Page Text
________________
cea
स्थानासूचे सर्वेष्वपि पक्षेषु पूर्वद्वारिकानक्षत्रानन्तरं सप्त सप्त कृत्वा दक्षिणवारिकादीनि नक्षत्राण्यपि बोध्यानि । अत्र तु पष्ठं मतमाश्रित्य मूत्रागि वोध्यानि । लोके तु प्रथममतमाश्रित्यैतदुच्यते, तथाहि"दहनाद्य (कृत्तिकाया मृक्ष (नक्षत्र) सप्तकसैन्यां (पूर्वरयां) तु मघादिकं च याम्या
याम् (दक्षिणस्याम्) अपरस्यां (पाश्चिमायां) मैत्रादिक (अनुराधादिक) मथसौम्यां (उत्तरस्या) दिगि
धानप्ठादि ॥१॥ भवति गमने नराणामभिमुखनुपसर्पतां शुभप्राप्तिः । अथ पूरिक्षमतामुदिष्टं मन्यनमुदीच्याम् (उत्तरस्याम् ॥ २ ॥
बनम्न मी पनि पूर्वद्वारिक नक्षोंके अनन्तर सात २ करके दक्षिण द्वारिक आदि नक्षत्र भी जानना चहिये ।
ग्रहां तो छठे मनको आश्रित करके ये सूत्र कहे गये हैं, लोकमें प्रथम सतो आश्रित करके ऐसा कहा जाता है-जैसे
"दहनाच (कृत्तिकाय ) भृक्ष" इत्यादि।
(दहनाद्यक्षसप्तकं) = कृत्तिकादि सास नक्षत्र (ऐन्यां) पूर्व दिशाके हैं, और नचादि सात नक्षत्र (चाम्पायां ) दक्षिण दिशाके हैं, (अपरस्या) पश्चिम दिशा (मैयादिकं ) अनुराधादि सात नक्षत्र हैं, तथा ( सौम्यां दिशि ) उत्तर दिशामें धनिष्ठादि सात नक्षत्र, इस प्रकार अभिजित् साहिल २८ नक्षत्राको कहकर आग्नेय कोणसे वाय. घकोण तक एक लकीर खींच देना उसी रेखाको परिघदण्ड कहते हैं। (नराणामभिमुखमुपसर्पता ) सामने वाले नक्षत्रों में जानेवाले मनुष्य की (गमने ) यात्रामें शुभ फल प्राप्ति होती है ॥
પરતુ અમે એવું કહીએ છીએ કે“અભિજિતુ આદિ સાત નક્ષત્ર પૂર્વારિક છે?
બધા પ્રશ્નોની માન્યતા પ્રમાણે પૂર્વછારિક નક્ષત્ર પછી દક્ષિણદ્વારિક આદિ સાત સ ત નક્ષત્રોનું કથન પણ અહીં કરવું જોઈએ. હવે છઠા મતને આશ્રય લઈને નીચેનાં સૂત્રોનું કથન કરવામાં આવે છે–
લેકમાં પ્રથમ મતને આધારે એવું કહેવામાં આવે છે કે– " दहनाद्य (कृत्तिकाद्य) मृक्ष" त्याह
(नयक्ष AH) = कृति सात नक्षत्र (ऐन्यां) पूशना छ, भासित नत्र (याम्यायां ) दक्षिण शिना छ, अनुराधासात नक्षत्री (अपस्यां ) पास हशत छ भने प्रतिष्ठहि सात नक्षत्र (सोम्यां दिशि) ઉત્તર દિશાના આ પ્રમાણે અભિજિત્ આદિ ૨૮ નક્ષત્રોનું અહી કથન કરવામાં આવ્યું છે. હવે અગ્નિ ઠાથી શરૂ કરીને વાયવ્ય કેણુ સુધી જે એક રેખા हरयामा साव, तात माने ' परिघ' ' ४३ छे. (नराणामभिमुखमुपसर्पसां)
| SR No. | 009310 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1965 |
| Total Pages | 773 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 43 MB |