________________
તેઓ પણ પ્રભાવક કહેવાય છે – આ પ્રમાણે કહ્યું છે. વિધિ મુજબ અનુષ્ઠાન કરવા છતાં પણ પ્રભાવ પડે કે ના પડે પણ મૂળભૂત વસ્તુનો નાશ નથી થતો, ટકી રહે છે – એ જ મોટી પ્રભાવના છે. જે લોકો અવિધિપૂર્વક અનુષ્ઠાન કરે છે એ લોકો પોતે જ માર્ગનો લોપ કરે છે. મહાપુરુષોનું વચન કોઇ માને કે ન માને – એમને કાંઇ ફરક નથી પડતો. આપણે એમનું વચન ન માનીએ તો નુકસાને આપણને જ છે.
શ્રી સિદ્ધસેનસૂરિએ પરમાત્માની સ્તુતિ કરી તો તે શિવલિંગ ફાટી ગયું અને તેમાંથી શ્રી પાર્શ્વનાથભગવાનની મૂર્તિ પ્રગટ થઇ પછી રાજા જૈનધર્મી બન્યો. સ0 જો ગુરુએ એમને આ રીતે પ્રાયશ્ચિત્ત આપ્યું તો આપણે તો એ
સૂત્ર ( ‘નમોડર્હત્સિદ્ધાચાયપાધ્યાયસર્વસાધુભ્યઃ”) બોલીએ છીએ, તો તે કેમ રાખ્યું ?
આપણા ઉપકાર માટે રાખ્યું. ભવિષ્યમાં આવું કોઇ ન કરે એ બતાવવા માટે રાખ્યું. જો સંહરી લીધું હોત તો આપણને ક્યાંથી ખબર પડત કે- આવી રીતે પ્રાકૃતસૂત્રોનું સંસ્કૃત રૂપાંતર ન થાય. ચૌદપૂર્વધરોને બધી ભાષાનું જ્ઞાન હોવા છતાં બાલ, સ્ત્રી અને મૂર્ખ લોકો સમજી શકે માટે પ્રાકૃતભાષામાં આગમની રચના કરી છે. સ) આપણા માટે આ સૂત્ર રાખ્યું એ બરાબર, પણ ‘સ્નાતસ્યા'ની થાય
કેમ રાખી ? એ બાલચંદ્ર તો કેવો હતો ? પોતાના ગુરુને ઝેરી અપાવીને મારી નંખાવ્યા તો એણે બનાવેલું પાછું પ્રતિક્રમણમાં કેમ બોલીએ છીએ ?
એ સંઘને બહુ ઉપદ્રવ કરતો હતો. ત્યારે એ ઉપદ્રવને શાંત કરવા માટે એણે શરત મૂકેલી કે– “મારી આ સ્તુતિ ચતુર્વિધ શ્રી સંઘ બોલે તો હું ઉપદ્રવ કરવાનું બંધ કરું', ગુરુએ પણ ચતુર્વિધ સંઘના હિત ખાતર શરત સ્વીકારી. જો આપણે ન બોલીએ તો શરતભંગનું પાપ આપણને લાગે. જો કે તમને તો એ બાલચંદ્ર નજર સામે આવે છે. અમે તો એનું રહસ્ય તપાસીએ. બાલચંદ્રના ગુરુ શ્રી રામચન્દ્રસૂ.મ. એમના ગુરુ શ્રી હેમચન્દ્રસૂ.મ. આ બધા મહાપુરુષો યાદ આવ્યા કરે. ખરેખર તો એ સ્તુતિ અત્યંત અદ્દભુત કાવ્ય છે. એના એક એક શબ્દો પણ બહુ સરસ છે. ઇન્દ્રાણી વારંવાર પાણીની આશંકાથી ભગવાનનું મુખ લૂસતી હતી એવી એવી ઉપમા એમાં આપી છે. આગમની સ્તવના પણ સરસ કરી છે. છેલ્લી ગાથાનો અર્થ એટલો ગહન છે કે સામાન્યજન ન કરી શકે.
આઠ પ્રભાવકનું વર્ણન કર્યા પછી વર્તમાનકાળમાં એવા પ્રભાવકની સંભાવના ન હોવાથી જેઓ વિધિપૂર્વક યાત્રા, પૂજા વગેરે અનુષ્ઠાન કરે
શ્રી સમકિતના સડસઠ બોલની સજઝાયા ૮૦
શ્રી સમકિતના સડસઠ બોલની સજઝાય . ૮૧