________________
५७०
स्थानाङ्गसूत्रे कालस्य खलु पिशाचेन्द्रस्य पिशाचराजस्य चततोऽग्रमहिष्यः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-कमला १, कमलप्रभा २, उत्पला ३, सुदर्शना ४। एवं महाकालस्यापि।
मुरूपस्य खलु भूतेन्द्रस्य भूतराजस्य चतस्रोऽग्रमहिष्यः प्रज्ञप्ताः, तद्यथारूपावती १, बहुरूपा २, सुरूपा ३, सुभगा ४॥ एवं प्रतिरूपस्यापि,
पूर्णभद्रस्य खलु यक्षेन्द्रस्य यक्षराजस्य चतस्रोऽग्रमहिष्यः प्रज्ञप्ताः, तद्यथापुत्रा १, वहुपुत्रिका २, उत्तमा ३, तारका ४॥ एवं माणिभद्रस्यापि, अग्र महिषियोंके सम्बन्ध में भी जानना चाहिये । यहाँ यावत् शब्दसे कोलपाल और शङ्खपाल इन दोनों लोकपालोंका ग्रहण हुवा है । इस तरह-समस्त दक्षिणेन्द्र के लोकपालोंकी अग्र महिषियोंके सम्बन्धमें यावत्-दक्षिणेन्द्र घोषके लोकपालोकी अग्र अहिषी तक समझ लेना चाहिये । इस तरहसे उत्तरार्धके अधिपति जो यावत् महाघोष हैं उनके लोकपालोंकी अग्रभहिषियोंके सम्बन्धमें भी जानना चाहिये। पिशाचेन्द्र पिशाचराजकालकी अग्रहिषियां ये चार हैं, कमला १, कमलप्रभा २, उत्पला ३ और सुदर्शना ४ । इसी तरहसे महाकालकी अग्रमहिषियोंके सम्बन्धमें भी जानना चाहिये। भूतेन्द्र-भूतराज सुरूपकीनी चार अग्र मरिषियां है, जैसे-रूपावती १, बहुरूपा २, स्तुरूपा ३ और सुभगा ४ । ऐसेही प्रतिरूपकी अनमहिषियोंके सम्बन्धमें जानना ।
यक्षेन्द्र-यक्षराज पूर्णभद्रकी चार अग्रमहिपियों जैसे-पुत्रा १, यापुत्रिका २, उन्तमा ३, तारका ४ ये हैं। इसी तरह से माणिभद्रकी પાલની અગ્રમહિષીઓ વિષે પણ એ જ પ્રમાણે કથન સમજવું અહીં “પયન પદથી કેલપાલ અને શંખપાલ નામના બે લોકપાલ ગ્રહણ કરવા જોઈએ. :
એ જ પ્રમાણે ઘેષ પર્યાના સમસ્ત દક્ષિણેન્દ્રોના લેકપાલની અગ્ર- . મહિષીઓનું કથન અહીં કરવું જોઈએ એ જ પ્રમાણે મહાઘેષ પર્યન્તના ઉત્તરાર્ધના ઈન્દ્રોના લેકપાલની અગ્નમહિષીઓનું કથન પણ અહીં કરવું જોઈએ.
પિશાચ્ચેન્દ્ર પિશાચરાજ કાળની ચાર અબ્રમકિષીઓનાં નામ આ પ્રમાણે छ-(१) ४ा, (२) मसला, (3) Gual अने (४) सुश ना. मेर પ્રમાણે મહાકાળની અગમહિષીઓ વિષે પણ સમજવું. ભૂતેન્દ્ર ભૂતરાય સુરપની ચાર અગ્રમહિષીઓનાં નામ આ પ્રમાણે છે-(૧) રૂપાવતી, (૨) બહુરૂપ (3) सु३५. गाने (४) सुभा. प्रति३५नी ममडिपी। वि२ ५३ मे કયન સમજવું. યક્ષેન્દ્ર યક્ષરાજ પૂર્ણભદ્રની ચાર અમહિષીઓનાં નામ આ प्रभारी छे-(१) पुत्रा, (२) मत्रित, (3) उत्तमा मने (४) ता२४१ मे પ્રકારનું કથન માણિભદ્રની અમહિષીઓ વિષે પણ સમજવું.