________________
१६
कल्पनिर्युक्तिः
(३२) (प्रा०चू०) तत्थ - पसत्थविगतीगहणं० गाहा ।
ताहे जाओ असंचईआओ खीर - दहीतोगाहिमगाणि य ताओ असंचइयातो घेप्पंति, संचइयातो ण घेप्पंति घत - तिल-गुल - णवणीतादीणि । पच्छा तेसिं खते जाते जता कज्जं भवति तदा ण लब्धंति तेण ताओ ण घेप्पंति । अह सड्ढा णिबंधेण णिमंतेति ताहे भण्णति । जदा कज्जं भविस्सति तदा गेण्हीहामो । बालादि - बाल - - गिलाण - वुड्ड- सेहाण य बहूणि कज्जाणि उप्पजंति, महंतो य कालो अच्छति, ताहे सड्ढा तं भणंति- जाव तुब्भे समुद्दिसध
( ३२ ) ( अव० ) कारणे प्रशस्तविकृतिग्रहणं कार्यम् । सा च स्थविरबालदुर्बलानां दीयते, बलिक - तरुणानां न देया । कारणे तेषां दीयते । अप्रशस्ता ग्लानकार्ये ग्राह्याः । अत्राऽऽलापकः'अत्थेगईयाणं एवं वृत्तं भवइ अट्ठो भंते गिलाणस्स' (कल्पसूत्रम् - २३८) तस्य=ग्लानस्य विकटेन=मद्येन पौद्गलेन - मांसेन वा कार्यम् । गर्हितविकृतेर्लाभे यत् प्रमाणं वैद्येन उक्तं स्यात् तल्लात्वा-ऽधिकमाग्रहेऽपि न ग्राह्यम् । एतद्वाच्यं एतावताऽर्थो ग्लानस्य' । एवं दातुः प्रत्ययः स्यात्‘एते ग्लानार्थं लान्ति न आत्मार्थं अधिकाऽग्रहणात् । येऽपि पापाः तेषां निन्दाप्रतिघातः कृतः कप्पइ दावित्तए णो से कप्पइ पडिगाहित्तए ||२३४||
वासावासं पज्जोसवियाणं अत्थेगईयाणं एवं वुत्तपुव्वं भवइ 'पडिगाहेहि भंते ! ' एवं से कप्पइ पडिगाहित्तए णो से कप्पर दावित्तए || २३५॥
4
वासावासं पज्जोसवियाणं अत्थेगइयाणं एवं वृत्तपुव्वं भवइ 'दावे भंते पडिग्गाहेहि भंते! ' एवं से कप्पइ दावित्तए वि पडिगाहित्तए वि ॥ २३६॥
वासावासं पज्जोसवियाणं णो कप्पइ निग्गंथाण वा निग्गंथीण वा हट्ठाणं आरुग्गाणं बलियसरीराणं इमाओ नवरसविगईओ अभिक्खणं अभिक्खणं आहारित्तए । तं जहा - खीरं दहिं नवणीयं सप्पि तिल्लं गुडं महुं मज्जं मंसं ॥ कल्पसूत्र ॥२३७॥
वासावासं पज्जोसवियाणं अत्थेगइयाणं एवं वुत्तपुव्वं भवइ, 'अट्ठो भंते! गिलाणस्स', से य वइज्जा, से य पुच्छियव्वे 'केवइएणं अट्ठो ?' से य वइज्जा 'एवइएणं अट्ठो गिलाणस्स', जं से पमाणं वयइ से पमाणओ घित्तव्वे, से य विण्णविज्जा, से य विण्णवेमाणे लभिज्जा, से य पमाणपत्ते 'होउ अलाहि', इय वत्तव्वं सिआ, से किमाहु भंते! एवइएणं अट्ठो गिलाणस्स, सिया णं एवं वयंतं परो वइज्जा 'पडिगाहेहि अज्जो पच्छा तुमं भोक्खसि वा पाहिसि वा', एवं से कप्पइ पडिगाहित्तए, णो से कप्पइ गिलाणणीसाए पडिगाहित्तए || कल्पसूत्र (२३८) |
वासावासं पज्जोसवियाणं अत्थि णं थेराणं तहप्पगाराई कुलाई कडाई पत्तियाइं थिज्जाइं वेसासियाइं संमयाइं बहुमयाइं अणुमयाइं भवंति, तत्थ से णो कप्पइ अदक्खु वइत्तए 'अत्थि ते आउसो ! इमं वा इमं वा' से किमाहु भंते ! सड्डी गिही गिण्हइ वा तेणियं पि कुज्जा ॥ कल्पसूत्र (२३९) ॥