________________
૨૦
सूत्रकृताङ्गसू
1
11
स्थळे भित्र दिडिविपरियासियादंडे' भवति दृष्टिविपर्यादण्डः भवत्येवाऽयं दण्डो बुद्धिवैपरीत्यात् यथा दृष्टिविपर्ययात् मालायां सर्प इति-अवस्मिस्वयुद्धिरिति । उदाहरणान्तरमपि प्रदर्शयति-' से जहाणामए' वयवानाम 'केपुरिसे' कंचित्पुरुषः "गामघायंसि वा' ग्रामघाते वा 'नगरघायंसि वा' नगरघाते वा 'खेडद्यायंसि वा कन्नडघायंसि वा-मबघायंसि वा' खेटघाते वा, कर्वघाते वा, मवघाते वा है । ऐसी जगह दृष्टिविपर्यासदंड होता है। जैसे दृष्टि की विप रीतता के कारण माला में सर्प का भ्रम हो जाता है, अतद्रूपवस्तु तद् रूप प्रतीत होती है । दूसरा उदाहरण भी दिखलाते हैं जैसे कोई पुरुष ग्रामघात - वाड से वेष्टित प्रदेश को ग्राम कहते हैं उसका घान करने वाला ग्रामघातक है, आकरघात सुवर्ण एवं रत्नादिक की उत्पत्ति के स्थान को नष्ट करने वाला आकरघातक कहलाता है, नंगर घात - अष्टादश प्रकार के कर से रहित स्थान नगर कहलाता है उसका घात करने वाला नगरघातक है खेडघात - धूली प्राकार से वेष्टित स्थान को खेट कहते हैं उसका घात करने वाला खेडघातक है, कट- कुत्सित नगर को कर्बट कहते हैं उसका घात करने वाला घातक कहलाता है, महुंघात ढाई कोस तक जिसके बीच में कोई ग्राम न हो ऐसा स्थान मंडेय कहलाता है उसका घात करने वाला
घात -
1
સમજણુ પડે છે, ત્યારે તેને પશ્ચાત્તાપ કરવા પડે છે. એવા સ્થળે દૃષ્ટિ વિપર્યાસ દંડ હોય છે. જેમ દૃષ્ટિના વિપરીત પશુાને કારણે માળામાં સા ભ્રમ થાય છે, અતરૂપ વસ્તુ તદ્રૂપ દેખાય છે.
-
हवे मी उद्या मतावे -
३षा (१) ग्राम घातવાડથી વી'ટાયેલા પ્રદેશને ગ્રામ-ગામ કહે છે, તેના ઘાત કરવાવાળા ગ્રામ ઘાતક કહેવાય છે. (૨) આકાર ઘાત-સેાના અને રત્નાની ઉત્ત્પત્તિના સ્થાનને ४२ हे छे, तेन नाश ४२वावाजाने भा२धात हे छे. (3) नगरભ્રાત–મઢાર પ્રકારના કર વિનાના સ્થાનને નગર કહેવાય છે. તેના ઘાત ४२नार नगरघात, ४त्रा (४) भेडघात-घूमना आगर-छोटथी युक्त સ્થાનને ખેટ કહે છે. તેના ઘાત કરવાવાળને ખેડઘાતક કહેવાય છે. (૫) કટઘ્રાત–કુત્સિત- નગરને ક°ટ કહે છે. તેના ઘાત કરવાવાળાને કટ ઘાતક કહેવાય છે. (૬), મર્ડબઘાત-અઢીગાઉ સુધીમાં જેની વચમાં ખીજું ગામ ન હાય, એવા સ્થાનને ” માઁખ કહેવાય છે. તેને ઘાત કરવાવાળાને મડબ
