Page Text
________________
२११
अध्य०२. उ.३ __ यतः सर्वेषां प्राणिनां गुरुकर्मणां जीवितम् असंयमजीवितं प्रियम् इष्टं भवति, न तु लघुकर्मणाम् , ततः किमित्याह-'त'-दित्यादि, तत्तस्मात्कारणाद् द्विपद-दासीदासकर्मकरादि, चतुष्पदं हस्तिहयगोमहिष्यादि परिगृह्य-स्वायत्तीकृत्य ततस्तदेव द्विपदं चतुष्पदम् उपलक्षणादन्यदपि हिरण्य-सुवर्ण-धन-धान्यादिकं त्रिविधेन करणभूतेन योगत्रिक-करणत्रिकेण, अथवाऽऽत्सना परेणोभयेन, चेतनाचेतनमिश्ररूपेण वा अभियुज्य, अभि-आभिमुख्येन युक्त्वा बन्धरोधादिला तत्तत्कल्पितसंज्ञया कशादिप्रहारेण वाहयित्वा तेषु तेषु कर्मसु नियुज्य शिक्षयित्वेत्यर्थः। अपि च-तदेव संसिच्य क्रयविक्रयादिव्यवहारेणाभिवर्य, अनापि 'त्रिविधेने ' त्यस्य करते हैं । दुःखों से वे घबडाले हैं। और सदा सांसारिक सुखोंके अभिलाषी रहते हैं। संयमी जीवों में ये सब प्रवृत्तियां घटित नहीं होती। यद्यपि उन्हें भी अपने प्राण प्रिय होते हैं परन्तु जब लंपस में कोई घोर परीषह उपलर्ग आकर उपस्थित हो जाते हैं तब वे अपने संगत की रक्षा के लिये अपने प्राणों की भी परवाह नहीं करते हैं। असंयमी जीवों को ही अपना असंयम जीवन प्रिय होता है, कारण कि ये गुरुकी हैं। लघुकर्मी संयमी जीवों को ऐसा जीवन प्रिय नहीं होता। इनकी विचारधारा सदा आत्मकल्याणकारी मार्ग की ओर ही झुकती रहती है। असंयमजीवी रात दिन परिग्रह-दालीदास, नौकर चाकर, हाथीघोड़ा, गायभैंस, हिरण्यवर्ण, आदि के बढ़ाने की ओर ही अधिकाधिक लालायित होते रहते हैं। ये वेतन अचेतन तथा मिन रूप परिग्रह की जितनी भी मात्रा प्राप्त करते हैं-चाहे वह थोड़ी हो या अधिक होउली સાંસારિક સુખના અભિલાષી રહે છે. સંયમી જેમાં આ બધી પ્રવૃત્તિઓ ઘટિત થતી નથી. જો કે તેને પણ પિતાનો પ્રાણ પ્રિય હોય છે પરંતુ જ્યારે સંચમમાં કઈ ઘોર પરિષહ ઉપસર્ગ આવીને ઉપસ્થિત થાય છે ત્યારે તે પિતાના સંયમની રક્ષા માટે પિતાના પ્રાણની પણ પરવાહ કરતા નથી.
અસંયમી જીવેને પોતાનું અસંયમ જીવન પ્રિય હોય છે, કારણ કે તે ગુરૂકર્મી છે. લઘુકમી સ યમી જીવોને એવું જીવન પ્રિય નથી હતું, તેની વિચારધારા સદા આત્મકલ્યાણકારી માર્ગની તરફ જ લાગેલ રહે છે. અસંયમજીવી રાતદિન પરિગ્રહ-દાસીદાસ, નોકરચાકર, હાથીડા, ગાયભેંસ, હિરણ્યસુવર્ણ આદિને વધારવામા અધિકમાં અધિક મગ્ન રહે છે. તે ચેતન, અચેતન તથા મિશ્રરૂપ પરિગ્રહની જેટલી પણ માત્રા પ્રાપ્ત કરે છે–ચાહે ભલે ડી હોય કે
| SR No. | 009302 |
| Book Title | Acharanga Sutra Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 780 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_acharang |
| File Size | 52 MB |