________________
स्थानांतसूत्रे
कपायममादः –कपायाः=क्रोधादयः, तद्रूपस्तज्जनितो वा प्रमादः । उक्तं च-" चित्तरत्नमसंक्लिष्टमान्तरं धनमुच्यते ।
यस्य तन्मुपितं दो (क्रोधादिरूपै) स्वस्य शिष्टा (अवशिष्टाः) विषतयः इति ॥ ४ ॥
ફેક્ટ
"
तथा - द्यूतप्रमादः - द्यूतं - प्रसिद्ध तद्रूपस्तज्जनितो वा प्रमादः । उक्तंचात्र- " द्यूतासक्तस्य सच्चित्तं धनं कामाः सुचेष्टितम् ।
नयन्त्येव परं शीर्ष, नामापि च विनश्यति ॥ १ ॥ इतिं ५ ॥
कपाय रूप प्रसाद कपाय प्रमाद है अथवा क्रोधादि कपायों से जन्य जो प्रमाद है वह कषाय प्रमाद है । कहा भी हैचित्तरत्नम संक्लिष्टं " इत्यादि ।
46
कषायों से असंक्लिष्ट जो चित्त है वही एक आन्तर रत्न कहा गया है । जिसका यह चित्त रूपी रत्न कपाय रूप दोषों से चुरालिया गया है उसके पास दुनिया भर की विपत्तियां आती रहती हैं और उसे दुःखित किया करती हैं।
द्यून जुवा खेलना रूप जो प्रयाद है वह द्यूतप्रमाद है अथवा द्यूत से जन्य जो प्रमाद है वह द्यूत प्रमाद है । कहा भी है- व्रतासक्तस्य सच्चित्तं " इत्यादि ।
द्यूतक्रीडा में आसक्त हुए प्राणी का चित्त, धन, काम शुभचेष्टायें
હવે કષાય પ્રમાદનું સ્વરૂપ સ્પષ્ટ કરવામાં આવે છે—કષાય રૂપ જે પ્રમાદ છે તેનું નામ કષાય પ્રમાદ છે. અથવા ક્રોધાદિ કષાયાથી જનિત જે પ્રમાદ છે તેનું નામ કષાય પ્રમાદ છે. કહ્યુ પણ છે કૅ
" चित्तरत्नम संक्लिष्ट " त्याहि
કષાયેાથી અસલિષ્ટ ( રહિત ) જે ચિત્ત છે, તેને જ એક આન્તર રત્ન રૂપ કહ્યુ છે. જેનું તે ચિત્ત રૂપી રત્ન કષાય રૂપ દેપા દ્વારા ચારી લેવામાં અથવા ખૂંચવી લેવામાં આવ્યું છે એવા જીવની પાસે દુનિયાભરની વિપત્તિએ આવતી રહે છે અને તેને દુઃખિત કર્યાં કરે છે,
પ
હવે વ્રતપ્રમાદનું સ્વરૂપ પ્રકટ કરવામાં આવે છે. ઘૃત ( જુગાર ) રમવા भे પ્રમાદ છે તેનું નામ ધૃતપ્રમાદ છે. અથવા દ્યૂતથી જન્ય જે પ્રમાદ तेनु नाम प्रभा छे छे है :
८८
न्यूतासक्तस्य सच्चित्तं ” इत्यादि
વ્રતક્રિયામાં આસક્ત થયેલા જીવનુ ચિત્ત, ધન, કામ-શુભચેષ્ટાએ અને