Page Text
________________
सुधाटीका स्था ६ सू० १५ षड्विधप्रायश्चित्तनिरूपणम्
छाया-पइविधं प्रायश्चित्तं प्राप्तम् , तद्यथा-आलोचनाहम् १, प्रतिक्रम‘णार्हम् १, तदुभयाहम् ३, विवेकाहम् ४, व्युल्सर्गाहम् ५, तपोऽहम् ६ ॥१०१५।।
टीका- छबिहे ' इत्यादि । प्रायश्चित्तम् पवित्र वोध्यम् । तत्र यद् गुरुनिवेदनया शुध्यति-तदालोचनाह मायश्चित्तस् ११ मिथ्यादुष्कृतेन यत् शुध्यति तत् पतिक्रमणाम् । यदालोचनामिथ्यादुष्कृताभ्यां शुष्यति तत् उभयाहम् ३। आधाकदिौ परिष्ठापिते यत् शुध्यति तद् विवेकार्हम् ४। कायचेष्टानिरोधतो यत् शुध्यति तत् व्युत्सर्हिम् ५। निर्विकृत्तिकादिना तपसा यत् शुध्यति तत् तपोऽहम् ६ इति ।। सु० १५ ॥ __सूत्रके अन्तमें दुःखका निरूपण किया और दुःखका क्षय प्रायश्चित्तसे होताहै, इसलिये अब सूत्रकार प्रायश्चित्तके छह भेदोंका कथन करतेहैं
'छबिहे प्रायच्छिते पण्णत्त' इत्यादि स्तू० १५ ॥
प्रायश्चित्त छह प्रकारका कहा गया है, जैसे-आलोचनाह १ प्रतिक्रलणार्ह २ तदुभयाई ३ विवेकाह ४ व्युत्साह ५ और तपोऽहं ६ ।
इनमें जो शुरूसे निवेदन करने पर दोष शुद्ध होता है, वह आलो चना प्रायश्चित्त है, जो मिथ्यादुष्कृतसे शुद्ध होता है, वह प्रतिक्रमणाह प्रायश्चित्त है, जो आलोचना एवं प्रतिक्रमण इन दोनोंसे शुद्ध होता है, वह तदुभयाई प्रायश्चित है, आषाकर्म आदिके परिष्ठापित होने पर जो शुद्ध होता है, वह विवेकाहं प्रायश्चित्त है, कायचेष्टाके
પૂર્વસૂત્રના અંતમાં દુખનું નિરૂપણ કર્યું છે. અને દુઃખને સૂત્રકાર પ્રાયશ્ચિત્તના ૬ ભેદનું કથન કરે છે.
"छविहे पायच्छित्ते पण्णत्ते" त्या
प्रायश्चित्तता नीय प्रमाणे प्रा२ ४ा छ-(१) मासायना, (२) प्रतिभा , (3) तमया, (४) 418, (५) व्युत्साड मने (६) त५:४
ગુરુની પાસે નિવેદન કરવા માત્રથી જ જે દેષની શુદ્ધિ થઈ જાય છે, તે દેષની શુદ્ધિરૂપ પ્રાયશ્ચિત્તને આલેચનાતું પ્રાયશ્ચિત્ત કહે છે. જે મિથ્યા દુષ્કૃત વડે શુદ્ધ થાય છે, તેને પ્રતિક્રમણીં પ્રાયશ્ચિત્ત કહે છે. જે દેષની શુદ્ધિ આલોચના અને પ્રતિક્રમણ આ બન્ને દ્વારા થાય છે, તેને તદુયાહુ પ્રાયશ્ચિત્ત કહે છે. આ ધાર્મ દેષથી દૂષિત થયેલા આહારાદિને પરિષ્ઠાપિત કરવાથી (પરડવવાથી) જે શુદ્ધ થાય છે તેને વિવેકાણું પ્રાયશ્ચિત્ત કહે છે. કાયચેષ્ટાના નિધથી જે શુદ્ધ થાય છે તે દેશના પ્રાયશ્ચિત્તને વ્યુત્સગઈ
| SR No. | 009310 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1965 |
| Total Pages | 773 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 43 MB |