________________
१५२
यस् मोक्षस्योद्भवाशा | आगमोऽप्यमुमेवार्थं पुष्णाति । 'मणुण्णं भोयणं भोच्चा मणुष्णं सयणासणम् । मणुष्णंसि अगारसि मणुष्णं झायर मुणी ॥१॥' छाया - मनोज्ञ भोजनं भुक्त्वा मनोज्ञे शयनासने । मनोज्ञे आगारे मनोज्ञं ध्यायेत् मुनिरिति ॥ १॥
तथा -- ' मृद्वीशय्या प्रातरुत्थाय पेवाः भक्तं मध्ये पानकं चापर हे | द्राक्षाखण्डं शर्करा चार्द्धरात्रे मोक्षश्चान्ते शाक्यपुत्रेण दृष्टः ॥ १ ॥ अतः स्थितं यत् सुखेनैव सुखावाप्तिः । न तु लोचादिना कायक्लेशसदनेन । प्रत्युतःतेनाऽऽर्त्तध्यानसमुद्भवात् एवं मोहमुग्धमतयः 'जे' ये केचन शाक्यादयः कथको भुगतने से उससे विजातीय मोक्षसुख की प्राप्ति की आशा नहीं की जा सकती । आगम भी इसी बात का समर्थन करता है- 'मगुणं भोषणं भोच्चा' इत्यादि ।
सूत्रकृताङ्गसूत्रे
'मनोज्ञ भोजन करके, मनोज्ञशय्या और आसन का उपभोग करके और मनोज्ञ गृह में निवास करके मुनि मनोज्ञ ध्यान करता है |१| और भी कहा है- 'मृद्वीशय्या प्रातरुत्थाय पेयाः' इत्यादि ।
कोमल शय्या, प्रातःकाल उठते ही पेय का पान, मध्याह्न में भोजन, अपराह्न में पान, अर्धरात्रि में द्राक्षा खांड और शर्करा का उपभोग और अन्त में मोक्ष ! ऐसा शाक्यपुत्र (बुद्ध) ने देखा है । तात्पर्य यह है कि सुखपूर्वक रहने से ही आगे मोक्ष का सुख प्राप्त होता है ॥ १ ॥
अतएव यह सिद्ध हुआ कि सुख से ही सुख की प्राप्ति होती है, लोच મેાક્ષનું સુખ પ્રાપ્ત થઈ શકે છે, લેાચ આદિનું દુઃખ સહન કરવાથી મેાક્ષનું સુખ મળી શકતુ નથી દુઃખને ભાગવવાથી તેના કરતાં વિજાતીય મેક્ષના સુખની પ્રાપ્તિ થઈ શકતી નથી. તેમના આગમેામાં પશુ એજ વાતનું સમર્થાંન वामां मन्युछे है- 'मणुण्णं भोयणं भोच्चा' इत्याहि
‘મનેાજ્ઞ ભેાજન કરીને, મનેાજ્ઞ શય્યા અને આસનના ઉપલેાગ કરીને અને મનેાન ઘરમાં નિવાસ કરીને મુનિ ધ્યાન ધરી શકે છે. छेउ- 'मृद्वीशय्या प्रातरुत्थाय पेयाः' इत्याहि—
वजी मेवु
કામળ શય્યા, પ્રાતઃકાળે ઉઠતાં જ પૈયનું પાન, મધ્યાહ્ને લેાજન, અપેાર પછી પેયનું પાન, મધ્યરાત્રે દ્રાક્ષ, ખાંડ અને સાકરને ઉપલેાગ અને मन्ते भोक्ष ! मेर्बु शाययुत्रे (मुद्धे) लेयु छे. तात्पर्य मे सुखपूर्व રહેવાથી જ આખરે મેાક્ષનું સુખ પ્રાપ્ત થાય છે. ૧૫
તેઓ આ પ્રકારની દલીલા દ્વારા એવું સિદ્ધ કરવાના પ્રયત્ન કરે.
