Page Text
________________
समयार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. ५ उ. १ नारकीयवेदना निरूपणम्
૨૭૩
अन्त्रर्थः - ( हम्ममाणा ते) परमाधार्मिकैः हन्यमानास्ते नारकाः (महाभि तावे) महाभितापे - महादुःखरूपे ( दुरूस्त पुन्ने) दूरूपश्य पूर्णे - विष्टादिभिः पूरिते ( नए) नरके - नरकान्तरे नरकैकदेशे वा (पति) पतन्ति (ते तत्थ) ते तत्र (दुरूवभक् वी ) दुरून भक्षणः - अशुच्यादिभक्षकाः सन्तः (चिद्वेति तिष्ठन्ति (कम्मोचनया) कर्मोपगताः-स्त्रकृतकर्मवशाः (किमी) कृमिभिः - नरकपाळापादितैः (तुति) त्रुटयन्ते - खाद्यन्ते इति ॥२०॥
टीका - नरकपालैः 'हम्ममाणा ते' हन्यमानाः ते नारकजीवाः 'महानितावे' महाभितापे - महान्तोऽभितापः संतापाः विद्यन्ते यस्मिन् तस्मिन् महाभितापे । पुनः कथंभूते । 'दुरुवस्स पुत्रे' दूरूपेग पूर्णे, 'दुरुत्रस्स' इत्यत्र तृतीयार्थे पछी आर्प वाद तत्रो दुरूपेण विष्ठादिना पूर्णे' पूरिते 'नरगे ' नरके पूर्व नरकापेक्षा नरकान्तरे 'पति' पवन्दि ' ते तत्य' ते नारका जीवाः तत्र चित्र परिपूरितनरके 'दुमक्खी' दुरूपम क्षणः, विष्ठादि भक्षयन्तः
अन्वयार्थ -- परनाधार्मिकों द्वारा आहत होते हुए नारक घोर दुःखमय और विद्या आदि अशुचि से परिपूर्ण नरक में (नरकान्तर में या नरक के एक भाग से दूसरे भाग में जा पढ़ते हैं । वहां अशुचि का भक्षण करते रहते हैं और कृत कर्मों के अधीन होकर कीडों के द्वारा खाये जाते हैं- पीडित किये जाते हैं ||२०||
टीकार्थ- -- जब नरकपाल परमाधार्मिक देव नारक जीवों को पीडा पहुंचाते हैं तब वे एक नरक से दूसरे नरक में जा पडते हैं । किन्तु वहां भी सुख शान्ति कहाँ ? वह नरक भी उन्हें अत्यन्त घोर सन्तापदाथी होता है और मलसूत्र आदि ले भरपूर होता है। वहां चिरकाल तक
સૂત્ર પરમાધામિકા દ્વારા નારકાને જ્યારે ખૂબ જ માર મારવામાં આવે છે, ત્યારે નારકે ઘેાર દુઃખમય અને વિષ્ઠા આદિ ગદા પદ્મા થી પરિપૂર્ણ નરકમાં (નરકાન્તરમાં અથવા નરકના એક ભાગમાંથી ખીજા ભાગમાં) જઈ પડે છે. ત્યાં તેએ અશુચિનુ' (વિષ્ઠા આદિનું) ભક્ષણ કર્યા કરે છે, અને કીડાએ દ્વારા તેમનાં શરીરને ખૂબ જ પીડા પહેાંચાડવામાં આવે છે, આ બધું તેમના પૂધૃત પાપકર્માંના ફલસ્વરૂપે તેમને ભાગવવુ પડે છે. ારકા 'टीअर्थ–ज्यारे परसाधामि । ( नरपते) नार लवाने थोडे
છે, ત્યારે તેઓ નરકના એક ભાગમાથી ખીજા ભાગમાં જઇ પડે છે. ત્યાં પણ તેને સુખશાન્તિ મળતી નથી તે નરકમાં પણ તેને દારુણ દુ.ખાના અનુભવ કરવા પડે છે. તે નરકસ્થાન મળ, મૂત્ર આદિ અશુચિમેથી પરિપૂર્ણ હાય
| SR No. | 009304 |
| Book Title | Sutrakrutanga Sutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1969 |
| Total Pages | 730 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_sutrakritang |
| File Size | 46 MB |