________________
6
સધિમરણ : જીવનસાફલ્ય
મને બે પ્રસંગો યાદ આવે છે તે જણાવવા જેવા છે. આ.ક. પેઢીના પ્રમુખ શેઠશ્રી શ્રેણિકભાઈ છેલ્લે એક વર્ષ જેટલો સમય પથારીવશ રહ્યા પણ તેમના મુખ ઉપર હંમેશા આનંદ રહેતો. તેઓ જણાવતા કે મને મૃત્યુનો જરાય ભય નથી. જીવનમાં જૈન ધર્મ પામ્યો તેનો આનંદ છે. પરમાત્મા અને તેમનું શાસન મળ્યું છે તેથી જરાય દુઃખ નથી. ડો. હેમન્તભાઈ પરીખને કેન્સર થયું હતું પણ જીવનમાં જરાય આસક્તિ રાખી ન હતી અને અપાર પીડામાં પણ જબરજસ્ત સમતા ધારણ રાખી શક્યા હતા. તેનું કારણ ધર્મ અને સદ્ગુરુઓનો સંગ હતો.
થોડાં વર્ષો પૂર્વેની વાત છે. હું અમેરિકા ગયો હતો. શિકાગોમાં મારા મિત્રના પિતાશ્રી સાથે ચર્ચા ચાલી રહી હતી. તેઓ સમગ્ર પરિવાર સાથે આશરે ૨૦ વર્ષ થયા અમેરિકા પહોંચ્યા હતા. આજે તો તેઓ અમેરિકાના નાગરિક બની ત્યાં જ સ્થાયી થઈ ગયા છે. ઘણું ધન કમાયા છે અને સમગ્ર પરિવાર સંપન્ન છે. એટલે મેં પૂછ્યું હતું. ‘હવે તમે કેવો અનુભવ કરો છો ?' અમદાવાદમાં હતા ત્યારે તો તેમને વૈશાખના બપોરે પણ સાયકલ લઈને ધંધા માટે રખડવું પડતું હતું. હવે તો અમેરિકામાં મોટા ધનવાનો રાખે એવી મોંઘી કારમાં ફરવાનું એટલે મને તો એમ હતું કે તેઓ કહેશે કે ખરેખર હવે તો સ્વર્ગનો આનંદ અનુભવું છું. પણ તેમનો જવાબ સાંભળીને હું ચોંકી ગયો હતો. તેમણે કહ્યું કે ‘જિતુભાઈ, અહીં બધું જ છે, પણ મનમાં ત્રણ બાબતે સતત ચિંતા રહ્યા કરે છે અને તેના કારણે દુઃખી છું. મને એ વાતની ચિંતા છે કે મારું મરણ ક્યારે, ક્યાં અને કેવી રીતે થશે ? મરણ અંગેની આ ત્રણ બાબતો સતત પીડા આપ્યા કરે છે.' તેઓની વાત સાંભળીને મને થયું કે ઉંમર થતાં દરેકના મનની પીડા આવી જ હશે.
માણસને સતત મરણનો ભય સતાવ્યા કરતો હોય છે. મરણનો ડર એટલો બધો ભયાનક બની ગયો છે કે મરણ શબ્દ બોલવો પણ અપશુકન લાગે છે. કોઈ મરણ વિશે વાત કરે તો તેને અપશુકન લાગે છે, એટલે બધા જ મરણથી ભાગે છે. જેનો જન્મ થાય છે, તેનું મરણ અવશ્યમેવ છે. જન્મેલાનું મૃત્યુ નિશ્ચિત છે જ
