________________
રાજાઓ એ ઉગ્ર તપ કરીને, સંયમમાં પરાક્રમ કરીને મોક્ષ પ્રાપ્ત કર્યો. - બુદ્ધિમાન સાધકોનો વિવેક અને મુક્તિઃ ભરતચક્રવર્તી વગેરે રાજાઓએ સંયમમાં દઢ પરાક્રમ કર્યું. આ જાણીને ધીર પુરુષ કુતર્કોમાં ફસાઇને ઉન્મત રીતે કેમ વિચરી શકે? શૂરવીર પુરુષો મિથ્યા માન્યતાઓનો સ્વીકાર કરી શકતા નથી.
મેં આ અત્યંત સમાધાન યોગ્ય, સમુચિત યુક્તિ સંગત, કર્મમળને શોધન કરવા સમર્થ સંપૂર્ણ સત્ય કથન કર્યું છે. તેનો સ્વીકાર કરી અનેક જીવો ભૂતકાળમાં સંસાર સાગર તરી ગયા છે, વર્તમાનમાં કંઇક તરે છે અને ભવિષ્યમાં અનેક તરશે.
બુદ્ધિમાન સાધક સર્વસંગથી મુક્ત થઇ, ત્યાગી બની, અંતે કર્મોનો ક્ષય કરી સિદ્ધ થઇ જાય છે.
તૃપ્તિ ત્યાગમાં છે, નિરાસક્તિમાં અને નિર્મોહ દશામાં છે. તેથી ચક્રવર્તી જેવા સમ્રાટ રાજાઓ છ ખંડના અધિપતિ હોવા છતાં બાહ્ય સંપત્તિનો ત્યાગ કરી આત્મ કલ્યાણ સાધી શક્યા હતા.
(અઢારમું અધ્યયન સંપૂર્ણ)
૭૩
