________________
६०४
Kalमास्त्र छाया-चत्वारो हस्तिनः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-भद्रः१, मन्दः२, मृग ३, सङ्कीर्णः।।
एवमेव चत्वारि पुरुपजातानि प्रज्ञप्तानि, तद्यथा-मद्रः १, मन्दः २, मृगः ३ सङ्कीर्णः ४। (१)
चत्वारो हस्तिनः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-भद्रो नामको भद्रमनाः १, भद्रो नामैको मन्दमनाः २, भद्रो नामैको मृगमनाः ३, भद्रो नामैकः सकीणमनाः ४, एवमेव चत्वारि पुरुषजातानि, प्रज्ञप्तानि, तद्यथा-भद्रो नामैको भद्रमनाः १, भद्रो नामैको मन्दमनाः २, भद्रो नामैको मृगमनाः ३, भद्रो नामैकः सङ्कीर्णमनाः ४, (२)
चत्वारो हस्तिनः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-मन्दो नामको भद्रमनाः १, मन्दो नामैको मन्दमनाः २, मन्दो नामैको मृगमनाः ३, मन्दो नामकः सङ्कीर्णमनाः ४, एव___ अब सूत्रकार हाथी के दृष्टान्त से पुरुषों की चतुष्प्रकारताका कथन करते हैं-" चत्तारि हत्थी पण्णत्ता" इत्यादि । ४२ ॥ '
सूत्रार्थ-हाथी चार प्रकारके कहे गयेहैं जैसे भद्र-१ मन्द-३ मृग-३और सङ्कीर्ण-४ इसी प्रकार से पुरुष प्रकार भी चार कहे गये हैं जैसे, भद्र, मन्द, मृग, सङ्गीणे-१ पुनश्च-हाथी चार प्रकारके कहे गये हैं जैसेएक भद्र भद्र भनवाला,१ भद्र मन्द मनवाला, २ भद्र मृग मन वाला, ३
और-भद्र सङ्कोण मन वाला-४ इसी तरह से चार पुरुप जात कहे गये हैं जैसे-कोई एक भद्र भद्र मनवाला पुरुष-१ भद्र मन्द मन वाला कोई दूसरा पुरुप-२ भद्र मृग मनवाला कोई एक तीसरा पुरुष-३ तथा-भद्र और सङ्कीर्ण मन वाला कोई एक चौथा पुरुष-४ ।
पुनश्च-चार प्रकार के हाथी कहे गये हैं जैसे-कोई एक मन्द-और भद्र मनवाला-१ मन्द और मन्द मनवाला-२ मन्द और मृग मनवाला ३
હવે સૂત્રકાર હાથીના દાણાન્ત દ્વારા પુરુષની ચતુર્વિધતાનું નિરૂપણ કરે છે.
" चत्तारि हत्थी पण्णत्ता" त्याहसूत्राथ-साधीन नीय प्रमाणे यार ४२ ४ह्या छ--(१) म, (२) भन्द, (3) મૃગ અને (૪) સંકીર્ણ. એ જ પ્રમાણે પુરુષના પણ ચાર પ્રકાર કહ્યા છે (१) मद्र, (२) भन्द, (3) भृग मन (४) सी. । १ ।
साथीनामा प्रमाणे या २ र ४ छ-(१) म समनवाणी, (२) (૨) ભદ્ર મન્દ મનવાળે, (૩) ભદ્ર મૃગ મનવાળે અને (૪) ભદ્ર સંકીર્ણ મનવાળો. એ જ પ્રમાણે પુરુષના પણ નીચે મુજબ ચાર પ્રકાર કહ્યા છે-- (૧) ભદ્ર ભદ્ર મનવાળે, (૨) ભદ્ર મદ મનવાળ, (૩) ભદ્ર મૃગ મનવાળા અને (૪) ભદ્ર સંકીર્ણ મનવાળો ! ૨ __- डाथाना मा प्रभारी या२ २ ५१ ४ा छ-(१) मन्द म म मनपा (२) भन् भने भन्६ भनवाणा, (3) भन्६ भने भृग भनवागो मन (४)