________________
કે
૪૮.
લેખક્ની વાત
આ વાણી છે; પરમકૃપાળુ તારક તીર્થંકરદેવ પરમાત્મા મહાવીરદેવની.
તેમણે જણાવ્યું છે કે, “મારા નિર્વાણ પછી પચીસસો વર્ષ બાદ ભારતમાં ધર્મસંસ્કૃતિનો અભ્યદય થવા લાગશે.”
હા, હવે તે સમય પૂરો થઈ ગયો છે.
જયારે કાળ આપણી તરફેણમાં પલટાયો છે, એણે હવે સુખદ પડખું ફેરવ્યું છે તો સાનુકૂળ પરિવર્તનની શક્યતા પૂરેપૂરી છે. પણ સબૂર ! એકલા કાળની અનુકૂળતાથી કાંઈ પરિવર્તન આવી ન જાય. તેની સાથોસાથ માનવીય પુરુષાર્થ પણ અપેક્ષિત છે જ. દેવી સરસ્વતીજી પ્રસન્ન થઈ જાય એટલે કાંઈ જ્ઞાની ન બની જવાય. તે માટે તે વ્યક્તિએ પુસ્તક ખોલવાનો, વાંચવાનો પુરુષાર્થ તો કરવો જ જોઈએ. હા, બીજાને જે સિદ્ધિ દશ કલાકે મળે તે સિદ્ધિ સરસ્વતીજીના કૃપાપાત્રને દશ જ મિનિટના પરિશ્રમથી મળી જાય. પણ દશ મિનિટનો શ્રમ તો જરૂરી ખરો જ ને !
આવું જ કાળની તરફેણ સંબંધમાં છે. જ્યાં સુધી કાળ વધુ વકર્યો હતો ત્યાં સુધી આપણો હિમાલયન પુરુષાર્થ પણ નિષ્ફળ ગયો હતો. હવે અલ્પ પુરુષાર્થે પણ સફળતા મળી જાય તેમ છે. પરંતુ અલ્પ કે અધિક, પુરુષાર્થ તો કરવો જ રહ્યો.
ભાણામાં પડેલું ભોજન પુરુષાર્થ વિના મોંમાં ન આવી જાય. વગડામાં વાતો પવન બંધ બારીવાળા પૅક ઘરમાં શી રીતે પેસી જાય? ધરતીમાં આવી ગયેલું પાણી ખોદ્યા વિના તો શું ઘરના ઘડામાં ભરાઈ જાય ?
એટલે જ્યારે કાળપુરુષ સલામ કરીને આપણી સેવામાં આવી ખડો છે તો આપણે કાંઈક તો કરવું જ જોઈશે.
ભસ્મગ્રહની વિદાયવેળાના છેલ્લા પાંચસો વર્ષો ઉત્તરોત્તર વધુ ને વધુ ભયાનક સ્થિતિવાળા બનતા ગયા છે તે તો હવે આપણે જ જોઈ લીધું છે. એ “કૅન્સર જેટલી જીવલેણ પરિસ્થિતિ હતી એ આપણે કબૂલી જ લીધું છે.
પણ રોગ પકડાયા પછી નિરાશ બનીને, લમણે હાથ દઈને બેસી રહેવાનું આપણને જરાય ન પાલવે. હા, કદાચ આપણા જીવનકાળમાં પણ આપણે વાવેલા સત્યરુષાર્થના બીજના બનેલા ઝાડ
| ફળ, અને તે ફળોનું ભોજન ન પણ પામી શકીએ એ અત્યંત સંભવિત છે, પરન્તુ તેથી
આ કાંઈ એકાદ પેઢીમાં જ આવી જનારું પરિવર્તન થોડું જ છે ? પાંચસો વર્ષોના રોગના નિવારણ માટે કમસેકમ પચાસ વર્ષ તો આપણે રાહ જોવી જ પડશે. તે પચાસે ય વર્ષ કાળી મજૂરી જેવા આપણે પસાર કરીશું, નીંદ પણ હરામ કરીશું, મગજના બધા જ સેલને વિચારવા માટે “ચાર્જ કરી દઈશું, ખાવાનું પણ ભૂલી જઈશું, બાહ્ય માનપાન, આડંબરોને પણ ત્યાગી દઈશું ત્યારે કદાચ તે બીજના ઝાડ અને તેના મીઠા ફળ તૈયાર થશે.
ખેર, ભલે આપણા વંશજો એ ફળની મધુરપ માણે. આપણને તેમાં શો વાંધો છે? સવાલ છે; કામે ચઢી જવાનો, કામ ચાલુ કરી દેવાનો. ભલે પછી તે કામ કરનાર વ્યક્તિ એક જ હોય. ભલે પછી તે વ્યક્તિનું કામ ગુજરાત જેવા એકાદ રાજ્યમાં જ સીમિત રહેનારું હોય.
ધર્મ તો મારો સ્વભાવ છે.
૨૧૯
જૈન મહાભારત ભાગ-૨