________________
સમાધિ મરણ
ધર્મનું મને શરણું ભવોભવ (ભવનો અંત ન થાય ત્યાં સુધી) મળજો. (૫) ૧૮ પાપસ્થાનક વોસિરાવવા
૨૩
શ્રી જિનેશ્વર પરમાત્માના શાસનમાં મોક્ષમાર્ગની પ્રાપ્તિમાં વિઘ્નભૂત, દુર્ગતિના કારણભૂત ૧૮ પાપસ્થાનક બતાવેલ છે.
આ ૧૮ ને વશ ન થવાનો પ્રયત્ન કરવાનો છે.
જ્યારે જ્યારે વશ થઈ જવાય, ૧૮ પાપસ્થાનકનું આચરણ થઈ જાય તેને દિવસમાં બે વખત (સવાર સાંજના પ્રતિક્રમણમાં) વોસિરાવવાનું જણાવેલ છે તે સિવાય પણ જેટલી વાર તે સંબંધી ચિંતન કરી વોસિરાવે તે જીવ ધીમે ધીમે તે પાપસ્થાનકના પંજામાંથી મુક્ત થતો જાય છે.
પ્રતિક્રમણ ન કરનાર શ્રાવક-શ્રાવિકાએ પણ સવાર-સાંજ સાત લાખ તથા ૧૮ પાપસ્થાનક સૂત્ર બોલવાથી લાભ થાય છે. ૧૯ પાપસ્થાનક પ્રાણાતિપાત
આને સરળ ભાષામાં હિંસા કહેવાય. કોઈકને પ્રશ્ન થાય કે જીવ તો મરતો નથી. તો પછી જીવને મારી નાખ્યો એ કેવી રીતે સાચું ?
વીતરાગ સર્વજ્ઞ પ્રણીત ધર્મમાં ‘પ્રાણાતિપાત' શબ્દ છે. પ્રાણનો અતિપાત. જૈનશાસનમાં ૧૦ પ્રાણ કહેલા છે. પાંચ ઈન્દ્રિયો + ૩ બળ + શ્વાસોશ્વાસ + આયુષ્ય ૧૦.
=
જે જીવને જેટલા પ્રાણ હોય તેનાથી તેને છુટો પાડવો તે હિંસા (લોક રૂઢીમાં મારી નાખવો કહેવાય.)
આવી હિંસા આ ભવમાં કે સંસારમાં અત્યાર સુધીમાં કરેલ ભવોમાં મેં કરેલ હોય, કરાવેલ હોય તેમજ હિંસા કરનારને સારો માનેલ હોય તેનું મિચ્છા મિ દુક્કડમ્. તે સેવેલ પાપસ્થાનકને વોસિરાવું છું.
નોંધ : આરાધના કરનારે પોતે જે હિંસા કરી, કરાવી કે અનુમોદેલ હોય તે યાદ આવે તે બધાનું મિચ્છા મિ દુક્કડમ્ દેવું.
પૃથ્વીકાયના ભવમાં મારા શરીર કે મેં છોડેલ પુદ્ગલો દ્વારા બીજા જીવને મારી નાખેલ હોય તેને હું વોસિરાવું છું. જેમ કે લોઢા દ્વારા હથિયારો બનાવેલ હોય અને તેનો ઉપયોગ બીજા જીવોને મારવામાં થયેલ હોય.
