________________
४३१
समयार्थबोधिनी दीका द्वि. श्रु. अ. ४ प्रत्याख्यानक्रियोपदेशः
अथ चतुर्थमध्ययनं प्रारभ्यतेकृतीयाऽध्ययनाऽन्ते-'आहारविशुद्धिः कर्तव्या' इत्युपदिष्टम् । आहारविशु. दया श्रेयःमाप्तिः तदभावे पानथप्राप्तिा, इति-अन्वयव्यतिरेकाभ्यां साधनभूताया आहारविशुद्धेः श्रेयः प्राप्तिकारणतां ज्ञात्वा श्रेयसोऽयिमिराहारगुप्तिः कर्ता ग्या । परन्तु-आहारविशुद्विर्न प्रत्याख्यानमन्तरेण सम्भवति, अत आहारविशुद्धः कारणभूतमत्याखानोपदेशाय चतुर्थाऽध्ययनस्य मारम्मो मनति।
__मूलम्-सुयं मे आउसं तेणं भगवया एवंमक्खायं । इह खलु पच्चक्खाणकिरिया णामज्झयणे तस्स णे अयमटे पण्णत्ते। आया अपच्चक्खाणी यावि भवइ ।' आया अकिरिया कुसले यांवि भवइ । आया मिच्छा संठिए यावि भवइ, आया एगंतदंडे यावि भवइ, आया एगंतबाले यावि भवइ, आया एगंत
चतुर्थ अध्ययन का प्रारंभ तीसरे अध्ययन के अन्त में आहार शुद्धि का उपदेश दिया गया है। आहार शुद्धि से कल्याण की प्राप्ति होती है और उसके अभाव में अनर्थ की प्राप्ति होती है । इस प्रकार अन्वय और व्यतिरेक के द्वारा आहार विशुद्धि श्रेयम् का कारण है। ऐसा जानकर श्रेयस (कल्याण) के अभिलाषी पुरुषों को आहार गुप्ति का सेवन करना चाहिए। परन्तु आहार की विशुद्धि प्रत्याख्यान के विना संभवित नहीं है, अतएव आहारशुद्धि के कारणभूत प्रत्याख्यान क्रिया का उपदेश देने के लिए चौथे अध्ययन का आरंभ किया जाता है-'सुयं मे आउसं तेणे' इत्यादि।
ચેથા અધ્યયનને પ્રારંભ– ત્રીજા અધ્યયનના અંતમાં આહાર શુદ્ધિને ઉપદેશ આપેલ છે. આહાર શુદ્ધિથી કલ્યાણની પ્રાપ્તિ થાય છે અને તેના અભાવમાં અનર્થ થાય છે. આ રીતે અન્વય અને વ્યતિરેક દ્વારા આહાર વિશુદ્ધિ કલ્યાણનું કારણ છે. એ પ્રમાણે જાણીને કલ્યાણની ઈચ્છા રાખવા વાળા પુરૂએ આહાર ગુપ્તિનું સેવન કરવું જોઈએ પરંતુ આહારની વિશુદ્ધિ પ્રત્યાખ્યાન વિના સંભવતી નથી, તેથી જ આહારશુદ્ધિને કારણ ભૂત પ્રત્યાખ્યાન ક્રિયાને ઉપદેશ આપવા માટે આ ચોથા અધ્યયનને પ્રારંભ કરવામાં આવે છે–આ અધ્ય यना पड़ सूत्र मा 'प्रभा छे. 'सुयं मे आउसं तेण' (त्यादि.
