Page Text
________________
सुघाटीका स्था० ३ उ०२ सू० ३७ पुरुषप्रकारनिरूपणम्
૩૭
षट् पद कल्पनेन त्रिंशत्सूत्राणि भवन्ति । एवमेतेषां षण्णवत्या सूत्रैः सह संकलनया षड्राविंशत्यधिकं शतमेकं ( १२६ ) सूत्राणि भवन्ति, आदिमस्य सामान्यसूत्रस्य च संमेलनेन सप्तविंशत्यधिकमेकं शतं सूत्राणि भवन्ति ( १२७ ) ।
,"
पञ्चम्यां संग्रहगाथायां " तदेव ठाणा य इति यदुक्तं तद् भावयन् सूत्रद्वयमाह - ' तओ ठाणा ' इत्यादि, त्रीणि स्थानानि निश्शीलस्यशीलरहितस्य सामान्यतः शुभस्वभाववर्जितस्य, निर्व्रतस्य - विशेषतः पुनः प्राणातिपातादिनिवृत्तिरहितस्य, निर्गुणस्य - उत्तरगुणापेक्षया गुणरहितस्य, निर्मर्यादस्य - धर्ममर्यादावर्जितस्य, निष्प्रत्याख्यानपौषधोपवासस्य - पौरण्यादि प्रत्याख्यानपर्वोआलापक होते हैं । इसी पद्धति से रूप, गंध, रस और स्पर्श इनमें भी ६-६ आलापक कहना चाहिये इस तरह ३० आलापक हो जाते हैं ९६ में ३० मिला देने पर कुल १२६ सूत्र होते हैं इनमें एक सामान्य सूत्र और मिलाने से इनकी सब संख्या १२७ हो जाती है। पांचवीं संग्रह में जो " तहेव ठाणा य" ऐसा कहा है उसका तात्पर्य ऐसा कि ये वक्ष्यमाण तीन स्थान शीलरहित - सामान्यतः शुभभाववर्जिन, निर्मत विशेषतः - प्राणातिपातादि की निवृत्ति से रहित, निर्गुण-उत्तर गुण की अपेक्षा से गुणरहित, निर्मर्याद-धर्ममर्यादा वर्जित तथा पौरुषी आदि के प्रत्याख्यान से एवं पर्वसंबंधी उपवास से रहित जीव गर्हित होते हैं तीन स्थान ये हैं - इहलोक, उपपात और आयति जिस पर्याय में ऐसे जीव ने जन्म लिया होता है वह पर्याय उसकी गर्हित होती है
गाथा
પદ્ધતિથી રૂપ, ગ ધ, રસ અને સ્પશ વિષયક પણ ૬-૬ આલાપક સમજવા. આ રીતે ખીજા ૩૦ આલાપક અને છે. આગલા ૯૬ સૂત્રમાં આ ૩૦ સૂત્ર ઉમેરવાથી કુલ ૧૨૬ સૂત્ર બને છે, તેમાં એક સામાન્ય સૂત્ર ઉમેરવાથી કુલ ૧૨૭ સૂત્રેા થઈ જાય છે.
पांग्रभी सौंश्रद्धगाथाभां ? " तदेव ठाणा य " આ પ્રકારના પાઠ કહ્યો છે તેના ભાવાથ નીચે પ્રમાણે છે–નીચે કહેલાં ત્રણ સ્થાન શીલરહિત-સામાન્ય રીતે શુભ ભાવવર્જિત, નિત-ખાસ કરીને પ્રાણાતિપાત આદિની નિવૃત્તિથી રહિત, નિર્ગુ ́ણુ–ઉત્તરગુણની અપેક્ષાએ ગુણુરહિત, નિયંદ-ધાઁમર્યાદા રહિત તથા પૌરુષી (પારસી) આદિના પ્રત્યાખ્યાનથી રહિત અને પદિનના પાષધ ઉપવાસથી રહિત જીવમાં ગહિત હાય છે. તે ત્રણે સ્થાન નીચે પ્રમાણે છે~~ (१) धडुलाउ, (२) उपयात मने (3) आयाति के पर्यार्थमां सेवा वे भन्स લીધેા હોય છે, તે પર્યાય ગહિત હૈાય છે, કારણ કે તનિયમ આદિથી રહિત
1
| SR No. | 009308 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 822 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 47 MB |