________________
परिशिष्ट-४
निशीथसूत्रचूर्णि तुलना निशीथसूत्रम् :जे भिक्खू अपज्जोसवणाए पज्जोसवेति, पज्जोसवेंतं वा सातिज्जति ॥४२॥ जे भिक्खू पज्जोसवणाए ण पज्जोसवेइ, ण पज्जोसवेंतं वा सातिज्जति ॥४३॥ इमो सुत्तत्थो
पज्जोसवणाकाले, पत्ते जे भिक्खू णोसवेज्जाहि ।
अप्पत्तमतीते वा, सो पावति आणमादीणि ॥३१३७॥
जे भिक्खू पज्जोसवणाकाले पत्ते ण पज्जोसवति । "अपज्जोसवणाए" त्ति अपत्ते समतीते वा जो पज्जोसवति तस्स आणादिया दोसा चउगुरुं पच्छित्तं ॥३१३७॥ एस सुत्तत्थो । इमा णिज्जुती
पज्जोसवणाए अक्खराइ होंति उ इमाइं गोण्णाई । परियायवत्थवणा, पज्जोसवणा य पागइता ॥३१३८॥ परिवसणा पज्जुसणा, पज्जोसवणा य वासवासो य ।
पढमसमोसरणं ति य, ठवणा जेट्ठोग्गहेगट्ठा ॥३१३९॥
"पज्जोसवण" त्ति एतेसिं अक्खराणि इमाणि एगट्ठिताणि गोण्णणामाणि अट्ठ भवंति । तं जहा–परियायवत्थवणा, पज्जोसवणा य, परिसवणा, पज्जुसणा, वासावासो, पढमसमोसरणं, ठवणा जेट्ठोग्गहो त्ति, एते एगट्ठिता ।।
१ एतेसिं इमो अत्थो-जम्हा पज्जोसवणादिवसे पव्वज्जापरियागो व्यपदिश्यते-व्यवस्थाप्यते संखा-“एत्तिया वरिसा मम उवठ्ठावियस्स" त्ति तम्हा परियायवत्थवणा भण्णति ।
२ जम्हा उदुबद्धिया दव्व-खेत्त-काल-भावा पज्जाया, एत्थ परि समंता ओसविज्जतिपरित्यजन्तीत्यर्थः, अण्णे य दव्वादिया वरिसकाल-पायोग्गा घेत्तुं आयरिज्जति तम्हा पज्जोसवणा भण्णति । “पागय" त्ति सव्वलोगपसिद्धेण पागतभिधाणेण पज्जोसवणा भण्णति ।
३ जम्हा एगखेत्ते चत्तारि मासा परिवसंतीति तम्हा परिवसणा भण्णति ।
४ उदुबद्धिया वाससमीवातो जम्हा पगरिसेण ओसंति सव्वदिसासु परिमाणपरिच्छिन्नं तम्हा पज्जुस्सणा भण्णति । पज्जोसवणा इति गतार्थम् ।
५ वर्ष इति वर्षाकालः, तस्मिन् वासः वासावासः ।
६ प्रथमं आद्यं बहूण समवातो समोसरणं । ते य दो समोसरणा-एगं वासासु, बितियं उदुबद्धे । जतो पज्जोसवणातो वरिसं आढप्पति अतो पढमं समोसरणं भण्णति ।
७ वासकप्पातो जम्हा अण्णा वासकप्पमेरा ठविज्जति तम्हा ठवणा भण्णति । १. चूर्णिकर्ताः-श्रीजिनदासगणि महत्तर । सम्पादक - उपा. अमरमुनि ।