________________
समयार्थयोधिनी टीका.प्र. श्रु. अ. ५ उ. २ नारकीयवेदनानिरूपणम् .. ४४६ दुष्कृतकर्माणः येन परभवे, संपादिताऽशुभाऽनुष्ठानाः । 'संतप्पती' संताप्यन्तेंतीनवेदनया सत्तप्ताः क्रियन्ते । अभिमुखामागच्छन्तीभिः शिलाभिहता भवन्ति । तथा कुम्भीपाकनामपाकपात्रगतजीवानां स्थितिर्दीर्घा, दुष्कृतकर्मकारिणः तत्र चिरकालपर्यन्तं स्वकृनाऽशुभाऽनुष्ठानस्य फलमुप नानाः अवस्थिता भवन्तीति ॥६॥
मूलम्-कसु पविखप्प पयंति वालं तओवि दड्डा पुंण उप्पयति । . ते उड्डकोएहिं पखजमाणा अवरोहिं खेजति सणांफएहि॥७॥
. छाया-कन्दूषु प्रक्षिप्य पचन्ति बालं, ततोऽपि दग्धाः पुनरुत्पतन्ति । ... ते अर्ध्वकाकै प्रखाधमाना, अपरैः खाद्यन्ते सनखपदैः ॥७॥ .: जीव अत्यन्त दुःख का अनुभव करते हैं जिन्होंने पूर्वभवों में 'अशुभ कृत्य किये हैं। ... आशय यह है कि तीव्र वेदनावाले नरक में सामने से आकर गिरने वाली शिलाओं से नारक जीव आहत (मारे जाते) होता है। तथा कुंभीपाक नामक पाकपात्र में गए हुए जीवों की स्थिति बहुत लम्बी होती है। दुष्कृत्य करने वाला जीव उस नरक में चिरकालपर्यन्त अपने किये पाप का फल भोगता हुआ रहता है ॥६॥ - 'कंदूसु' इत्यादि। . शब्दार्थ- 'बाल-बालम्' विवेकरहित नारकिजीव को 'कंदकन्दुषु' गेंद के समान आकृति वाले नरक में 'पक्खिप-प्रक्षिप्य डालकर ‘पयंति-पचन्ति' पकाते हैं 'दड्डा-दग्धाः' जलते हुए वे नारकजीव સાગરોપમ પ્રમાણુ કાળ સુધી–રહેવું પડે છે. જે જીએ પૂર્વભવમાં અશુભ કર્યો કર્યા હોય છે, તે ને તે સંતાપની નામની કુંભમાં ઉત્પન્ન
ઇને અસહ્ય દુખને અનુભવ કરે પડે છે. - આ કથનને ભાવાર્થ એ છે કે તીવ્ર વેદનાવાળા નરકેટમાં સામેથી નીચે આવી પડતી શિલાઓના પ્રહાર નારને સહન કરવા પડે છે. તથા , કુંભીપાક નામના પાપાત્રમાં (પકવવાના પાત્રમાં) ઉત્પન્ન થયેલા નારકેનું આયુષ્ય ઘણું લાંબુ હોય છે. પાપકૃત સેવનાર છે તે નરકમાં ઉત્પન્ન થઈને તેમનાં પાપકર્મોને અશુભ વિપાક દી કાળ પર્યન્ત ભેગવ્યા કરે છે, દા
'कंदूसु' त्या
शा- 'बाल-बालम्' विवे४२हित नापने कंसु-कन्दुपु हाना समान माइतिका न२४मा पक्खिप्प-प्रक्षिप्य' नाभीर ‘पयंति-पचन्ति' ५४ावे छ. 'दड्ढा-दग्धाः' त सेवा ते ना२४ ७५ 'तओपि-ततोपि' त्यांचा परा
