Page Text
________________
स्थानामसूत्रे टीका-'दोहि' इत्यादि।
द्वाभ्यां प्रकाराभ्यामात्मा-जीवः शरीरं-देहं स्पृष्ट्वा निर्याति-मरणकाले शरीरान्निस्सरति, तदेवाह-देशेनापि सर्वेणापि च । तत्र देशेन-कतिपयपदेशाना मिलिकागत्या बहिः क्षेपणेन जीवः शरीरतो निस्सरति । यथेलिका जीवविशेषः 'स्वस्याग्रपादौ पूर्वमग्रे संस्थाप्य पश्चादन्यपादौ तत उत्थाप्यान्यत्र गच्छति, तथो. सादस्थानं गच्छन् जीवः कतिपयानात्मप्रदेशान् शरीराबहिः प्रक्षिप्य निस्सरतीति भावः । सर्वेण सर्वात्मना कन्दुकगत्या सर्वप्रदेशानां युगपद् वहि निस्सारणेन, यथा कन्दुकः सर्वात्मनोत्पतति तथोत्पादस्थानं गच्छन् जीवोऽपि सर्वान् स्वात्मसूत्रों द्वारा प्रकट करते हैं-दोहि ठाणेहिं आया सरीरं' इत्यादि ।
दो प्रकार से जीव देह का स्पर्श करके मरणकाल में शरीर से घाहर निकलजाता है-वे दो प्रकार ये हैं-एक एकदेश और दूसरा सर्व देश जीव जब देश से मरणकाल में शरीर से बाहर निकलता है तब वह कितने आत्मप्रदेशों को इलिका-(कृमि विशेष) गति से उन्हें बाहर निकलता है-जिस प्रकार इलिका अपने आगे के पगों को पहिले आगे जमालेती है और बाद में वह अन्य पगों को उठाकर चलती है, उसी प्रकार उत्पाद स्थान को जाने की तैयारी वाला जीव पहिले अपने थोडे से आत्मप्रदेशों को शरीर से बाहर निकाल देता है और फिर वह समस्त आत्मप्रदेशों के साथ बाहर निकल जाता है और जब सर्वदेश से मरणकाल में आलप्रदेशोंको बाहर निकालता है-तब वह कन्दकगति की तरह अपने प्रदेशों को युगपत् शरीर से बाहर निकाल देता है-अर्थात् कन्दुक जैसे सर्वात्मना उछलता है उसी तरह से उत्पाद
બે પ્રકારે જીવ દેહને સ્પર્શ કરીને મરણકાળે શરીરમાંથી બહાર નિકળી જાય છે, તે બે પ્રકારે નીચે પ્રમાણે છે–(૧) એક દેશ અને (૨) સર્વદેશ. જીવ જ્યારે દેશદ્વારા શરીરમાંથી બહાર નીકળે છે, ત્યારે તે કેટલાક આત્મપ્રદેશોને ઈલિકા (કૃમિવિશેષ) ગતિથી બહાર કાઢે છે. જેમ ઈલિકા (કૃમિ) પિતાના આગલા પગેને પહેલાં જમીન સાથે દૃઢતાથી જમાવી લે છે અને ત્યારબાદ અન્ય પગને ઉઠાવીને ચાલે છે, એ જ પ્રમાણે ઉત્પાદ સ્થાન તરફ જવાની તૈયારીવાળો જીવ પહેલાં પોતાના થડા આત્મપ્રદેશોને શરીરની બહાર કાઢી લે છે અને ત્યારબાદ તે સમસ્ત આત્મપ્રદેશોની સાથે બહાર નીકળી જાય છે. અને જ્યારે તે મરણકાળે સર્વદેશથી આત્મપ્રદેશોને બહાર કાઢે છે ત્યારે તે કબ્દકની (દડાની) ગતિની જેમ પોતાના પ્રદેશને એક સાથે શરીરમાંથી બહાર કાઢે છે. એટલે કે જેમ કદુક સર્વાત્મના (આખે આખો) ઉછળે છે, એ જ પ્રમાણે
| SR No. | 009307 |
| Book Title | Sthanang Sutram Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 706 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sthanang |
| File Size | 41 MB |