________________
ભાવાર્થ: શેરડીનો રસ તથા કાંજીના પાણીનો કાળ બે પ્રહરનો જાણવો.
૧૪૯. ચાર અભક્ષ્ય મહાવિગઇ :
(૧) મધ (૨) માખણ (૩) માંસ (૪) મદિરા (દારૂ).
૧૫૦.છ ભક્ષ્ય વિગઇ :
(૧) દૂધ (૨) દહીં (૩) ઘી (૪) તેલ (પ) ગોળ (૬) કડાહ (તળેલી વસ્તુ).
૧૫૪.ચોમાસી કાળની વિગત : નામ
કા.સુ.૧પથી ફા.સુ.૧પથી અષાઢ સુ. ૧૫થી સુખડીનો કાળ ૧ માસ ૨૦ દિવસ ૧૫ દિવસ કામળીનો કાળ ૪ ઘડી રે ઘડી ૬ ઘડી ઉકાળેલ પાણીનો કાળ ૪ પ્રહર ૫ પ્રહર ૩ પ્રહર
અષાઢ ચોમાસામાં આજનાં ભાંગેલાં નાળિયેર, સોપારી, બદામ વગેરે બીજે દિવસે અભક્ષ્ય થાય છે. તે જ દિવસે ભાંગેલું તે જ દિવસે ખપે.
સમ્યકત્વ સંબંધી
૧૫૧. અણાહારી વસ્તુનાં નામ :
(૧) અગર (૨) અફીણ (૩) લીમડાનાં પાંચ અંગો (૪) ત્રિફલા (૫) કડુ (૬) કરિયાતું (૭) ગળો (૮) બુચકણ (૯) કેરડાનાં મૂળ (૧૦) ધમાસો (૧૧) બોરડીની છાલ મૂળ (૧૨) ચિત્રક મૂળ (૧૩) ખેરાલ (૧૪) સુખડ (૧૫) મલયાગરુ (૧૬) ઝેરી ગોટલી (૧૭) અંબર (૧૮) કસ્તુરી (૧૯) રાખ (૨૦) ચૂનો (૨૧) સૂકી હળદર (૨૨) આસગંધી (૨૩) કંદ (૨૪) અતિવિષની કળી (૨૫) ઢીકામલી (૨૬) સર્વ જાતનાં ઝેર (૨૭) સાજીખાર (૨૮) ઉપલેટ (૨૯) ગુગ (૩૦) પુંવાડિયાનાં બી (૩૧) એળિયો (૩૨) ચૂણી ફળ (૩૩) સુરોખાર (૩૪) ટંકણખાર (૩૫) ગોમૂત્ર (૩૬) હીરાબોર (૩૭) મજીઠ (૩૮) કણયરનાં મૂળ (૩૯) કુંવારી (૪૦) થોર (૪૧) પંચમૂળ (૪૨) ખારો (૪૩) ફટકડી (૪૪) મોટી હરડે દળ (૪૫) વખમો (૪૬) તગર (૪૭) બાવળની છાલ (૪૮) બોડથોડી (૪૯) આછી (૫૦) રીંગણી (ઊભી-બેઠી).
૧૫૫. સમ્યકત્વનું સ્વરૂપ : (૧) સુદેવ: અઢાર દોષથી રહિત જે કોઇ હોય તે જ સુદેવ કહેવાય. તે સિવાય
અન્યને દેવ તરીકે માનવા નહીં. (અઢાર દોષ પાન ૨ અને ૮ માં છે.) સુગુરુ: પાંચ મહાવ્રત અને છઠું રાત્રિભોજનવિરમણ : એમ છે વ્રતનું પાલન કરનાર અને વીતરાગકથિત ધર્મની જ પ્રરૂપણા કરનારા સુગુરુ કહેવાય, તે સિવાય અન્યને ગુરુ તરીકે માનવા નહીં. સુધર્મ : શ્રી વીતરાગભગવંતે કહેલો અહિંસા, સંયમ અને તપ જેમાં પ્રધાન છે એને જ સુધર્મ કહેવાય તેવા જ ધર્મને ધર્મ તરીકે સ્વીકારવો. ઉપરનાં ત્રણ તત્ત્વો ઉપર અટલ શ્રદ્ધા રાખવી તેનું જ નામ સમકિત છે.
ઉપરોક્ત સમ્યકત્વને દૂષિત કરનારાં દૂષણો, અતિચારો તેમ જ કારણ પડે રાખવામાં આવતા આગારો (છૂટો) અને મિથ્યાત્વના પ્રકારો નીચે દર્શાવ્યાં છે.
૧૫૨. દૂધ-દહીં ક્યાં સુધી ભણ્ય :
દૂધઃ ચાર પ્રહર સુધી ભક્ષ્ય છે. દહીં: પ્રભાતે મેળવેલું સોળ પ્રહર સુધી ભક્ષ્ય છે. સાંજે મેળવેલું બાર પ્રહર સુધી ભક્ષ્ય છે.
૧૫૩. શેરડીના રસનો કાળ કેટલો ?
શેરડીના રસનો કાળ બે પ્રહરનો છે. શ્રી ચંદ્રસૂરિકૃત લઘુ પ્રવચન સારોદ્ધારમાં કહ્યું છેइच्छुरसे सोवीरे जामदुगम् ।
4 અંશો શાસ્ત્રોના ૧ ૧૦૨ )
૧૫૬. સમ્યકત્વનાં પાંચ દૂષણો-અતિચારો : (૧) શંકા : જિનવચનમાં શંકા કરવી. (૨) કાંક્ષા : અન્ય મતમાં જવાની અભિલાષા રાખવી.
વ અંશો શાસ્ત્રોના ૧ ૧૦૩ ૦