________________
४४
જગદ્ગુરુ કહી ને ખેદ પ્રગટ કર્યો. જગદ્ગુરુની સમતા જોઈને બધા અહોભાવથી ગદ્ગદ્ થઈ ગયા.
આવા તો અનેક પ્રસંગો છે જેમાં જગદ્ગુરુની આત્મજાગૃતિ ઉજાગર થતી હોય - ઝળહળતી હોય. એમનું જીવન અત્યંત ત્યાગમય હતું. ઉપદેશ અને આચાર-બન્નેનો સુભગ સમન્વય એમના જીવનમાં જોવા મળતો. તેઓ દિવસમાં ગણીને ૧૨ દ્રવ્યો વાપરતા. તપશ્ચર્યા તો એમને જાણે સહજ સાધ્ય હતી. એમણે પોતાના જીવનમાં કરેલી તપશ્ચર્યા જુઓ –
૮૧ અટ્ટમ, ૨૨ છઠ્ઠ, ૩૬૦૦ ઉપવાસ, ૨૦૦૦ આયંબિલ, ૨૦OO નીવી, વીસ વાર તો વીશસ્થાનક તપની આરાધના કરી હતી. જેમાં ૪૦૦ આયંબિલ અને ૪૦૦ ચોથ વ્યક્ત કર્યા હતા. છૂટક-છૂટક ૪૦૦ ચોથ ભક્ત, ૨૨ મહિના સુધી જ્ઞાનની આરાધના માટે તપ કર્યું હતું. ગુરુતપમાં પણ તેર મહિના સુધી છઠ્ઠ, અટ્ટમ, ઉપવાસ, આયંબિલ અને નવી કર્યા હતાં. જ્ઞાન-દર્શનચારિત્રની આરાધનાનો ૧૧ મહિનાનો તપ તથા સાધુની ૧૨ પ્રતિમાનો તપ કર્યો હતો.
એમની પ્રચંડ આત્મશક્તિની પાછળ આવો ઉગ્ર તપ કામ કરતો હતો; અને માત્ર આ બાહ્ય તપ કરીને પોતે સંતોષ નથી માન્યો પણ સાથે સાથે આવ્યંતર પણ એટલું જ
SL.
