________________
११२
सूत्रकृताङ्गसूत्रे ज्ञानदर्शनचारित्रस्य प्ररूपकः (परिमासेज्जा) परिभाषेत ब्रूयात् (एवं) एवं अनन्तरोक्तं (मासंता) प्रभाषमाणाः (तुम्मे) यूयं (दुपक्खं चेव) हुपक्षं दुष्टः पक्षो दुरुपक्षः तम् अथवा रागहेयात्मकं पक्षद्वयं (सेवह) सेवध्वमिति ॥११॥
टीका:--'हे' अय पूर्वपक्ष समाप्त्यनन्तरम् 'मोक् खविसारए मोक्षविशारदः मरूपकः, मोक्षस्य तत्कारणस्य ज्ञानदर्शनचारित्राख्यस्य विशारदः २रूपकः 'भिक्खू' भिक्षुः भिक्षणशीलः, 'ते' तान् प्रतिकूलोपस्थितान् अन्यदर्शिनः । 'एवं' अनन्तरोदीरितमार्गेण 'पभासंता' मभाषमाणाः सन्त : अन्यदनिनः साधुस्वरूपधारिणो गृहस्थाश्च 'दुपख' दुष्पक्षम् , दुष्टः पक्षो दुप्पक्षः तमेव । 'तुम्भे' यूयम् ‘से वह' सेवध्वम् । अपवा-रागद्वेषात्मक पक्षद्वयं सेवध्वम् । सदूपण स्यापि स्वपक्षस्य समर्थनात् रागः । तथा-निर्दुधरयाऽपि संयममार्गमतिक्षेपकरणात् प्रद्वेषः। यद्वा-आधार्मिको शिकान्नादिभोजिशद् गृहस्थपक्षस्याऽसेवनम् । दुष्पक्ष अर्थात् दूषित पक्ष या छिपक्ष (रागद्वेषरूप पक्ष) का सेवन कर रहे हो ॥११॥
टीकार्थ-यहां 'अध' शब्द पूर्वपक्ष की समाप्ति का सूचक है। मोक्ष में विशारद अर्थात् मोक्ष के कारणभूत ज्ञान, दर्शन और चारित्र तप का निरूपण करने में कुशल भिक्षु प्रतिकूल रूप से उपस्थित उन अन्य दर्शनियों से इस प्रकार कहे हमारे ऊपर असमीचीन आक्षेप करते हुए तुम साधुवेषधारी था गृहस्थ दूषित पक्ष का सेवन करते हो या रागद्वेष रूप द्विपक्ष का सेवन करते हो। अपने सदोष पक्ष का समर्थन करने के कारण राग और निर्दोष संयममार्ग पर भी आक्षेप करने के कारण द्वेषरूप पक्ष है । अथवा आधाकर्मी तथा औद्देशिक अन्न
આ પ્રકારના આક્ષેપ કરનારા તમે લોકે દુપક્ષ (દૂષિત પક્ષ)નું અથવા દ્વિપક્ષનું (રાગદ્વેષ રૂપ પક્ષનુ) સેવન કરી રહ્યા છે.” ૧૧ .
साथ-मही अर्थ ५६ पक्षनी समातितुं सूय -छ. भाक्षभाना વિશારદ એક્ષ સાધવામાં કારણભૂત જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર અને તપનું નિરૂપણ કરવામાં સાધુએ અન્ય મતવાદિઓના પૂર્વોક્ત આક્ષેપોને જવાબ આ પ્રમાણે આપવો જોઈએ—અમારા ઉપર અનુચિત આક્ષેપ કરનારા તમે સાધુવેષધારી અથવા ગૃડ દૂષિત પક્ષનું સેવન કરે છે–અથવા રાગદ્વેષ દ્વિપક્ષનું સેવન કરે છે. એટલે કે તમારા સદેષ પક્ષનું સમર્થન કરવાને કારણે તમે રાગ રૂપ પક્ષનું સેવન કરે છે અને નિર્દોષ સંયમમાર્ગ સામે આંક્ષેપ કરવાથી ઠેષ રૂપ પક્ષનું સેવન કરો છે. અથવા આધાકર્મ આદિ દેવયુકત તથા ઓશિક અન્ન આદિને અહાર કરવાને કારણે આપ ગુહ અપક્ષનું