Page Text
________________
अध्य० २. उ. २
मन्दाः-जडा अनवगतकर्तव्यविवेका इति यावत् , मोहेन-अज्ञानेन मिथ्यात्वमोहनीयेन वा, प्रादृताः सर्वतोऽवगुण्ठिता मोहाश्लिष्टात्मान इति यावत् , 'अपि'शब्दस्य निवर्तन्त इत्यनेन सम्बन्धः, सकलसावधविरति रूपाल्संयमान्निवर्तन्ते, अपिनिश्चयेन, प्राप्तचारित्रोऽपि मोहनीयोदयेन परीपहोपसर्गाविर्भावात्परिधृतसाधुवेपोऽपि भ्रष्टचारित्रो भवतीत्यर्थः। प्रवृत्ति अनाज्ञा है। इस अनाज्ञा से जो स्पृष्ट हैं अर्थात् जो परीषह और उपसर्गों के आने पर चञ्चलचित्त हो जाते हैं-गृहीत चारिन में अरतिभाव रखनेवाले बन जाते हैं वे कंडरीक आदि कत्तयांकर्तव्य-विवेकशून्य मनुष्य अज्ञान अथवा मिथ्यात्व मोहनीय से सर्वथा युक्त होते हुए उस चारित्र से अवश्य भ्रष्ट हो जाते हैं। सूत्र में 'अपि' शब्द निश्चय अर्थ में प्रयुक्त हुआ है। इसका संबंध 'निवर्तन्ते' इस क्रिया के साथ होता है । जिसने सर्वसावद्यनिवृत्तिरूप चारित्रधर्म को प्राप्त कर लिया है-ऐसा व्यक्ति यदि मोह के उदयसे परीषह और उपसर्ग के आने पर अपने चारित्र से विचलित हो जाता है तो उसे चारित्रभ्रष्ट ही समझना चाहिये अर्थात् वह भ्रष्टचारित्री है। ऐसे व्यक्ति अपने को साधु के वेष से सुसजित कर लोगों की दृष्टि में साधुपने का ढोंग रचते हैं। यद्यपि इनके अन्तरंग में उस वेष से जरा सी प्रेम नहीं होता है तो भी बाह्य में वे अपनी प्रवृत्ति इस प्रकार से प्रदर्शित करते हैं-कि जैसे ये सच्चे આ અનાજ્ઞાથી જે સ્પષ્ટ છે અર્થાત્ જે પરિષહ અને ઉપસર્ગોને આવવા પર ચંચલ થઈ જાય છે. લીધેલા ચારિત્રમાં અરતિભાવ રાખવાવાળાં બની જાય છે તે કંડરીક આદિ કર્તવ્યા–કર્તવ્ય વિવેકશૂન્ય મનુષ્ય અજ્ઞાન અથવા મિથ્યાત્વ મોહનીયથી સર્વથા યુક્ત હોવાથી તે ચારિત્રથી અવશ્ય ભ્રષ્ટ થઈ જાય છે.
सूत्रमा ‘अपि ' २०६ निश्चय अर्थमा प्रयुत यो छ तेन च 'निवर्तन्ते ' माया साथे थाय छे, रेशे सर्वसावधनिवृत्ति३५ यात्रि ધર્મને પ્રાપ્ત કરી લીધા છે તે માણસ કદાચ મેહને ઉદયથી પરિવહુ અને ઉપસર્ગ આવવાથી પિતાના ચારિત્રથી વિચલિત થાય છે તે તેને ચારિત્ર બ્રણ જ સમજવો જોઈએ. અર્થાત્ તે ભ્રષ્ટચારિત્રી છે. એવી વ્યક્તિ પિતાને અધુના વેપથી સુસજિત કરી લોકોની દષ્ટિમાં સાધુપણાનો ઢગ રચે છે, જો કે તેના અંતરંગમાં તે વેવથી જરા પણ પ્રેમ હોતો નથી તે પણ બાધમ ને પેતાની પ્રવૃત્તિ આ પ્રકારથી પ્રદર્શિત કરે છે કે તે સાચે નિદ્રા છે. વાતને
| SR No. | 009302 |
| Book Title | Acharanga Sutra Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | |
| Total Pages | 780 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_acharang |
| File Size | 52 MB |