Sthanang Sutram Part 03

SR No.: 009309
Original Sutra Author: N/A
Author: Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year: 1965
Total Pages: 636
Language: Hindi, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & agam_sthanang
File Size: 36 MB

Page 519

सुधा डीका स्था०५ ०१ ०१ पश्चात निरूपणम्
५०१
1
तान्याद - ' पंचाणुव्वया' इत्यादिना । अणुव्रतानि - अणूनि लघूनि च तानि व्रतानि, अणुत्वं च महाव्रतापेक्षया अल्पविषयत्वादिना बोध्यम् । यद्वा-अणोः= लघोर्गुणिनो व्रतानि - अणुव्रतानि । अथवा अनुव्रतानीतिच्छाया । अनु महावतकथनानन्तर' तद्ग्रहणाशक्तानुद्दिश्य पुनर्यानि व्रतानि कथ्यन्ते तानि अनुव्रतानि । तानि च पञ्चविधानि प्रज्ञप्तानि तद्यथा-स्थूलात् - द्वीन्द्रियादयो जीवाः स्थूलाउच्यन्ते । स्थूलत्वं चैषां सकललौकिकानां जीवत्वमसिध्या बोध्यम् । स्थूलजो ग्रहण किया जाता है वह परिग्रह है, अथवा ग्रहण करना इसका नाम परिग्रह है, ऐसा यह परिग्रह धनधान्यादिके भेद से नौ प्रकारका है । इस परिग्रहसे विरमण होना यह परिग्रह विरमण महाव्रत है । इस प्रकार से पांच महाव्रतों का निरूपण करके अब सूत्रकार व्रतके प्रकरणको लेकर पांच अणुव्रतोंका कथन करते हैं
पंचाणुब्वया " इत्यादि - लघु जो व्रत हैं - महाव्रतोंकी अपेक्षा अल्पविषयवाले होने से जो अणु हैं, वे ऐसे व्रत अणुव्रत हैं महाव्रतोंका विषय इनकी अपेक्षा महान् है, और इनकी अपेक्षा अणुव्रतोंका विषय अल्प थोड़ासा है - इसलिये इन्हें अणुव्रत कहा गया है, अथवा लघु जीवके थोड़े से गुणवाले जीवके जो व्रत हैं वे अणुव्रत हैं । अथवा(6 अनुव्रत " ऐसी छाया पक्ष में ऐसा अर्थ होता है कि महाव्रत कथन के अन्तरही महाव्रतोंके ग्रहण करने में अशक्त हुए मनुष्यादिको लक्ष्य
"
જે ગ્રહસ્તે કરાય છે-અથવા જેના સગ્રહ ધરાય છે તેવુ' નામ પરિગ્રડ છે તે પરિગ્રહના ધન, ધાન્ય આદિના ભેદથી નવ પ્રકાર કહ્યા છે. તે પરિગ્રહથી વિરમણ થવું-નિવૃત થવું, તેનું નામ પરિગ્રહ વિરમણુ મહાવ્રત છે. આ રીતે પાંચ મહાવ્રતાનું નિરૂપણુ કરીને હવે સૂત્રકાર પાંચ અણુવ્રતાનું નિરૂપણ કરે છે
""
पंचाणुव्वया" इत्याहि व्रत सधु छे-यांथ भडाव्रतानी अपेक्षा જે ત્રતા અલ્પ વિષયવાળા હોવાને કારણે અણુરૂપ છે, તે તેને અણુવ્રતે કહે છે. તેમના કરતાં મહાવ્રતાના વિષય મહાન છે, મહાવ્રતો કરતાં અણુ તેના વિષય અલ્પ છે. તેથી તે તેને અણુવ્રત કહ્યાં છે.
"C
અથવા—લઘુ જીવના શૈાડ સરખા ગુણુસ'પન્ન છત્રનના જે વ્રતો છે तेमने वन डे छे. अथवा " अणुव्रत" या पहनी संस्कृत छाया अनुव्रत" લેવામાં આવે, તે તેને અથ આ પ્રમાણે થાય છે. મહાવ્રતાના પાલનના