात, भडवात अने भावात वायु