________________
समयार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. ८ उ. १ वीर्यस्वरूपनिरूपणम् .. ३५ _ अन्वयार्थः-(एय) एतत्-पूर्वोपदर्शिनम् (वालाणं तु) बालानां तु (सक में वीरियं पदेइयं) सकर्मवीर्य यवेदितं-कथितम् (इतो) अतःपरम् (पंडियाण) पण्डितानाम् (अम्मवीरिय) अकर्मवीर्यम् (मे) से-मत्तः (सुणेह) शेणुत हे शिष्याः । इति ॥९॥ ___टीका-'इयं एतत्पूर्व यत्प्रतिपादितम् । तथाहि-जीवोपमर्दनाय केचन शस्त्रं शास्त्रं च शिक्षन्ते । तथाऽपरे माणिविराधनाभिचारिकानान्नान-धीयते । ततोऽपरे मुलायाविनोऽनेकमज्ञारिकां मायामुसान्ध कामभोगार्थमर्थिन: समारम्नानारमन्ते । अन्ये पुनरिणं लक्षीकृत्य स्थाविधं कर्माऽनुतिष्ठन्ति, यावती वंशपरम्परा रै रनुबध्यते । एवं हि पायाशतिनो नराः तथा कुर्वन्ति यथा वंशपरम्परा बद्धवैरा जायते । एत सर्वम् ‘बालाणं' बालानां सदसद्विवेकविकलानाम् । 'साम्भवी रिय' सकर्मवीयम् पवेड्यं' पवेदितम्-कथितम् । ___ अन्वयार्थ- हे शिष्यो ! यह पूर्वोक्त अज्ञानी जीवों का सकर्म वीर्य कहा गया, इसके अनन्तर पण्डितों ज्ञानी जनों का अकर्मवीर्य मुझसे सुनो ॥९॥
टीकार्थ-इससे पूर्व कहा जा चुका है कि कोई कोई घाल जीव जीवों की दिला के लिए शस्त्र एवं शास्त्र का अभ्यास करते हैं। कोई प्राणियों की विराधना करने वाले मंत्रों का अध्ययन करते हैं। कोई कोई कामभोग के अभिलाषी मायावी मायाचार करके आरंभ समारंभ करते हैं। कोई अपने शत्रु को लक्ष्य करके ऐसे कृत्य करते हैं जिनसे घंशपरम्परागत वैर बँध जाता है। ____ यह सष सत् असत् के विवेक से रहित बालजीवों का सकर्मवीर्य
અન્વયાર્થ– હે શિષ્ય! આ પહેલાં કહેલ પ્રકારથી અજ્ઞાની જીવેનું સકમ વીર્ય કહેવામાં આવેલ છે. હવે પંડિત-જ્ઞાનીજનેનું અકર્મવીર્ય કહું છું તે તમે સવે મારી પાસેથી સાંભળે. આ
ટીકાર્ય–આનાથી પહેલાં કહેવામાં આવેલ છે કે કઈ કઈ બાલઅજ્ઞાની જીવ જીવોની હિંસા કરવા માટે શસ્ત્ર અને શાસ્ત્રનો અભ્યાસ કરે છે. કેઈ કઈ પ્રાણિની વિરાધના કરવાવાળા મંત્રીનું અધ્યયન કરે છે. કઈ કઈ કામગોની ઈરછા વાળા માયાવી માયાચાર કરીને અચંભ સમારંભ કરે છે. કે પોતાના શત્રુને ઉદ્દેશીને એવા પાપ કૃત્યે કરે છે. જેથી વંશ પરંપરાગત વેર બંધાઈ જાય છે.
આ બધું સત્ અસતના વિવેક રહિત બાલાજીનું સંકમવીર્થ કહેલ છે,
स०८४
