________________
-
-
-
-
समयार्थवोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. १३ याथातथ्यस्वरूपनिरूपणम् ..३६९
टोका-'यच्चे' सुदर्ची-मोदनमुत्-दर्पः-आनन्दा तत्स्वरूपा अर्चा मझादिका लेश्या यस्य स मुदः -मशरतलेश्यावान् अथवा 'मुश्च्चे' इत्यस्य मृतार्चा इति च्छाया, तदर्थशं मृतेव रनानविलेपनादि संस्काराभावाद् अर्चा-तनु:शरीरं यस्य स गृखार्चः, तथा-'दिधम्' धर्मा, दृष्टो धर्मः श्रुतचारित्रलक्षणो येन स दृष्टधर्मा श्रुतचारित्रधर्मसंपाः 'मिक्खू भिक्षुः-साधुः-निरव्द्यभिक्षणशीलः 'गामं च ग्रामम्, चकारात् खेवादिकम् 'जगरं च नगरस् चकारात् पत्तनादिकम् 'थणुप्पविस्ता' अनुमविश्य भिक्षाधर्षम् 'से' सा 'एसणं' एषणाम् • अनेषणा और उसके विपाक को भी जानते हुए अन्न पान को लोभ
छोड कर संपल आर्ग में विचरे ॥१७॥ ___टीकार्थ--यहां भिक्षु का एक विशेषण 'मुघच्छे दिया गया है। इसका एक संस्कृत रूप है-'मुदः' जिसका अर्थ है प्रशस्त लेश्या वाला दूसरा संस्कृतरूप है-'मृतार्चः' जिसका अर्थ है या शरीराला अर्थात् स्नान, पिलेपन आदि संस्कार न करने के कारण जिसका शरीर मृततुल्य है । तात्पर्य यह हुआ कि 'जो भिक्षु शुभ लेश्या से युक्त है। शरीर संस्कार का त्यागी है तथा जो श्रुत और चारित्र धर्म को जानने वाला है अर्थात् जो ज्ञपरिज्ञा से धर्म को जानकर आसेवन परिक्षा से 'उसका सेवन करता है। यह ग्राम, खेडे आदि में या नगर तथा पत्तन
आदि में भिक्षा के लिए प्रवेश करके गवेषणा, ग्रहणैपणा और परि. વિપાકને પણ જાણતા થકા અન્નપાનને લેભ છોડીને સંયમમાર્ગમાં વિચરણ કરે. ૧૭ • 'ट -मडिया मिनु मे विशेष 'मुयच्चे' मा५पामा मावेन
छ, तनी संस्कृत छाया 'मुदः' से प्रभाये थाय छे. तन मथ° प्रशस्त. वेश्यावाणा से प्रभार थाय छे. तथा तनी भी छाया 'मृतार्च' मेवी बने છે, તેને અર્થ મરેલા શરીરવાળે આ પ્રમાણે થાય છે, અર્થાત્ સ્નાન વિલેપન વિગેરે સંસ્કારો ન કરવાનાં કારણે જેનું શરીર મરેલા જેવું છે, કહેવાનું તાત્પર્ય એ થયું કે જે ભિક્ષુ શુભ લેશ્યાથી યુક્ત હાય શરીરના સંસ્કારને ત્યાગ કરવાવાળે હેય, તથા જે શ્રત અને ચારિત્ર ધર્મને જાણવાવાળા છે, અર્થાત્ જ્ઞ પરિજ્ઞાથી ધર્મને જાણીને આસેવન પરિજ્ઞાથી તેનું સેવન કરે છે, તે ગામ, ખેડ, વિગેરેમા અથવા નગર કે પત્તન વિગેરેમાં ભિક્ષા માટે પ્રવેશ કરીને ગષણ, શહBષણા અને પરિભેગૈષણ ને જાણ થકે તથા ઉંગ
सू० ४७
