________________
(૨૫) પોષ્યવર્ગનું પોષણ : જે પોષ્યજન કુટુંબ પરિવારનું યથાયોગ્ય પોષણ
કરતો હોય. (૨૬) દીર્ઘદર્શીપણું : જે દીર્ઘદર્શી હોય. (૨૭) વિશેષજ્ઞપણારૂપ : જે વિશેષજ્ઞ વિવેકી હોય. (૨૮) કૃતજ્ઞપણારૂપ : જે કૃતજ્ઞ-પોતા પર કરેલા ઉપકારને જાણનાર હોય. (૨૯) લોકવલ્લભપણારૂપ : જે લોકોમાં પ્રિય, લોકોનો પ્રેમ સંપાદન
કરનાર હોય. (૩૦) સલજ્જપણારૂપ: જે લાજ-મર્યાદાવાળો હોય. (૩૧) સદયપણારૂપ : જે દયાળુ હોય. (૩૨) સૌમ્યપણારૂપ : જે સૌમ્ય આકૃતિવાળો હોય. (૩૩) પરોપકાર કરવારૂપ : જે પરોપકારપરાયણ હોય. (૩૪) અંતરંગારિ ષડૂ વર્ગના ત્યાગ કરવારૂપ : જે કામ, ક્રોધ, લોભ,
માન, મદ અને મત્સર : એ છે અંતરંગ શત્રુઓનો પરિહાર, નાશ
કરવામાં તત્પર હોય. (૩૫) ઇન્દ્રિયોનો જય કરવારૂપ : જેણે ઇન્દ્રિયોને વશ કરી હોય તેવો
માણસ ગૃહસ્થધર્મનું પાલન કરવા યોગ્ય થાય છે.
(૮) સુદાક્ષિણ્ય : જે કોઇ માંગે એની ઇચ્છાનો ભંગ ન થાય એવા
ડરવાળો હોય તે. (૯) લજ્જાળુ: મનમાં શરમ હોવાથી ખરાબ કામથી દૂર રહેવાવાળો હોય તે. (૧૦) દયાળુ : પ્રાણીમાત્રની દયા ચિંતવનારો. (૧૧) મધ્યસ્થ તથા સૌમ્યદેષ્ટિ : ધર્મતત્ત્વનો જાણકાર હોઇને દોષોનો
ત્યાગ કરવાવાળો, સર્વે જીવો ઉપર સમદષ્ટિ રાખે તે. (૧૨) ગુણરાગી : ગુણ ઉપર રાગ અને નિર્ગુણ ઉપર ઉપેક્ષા કરવાવાળો. (૧૩) સત્કથી : જેને ધર્મસંબંધી વાત કરવી પ્રિય હોય તે. (૧૪) સુપક્ષઘુત્ત : જેનો પરિવાર શીલવંત તથા આજ્ઞાકારી હોય તે. (૧૫) સુદીર્ઘદર્શી : થોડા પરિશ્રમથી ઘણો લાભ થાય એવું કામ કરવાવાળો. (૧૬) વિશેષજ્ઞ : પક્ષપાતી ન હોવાથી વસ્તુઓની અંદરના ગુણદોષોને
યથાર્થ રીતિએ જાણવાવાળો. (૧૭) વૃદ્ધાનુગ : શુદ્ધ પરિણત (હેય-ઉપાદેયનો વિવેક) બુદ્ધિવાળા જે
સદાચારી હોય તે વૃદ્ધ કહેવાય. દીક્ષાપર્યાય કે જ્ઞાનથી વૃદ્ધ હોય તેવા ઉત્તમ પુરુષોની સેવા કરનારો અને તેઓની શિખામણને અનુસરનારો
હોય તે. (૧૮) વિનીત : પોતાનાથી વિશેષ ગુણવાળાનું સન્માન કરવાવાળો. (૧૯) કૃતજ્ઞ : પોતાના ઉપર કરેલા ઉપકારને ન ભૂલવાવાળો. (૨૦) પરહિતાર્થકારી: કોઇ પણ લાભની આશા વગર ઉપકાર કરવાવાળો. (૨૧) લબ્ધલક્ષ : સર્વ ધર્મકાર્યમાં સાવધાન હોય. ચતુર હોય.
૧૧૨.શ્રાવક(જૈનધર્મરૂપ ધર્મરત્નને (પામવા) ગ્રહણ કરવામાં યોગ્ય
અધિકારી)ના એકવીશ ગુણ : (૧) અક્ષુદ્ર : ઉદાર ચિત્ત. (૨) રૂપવાનઃ જેના અંગ, પ્રત્યંગ તથા પાંચે ઇન્દ્રિય વિકારરહિત હોય. (૩) પ્રકૃતિસૌમ્ય ઃ જે પાપકર્મથી દૂર રહેતો હોય અને જેના નોકર ચાકર
આદિ આશ્રિત પ્રસન્નતાપૂર્વક સેવા કરતા હોય. લોકપ્રિય : દાન, શીલ, વિનયાદિ ગુણોથી લોકોને પ્રીતિ ઉત્પન્ન
કરનાર હોય. (૫) અક્રૂર : જે મનમાં સંક્લેશ ન રાખે તે. (૬) ભીરુ : પાપથી તથા અપયશથી ડરે તે. (૭) અશઠ : જે કોઇને ઠગે નહીં તે..
9 અંશો શાસ્ત્રોના ૦ ૬૪ )
૧૧૩. શ્રાવકના મુખ્ય ચાર ગુણ :
(૧) ભદ્રક પ્રકૃતિ (૨) વિશેષ નિપુણમતિ (૩) ન્યાયમાર્ગરતિ (૪) દેઢજિનવચનસ્થિતિ. આ ચાર ગુણોમાં નીચે પ્રમાણે એકવીશ ગુણોનો સમાવેશ થાય છે. (૧) ભદ્રક પ્રકૃતિમાંઃ (૧) અક્ષુદ્ર (૨) પ્રકૃતિ સૌમ્ય (૩) અક્રૂર (૪)
સુદાક્ષિણ્ય (૫) દયાળુ (૬) મધ્યસ્થ સૌમ્યદૃષ્ટિ (૭) વૃદ્ધાનુગ (૮) વિનીત - આ ૮ ગુણો હોય.
વ અંશો શાસ્ત્રોના ૧ ૬૫ ૦