________________
બાર પ્રકારની હિંસાઓ
માટે રીંછના તાજા જન્મેલા બચ્ચાંને ૨૪ થી ૪૮ કલાકમાં મારી નાંખી તેની મુલાયમ ખાલ ઉતારી લેવાય છે.
સાપની ચામડી ઊતરડી લેવા માટે જીવતા સાપને પકડીને તેને ઝાડના થડમાં ખીલો ઠોકી જડી દેવામાં આવે છે. સાપ તરફડિયાં મારતો રહે છે. એક માણસ સાપની પૂંછડી પકડી ચપ્પથી તેના શરીરમાં ઊભો ચીરો મૂકે છે; ને બીજો માણસ તરત તેની ચામડી ઊતરડી લે છે. જીવતે જીવ માંસના લોચા બહાર નીકળી આવે છે. પરંતુ આ રીતે ૧૫-૨૦ સાપ મારી તેમાંથી બનાવેલી મુલાયમ પર્સ કે ચંપલ જોતાં તેમને કદી તરફડિયાં મારતાં સાપની કલ્પના આવે છે!!
સુગંધીદાર અત્તર દિલ-દિમાગને અને દેહને મધમધતું બનાવી મૂકે છે અત્તરની સુવાસ જેટલો વધુ લાંબો સમય ટકે તેટલું તે અત્તર વધુ મોંઘું હોય છે. આવાં અત્તર બનાવવા માટે કસ્તુરીનો ઉપયોગ થાય છે. આ કસ્તુરી, કસ્તુરી મૃગ અને સિવેટ નામના પ્રાણીના શરીરમાં હોય છે. સિવેટ એ બિલાડી જેવું પ્રાણી છે. આપણા દેશમાં આ પ્રાણી ખાસ જોવા મળતું નથી પરંતુ આફ્રિકામાં સિવેટની સંખ્યા ઘણી છે.
કસ્તુરી મૃગની નાભિમાંથી કસ્તુરી મેળવવા આ મૃગને ગોળીથી ઠાર કરી તેને ચીરી નાખવામાં આવે છે. મૃગની ચામડી ઊતરડી ચંપલ કે પર્સ બનાવવાના કામે લેવાય છે. તેની નાભી કાપી તેમાંથી મળેલી કસ્તુરીમાંથી મગજને તરબતર કરતું સુવાસિત અત્તર બનાવાય છે !
પરંતુ સિવેટની કસ્તુરીની વાત તો આથી પણ વધુ કમકમાટી ઊપજાવે છે. પહેલાં તો સિવેટને એક નાના પાંજરામાં પુરવામાં આવે છે. કહેવાય છે કે સિવેટ જેટલું વધારે ગુસ્સે થાય : ચિડાય તેટલા વધુ પ્રમાણમાં તેના શરીરમાં કસ્તુરી બને છે. આથી ફેશનપરસ્તીમાં અંધ બનેલો માનવી તેને લાકડી ઘોંચી ઘોંચીને ચીડવે છે. આમ ને આમ ૧૫-૨૦ દિવસ સુધી સિવેટને સતત ગુસ્સામાં ચિડાયેલું રખાય છે, જેથી ત્યાં સુધીમાં થોડી વધુ કસ્તુરી તેના શરીરમાં બની રહે. ૧૫-૨૦ દિવસ બાદ સિવેટના પેટ પર ચીરો મૂકી તેની ગ્રંથિમાંથી કસ્તુરી કાઢી તેની જગ્યાએ માખણ કે મીણ ભરી દેવાય છે. ત્યારબાદ પાટા પિંડી કરી સિવેટને મહિના સુધી પિજેરામાં રાખી બીજે મહિને ફરી તેના પેટમાં ચીરો મૂકીને કસ્તુરી કાઢવામાં આવે છે! પરફયુમ બનાવવામાં વપરાતો “એંબરગિસ'નામનો સુગંધિત પદાર્થ વ્હેલ માછલીના શરીરમાંથી મેળવાય છે.