________________
સમાધિ મરણ
ક્રોધ કરતો નથી અને એમ બોલે છે કે ક્રોધ કરવાની શી જરૂર છે ? આપણે ક્યાં લાંબો સમય અહીં રહેવાનું છે ? એ માણસ અહી કેટલું રહેવાનો છે ? આ રીતે ક્રોધ ન કરવાથી તે પાપસ્થાનક છુટતું નથી. ક્રોધ સંસાર વધારનાર છે.
મારે જન્મ-મરણથી છુટવું છે.
માટે મારે ક્રોધ કરવો નહિ. આમ તત્ત્વદ્રષ્ટિથી સમજીને ક્રોધ છોડવાનો છે. હે દેવાધિદેવ ! આપની કૃપાથી મારો ક્રોધ સહજપણે નાશ પામે,
અત્યાર સુધીમાં ભવોભવ ભટકતા જે ક્રોધ કર્યો-કરાવ્યો-અનુમોદેલ હોય તેની હું માફી માંગુ છું.
કરેલ ક્રોધને સાચો માનવા-મનાવવાનું કરેલ હોય તો તેની હું વારંવાર માફી માંગુ છું.
૭ મું પાપસ્થાનક – માના ચારે ગતિના જીવોમાં ચારે કષાયો હોય છે. પરંતુ ગતિને આશ્રયીને નારકીને ક્રોધની બળવત્તરતા હોય છે, તિર્યંચોને માયાની, દેવતાઓને લોભની અને મનુષ્યોને માન કષાયની બળવત્તરતા હોય છે.
જેટલો ઝડપથી ક્રોધ કરનાર કે જેના ઉપર વ્યક્ત થતો હોય તે બને ક્રોધને જાણી શકે છે. આ ખોટું છે તે સમજી શકે છે. જ્યારે માન કષાય કરનાર, કરાવનાર મોટે ભાગે આ કષાય છે તેમ સમજી શકતા નથી પરિણામે તે કરેલા માન કષાયનું મિચ્છા મિ દુક્કડમ્ દેવાતું નથી. સંસાર વધે છે. દુઃખ વધે છે.
જ્યાં જ્યાં હું અને મારું આવે ત્યાં માન કષાય છે.
માન કષાયની આધીનતાથી જીવ બીજાની સારી વાત જોઈ શકતો નથી, સાંભળી શકતો નથી, અનુમોદના કરી શકતો નથી. તુરંત પોતાની વાત રજુ કરવા માંડે છે. આ દૂર કરવા એક સરસ ભજન છે.
પગ પગ મુઝે ભૂલાતા આયા, યે મેરા અભિમાન, જીવન પથ પર ભટક રહા હું, રાહ દિખા ભગવાન, ભક્ત રસ્તો શોધે છે. ભગવાનની કૃપાથી થશે કહે છે.
