________________
વિષયો અને પાંચ ક્રિયાઓના ત્યાગમાં સદા પ્રયત્નશીલ રહે છે, તે સિદ્ધ પદને પામે છે.
છ બોલઃ છ લેશ્યાઓ – કૃષ્ણ લેશ્યા, નીલ ગ્લેશ્યા, કાપોત લેશ્યા, તેજો લેશ્યા, પદ્મ લેશ્યા અને શુક્લ લેશ્યા. છકાય જીવો – પૃથ્વીકાય, અપકાય, તેઉકાય, વાયુકાય, વનસ્પતિકાય અને ત્રસકાય. જે મુનિ આ છ વેશ્યાઓ અને છકાય જીવો પ્રત્યે વિવેકબુદ્ધિ રાખીને, સારાસારનો વિચાર કરીને આચરણ કરે છે, તે બુદ્ધ બની જાય છે.
ઉપરાંત આહાર કરવાના અને આહાર ત્યાગના છ કારણો જે પ્રસ્તુત સૂત્રના છવ્વીસ અધ્યયનમાં બતાવેલ છે, તે પ્રમાણે આચરણ કરે અને ઉપયોગ રાખે, તો સંસાર ભ્રમણ અટકી જાય છે.
સાત બોલઃ સાત પિડેષણા અને સાત અવગ્રહપડિમાઓનું યથાશક્ય સેવના અને સાત ભયનો ત્યાગ જે મુનિ કરે છે, તે અવશ્ય સિદ્ધ ગતિને પામે છે.
આઠમો, નવમો, દસમો બોલઃ જે ભિક્ષુ આઠ મદ સ્થાનોના ત્યાગમાં, નવા પ્રકારની બ્રહ્મચર્યની ગુપ્તિઓના પાલનમાં અને દસ પ્રકારના ભિક્ષુ ધર્મનું આચરણ કરવામાં સદા સાવધાની રાખે છે, પ્રયત્નશીલ રહે છે, તે સંસાર પરિભ્રમણ કરતો નથી.
આઠ મદઃ ૧) મતિ મદ ૨) કૂળ મદ ૩) બળ મદ ૪) રૂપ મદ ૫) તપ મદ ૬) શ્રત મદ ૭) લાભ મદ ૮) ઐશ્વર્ય મદ.
બ્રહ્મચર્યની નવ ગુપ્તિઓઃ ૧) સ્ત્રી, પશુ અને નપુંસક રહિત સ્થાનમાં રહેવું. ૨) સ્ત્રી સંબંધી કથા વાર્તા કરવી નહિં ૩) સ્ત્રી જે આસન પર બેઠી હોય, તે આસન પર અમુક સમય સુધી બેસવું નહિં. ૪) સ્ત્રીઓના અંગોપાંગને એકીટશે જોવા નહીં. ૫) સ્ત્રી-પુરુષના કામાત્મક શબ્દનું શ્રવણ થતું હોય ત્યાં રહેવું નહિં. ૬) પૂર્વે ભોગવેલા ભોગોનું સ્મરણ કરવું નહિં. ૭) સદા ગરિષ્ઠ ભોજન કરવું નહિં. ૮) અતિ માત્રામાં ભોજન કરવું નહિં. ૯) શરીરની સજાવટ કરવી નહિં.
૧પપ
