________________
સમાધિ મરણ
૧૨૭
અંતિચાર આલોચના જ્ઞાનાચાર : મેં જે કોઈ જ્ઞાન-જ્ઞાની કે જ્ઞાનના સાધનોની વિરાધના કરી હોય તે મારું પાપ મિથ્યા થાઓ. ભણવામાં કોઈને અંતરાયો કર્યા હોય, ભણવાનું અભિમાન કર્યું હોય, જ્ઞાનના સાધનોનો વિનાશ કર્યો હોય, બાળેલા હોય, તેમના ઉપર મળ, મૂત્રાદિ અશુચિ ફેકેલ હોય, જ્ઞાનીનો તિરસ્કાર-ઈર્ષા-નિંદા કરી હોય કે કોઈપણ પ્રકારે આ ભવમાં કે ભવાંતરમાં જે કાંઈ જ્ઞાન સંબંધી અતિચાર લાગેલા હોય તે મારું પાપ મિથ્યા થાઓ. “મિચ્છા મિ દુક્કડમ્
જ્ઞાનપ્રત્યુનીકતાથી, જ્ઞાન છુપાવવાથી, જ્ઞાનાંતરાયથી, જ્ઞાનપ્રદ્વેષથી, જ્ઞાન આશાતનાથી, જ્ઞાનવિસંવાદોગથી જે જ્ઞાનાવરણીય કર્મો બાંધ્યા હોય તેનું મિચ્છા મિ દુક્કડમ્.
કાલે વિણએ વગેરે આઠ કારણે કર્મ બાંધ્યા હોય તેનું મિચ્છા મિ દુક્કડમ્.
દર્શનાચાર: મેં જે કાંઈ દર્શન, દર્શની કે દર્શનના સાધનોની વિરાધના કરી હોય તે મારું પાપ મિથ્યા થાઓ. સ્થાવર-જંગમ તીર્થની અવહેલના આશાતના કર્યા, કરાવ્યા કે અનુમોદ્યા હોય તે મારું પાપ મિથ્યા થાઓ. આ ભવ કે ભવાંતરમાં દર્શન સંબંધી જે કાંઈ અતિચાર લાગેલ હોય તે મારું પાપ મિથ્યા થાઓ. “મિચ્છા. મિ દુક્કડમ્'
દર્શનપ્રત્યયનીકતાથી, દર્શન છુપાવવાથી, દર્શનાંતરાયથી, દર્શનuદ્વેષથી, દર્શન આશાતનાથી, દર્શનવિસંવાદોગથી, શંકા-કાંક્ષાદિ આઠ કારણોથી દર્શનાચાર સંબંધી અતિચારાદિ લાગ્યા હોય તેનું મિચ્છા મિ દુક્કડમ્.
ચારિત્રાચાર : સામાયિક, પૌષધ લઈને પાંચ સમિતિ, ત્રણ ગુપ્તિનું બરાબર પાલન ન કરવાથી તેમજ ભવાંતરમાં સાધુપણું લઈને કે શ્રાવકપણું પાળતા જે કાંઈ સમિતિ, ગુપ્તિરૂપ અષ્ટ પ્રવચન માતાનું પાલન ન કરવાથી ખંડન, વિરાધન કરવા, કરાવવા કે અનુમોદનથી જે કાંઈ અતિચાર લાગેલ હોય તે મારું પાપ મિથ્યા થાઓ. ‘મિચ્છા મિ દુક્કડમ્'
તપાચાર : છ પ્રકારનો બાહ્ય અને છ પ્રકારનો અત્યંતર તપ જ્ઞાની ભગવંતો ફરમાવે છે તે તપ આ ભવમાં કે ભવાંતરમાં કર્યો ન હોય, કરાવ્યો ન હોય, તપ કરનારની અનુમોદના ન કરી હોય, તપ કરનારને, ભક્તિ કરનારને રોકેલ હોય
