________________
તરણતારણહાર શ્રમણ ભગવાન મહાવીરદેવ
ઉંમરે - ૧૨ વર્ષની સાધનાકાળ પૂરો થતાં - વૈશાખ સુદ - ૧૦ના દિવસે સાંજે ઉદયમાં આવ્યું. હવે શ્રમણ એવા મહાવીર, ભગવાન મહાવીર બન્યા.
દરેક તીર્થંકર દેવના તારક આત્માઓને છેલ્લેથી ત્રીજા ભવે ઉપર્યુક્ત કરુણાભાવના પરાકાષ્ઠાને પામે છે. વળી તેની સાથે એક કે તેથી વધુ વીસસ્થાનક તપનું આરાધન જોડાય છે.
આ રીતે છેલ્લેથી ત્રીજા ભવે નંદન રાજકુમારના હૈયે “કરુણાનો ઓઘ છલકાયો અને તીર્થંકર થવાની દિશામાં તેઓ એકધારી રીતે આગળ વધતા ગયા.
૨૬માં - છેલ્લેથી બીજા ભવમાં તેઓ દશમા દેવલોકે દેવ હતા. (કોઈ શ્રેણિક જેવો આત્મા છેલ્લેથી બીજા ભવે નારકમાં પણ હોઈ શકે ખરો.)
આ ભવમાં તારકોના આત્માઓમાં બે ગુણો વિશેષ નેત્રદીપક બને છે. જો તેઓ દેવલોક હોય તો ત્યાંના અપાર ભોગસુખમાં તેઓ ઉત્કૃષ્ટ વૈરાગ્યના ધારક હોય છે. જો તેઓ નારકમાં હોય તો ત્યાંનાં કાતિલ દુ:ખોમાં એકદમ સમાધિ'માં રહે છે.
તે ભવનું આયુષ્ય પૂરું થતાં તે આત્મા તીર્થંકર તરીકેના ભવમાં પ્રવેશે છે. પરમાત્મા મહાવીરદેવ ત્રિશલારાણીની કૂખેથી અવતર્યા. સિદ્ધાર્થ એ તેમના પિતાનું નામ હતું. માતાપિતાએ તેમનું વર્ધમાન નામ પાડ્યું. મહાપરાક્રમ જોઈને દેવોએ તેમનું ‘મહાવીર' નામ પાડ્યું. માતપિતાના અતિ સ્નેહને કારણે તેમના આઘાતને નિવારવા માટે પ્રભુએ તેમના દેહાન્ત બાદ દીક્ષા લેવાની - ૨૮ વર્ષની વયે - તૈયારી કરી. પરન્તુ મોટા ભાઈ નંદિવર્ધનના અતિ વિલાપ સામે કરુણાર્ન બનેલા પ્રભુ ઝૂકી ગયા. વળી બે વર્ષ સાધુ જેવું જીવન જીવવા સાથે સંસારમાં રહ્યા.
‘ત્રીસ વર્ષની વયે દીક્ષા લીધી. સાડા બાર વર્ષનો ઘાતી કર્મક્ષયની સાધનોનો કાળ હતો. અતિ ભયાનક ઉપસર્ગો આવ્યા. પ્રસન્નવદને સહન કર્યા.
ગોવાળિયાએ પગનો ચૂલો કરીને શરીરે આગના ભડકા ફેલાવ્યા. શૂલપાણિએ એક રાત જાલીમ કષ્ટો આપ્યા. ચંડકૌશિક સાપે તાલપુટ ઝેરની ખૂબ પિચકારી મારી. ગોશાલકે આગ લગાડી, સંગમે કાળચક્ર છોડ્યું. ધરતીમાં ધરબી નાંખ્યા.
ગોવાળિયાએ કાને ખીલા ઠોક્યા. ખીલા કાઢવાનું સારું કામ થવા વેળાની વેદના સૌથી વધુ ભયાનક અને અત્યન્ત અસહ્ય હતી; તેથી જેણે મોંમાંથી ઉફ' પણ કર્યું ન હતું તે પ્રભુથી ભયાનક ચીસ નીકળી ગઈ.