________________
પછી ત્રણ વાર ચરવળાના ગુચ્છા ઉપર એમ ચૌદ અને ઊઠતી વખતે ત્રણ વાર અવગ્રહ બહાર નીકળતાં કટાસણા ઉપર પૂજવું – એમ સત્તર પ્રમાર્જના.
૧૦૫.ઇરિયાવહીયા કરતાં કેટલાં પાપો ખમાવ્યાં છે :
જીવના પ૬૩ ભેદ છે. તેને અભિહયા આદિ ૧૦ થી ગુણતાં પ૬૩છે. તેને રાગ અને દ્વેષથી ગુણતાં પ૬૩૦ x ૨ = ૧૧૨૬૦ થયા. તેને મન, વચન, કાયાથી ગુણતાં ૧૧૨૬૦૪ ૩ = ૩૩૭૮૦ થયા. તેને કરવું, કરાવવું, અનુમોદવું એમ ૩ થી ગુણતાં ૩૩૭૮૦ x ૩ = ૧,૦૧,૩૪૦ થયા. તેને અતીત, અનાગત, વર્તમાન એમ ૩ થી ગુણતાં ૧,૦૧,૩૪૦ x ૩ = ૩,૦૪,૦૨૦. તેને અરિહંત, સિદ્ધ, સાધુ, ગુરુ, દેવ અને આત્મસાક્ષી એમ ૬ થી ગુણતાં ૩,૦૪,૦૨૦x ૬ = ૧૮, ૨૪, ૧૨૦ થયા તથા કોઇ ઠેકાણે આભોગ અને અનાભોગ એમ ૨ થી ગુણતાં ૧૮૨૪૧૨૦ x ૨ = ૩૬,૪૮, ૨૪૦ ગણાવ્યા છે. (પ્રકરણરત્ન સંચય વિચારસપ્રતિકા) આ પ્રમાણે ઇરિયાવહિયાના મિથ્યા દુષ્કૃતનું પ્રમાણ શ્રુતમાં કહેલું છે.
૧૦૭. સાધુ તથા શ્રાવકને કયા પચ્ચખાણ, ક્યાં સુધી અધિક
પચ્ચકખાણ થઇ શકે ? : $ શ્રાવકને રાત્રે દુવિહાર, તિવિહાર અને ચોવિહારનું પચ્ચકખાણ કરાય છે. - સાધુને દુવિહારનું પચ્ચકખાણ કદાપિ હોતું નથી. છે અભિગ્રહપચ્ચક્ખાણમાં તેને માટે ભજના છે. છે પડિમા અને ઉપધાન વહેતા શ્રાવકને અને સાધુને પાણહારનું પચ્ચક્ખાણ હોય છે. નવકારસી, પોરિસી, સાઢપોરિસી, પુરિમઠું, અવઢ, ઉપવાસ, નીવી અને વિગઇ : એ પચ્ચક્ખાણો પોર્યા ન હોય ત્યાં સુધી અધિક અધિક થઇ શકે છે. આયંબિલ, અભિગ્રહ અને એકલઠાણાનું પચ્ચક્ખાણ પાર્યા પછી
પણ (આહાર વાપર્યા અગાઉ) અધિક પચ્ચકખાણ થઇ શકે છે. ૪ છઠ્ઠ, અઠ્ઠમ વગેરે પચ્ચક્ખાણ પૂર્વની સંગાથે સંગત થતાં નથી.
(જો ડાતાં નથી) (શ્રી ચંદ્રમુનિવિરચિત શ્રી લઘુ પ્રવચન સારોદ્ધારની ગાથા ૩૫ થી ૩૮માં પ્રકરણ રત્નાકર ભા.૩ માંથી)
૪૫ નવકારશીનો ૧ ઉપવાસ, ૨૪ પોરિસીનો ૧ ઉપવાસ, ૨૦ સાઢપોરિસી કે ૮ પુરિમણ્યનો ૧ ઉપવાસ, ૨ આયંબિલ, ૩ નીવી, ૪ એકાસણાં કે ૮ બિયાસણાંનો ૧ ઉપવાસ. અપવાદ માર્ગે આ પચ્ચક્ખાણો કરવાથી ઉપવાસનું કાર્ય સરે છે. (રત્નસંચયગ્રંથ ગાથા-૫૧૦-૫૧૧માં)
૧૦૬.પચ્ચકખાણનું ફળ : (૧) નવકારસી સો વરસનું નરકાયુ દૂર કરે. (૨) પોરિસી એક હજાર વરસનું નરકાયુ દૂર કરે. (૩) સાઢ પોરિસી દસ હજાર વરસનું નરકાયુ દૂર કરે . (૪) પુરિમઠું એક લાખ વરસનું નરકાયુ દૂર કરે. (૫) એકાસણું દસ લાખ વરસનું નરકાયુ દૂર કરે. (૬) નીવિ એક કોડ વરસનું નરકાયુ દૂર કરે. (૭) એકલઠાણું દશ ક્રોડ વરસનું નરકાયુ દૂર કરે. (૮) એકદત્તિ સો ક્રોડ વરસનું નરકાયુ દૂર કરે. (૯) આયંબિલ એક હજાર ક્રોડ વરસનું નરકાયુ દૂર કરે. (૧૦) ઉપવાસ દસ હજાર ક્રોડ વરસનું નરકાયુ દૂર કરે.
એવી રીતે એક એક ઉપવાસની વૃદ્ધિને અનુક્રમે દશ ગણો અંક વધારવો.
૧૦૮. ‘છ' અઠ્ઠાઇઓનાં નામ :
(૧) કારતક ચૌમાસી (૨) ફાગણ ચૌમાસી (૩) અષાઢ ચૌમાસી (૪) પર્યુષણપર્વની (૫) આસો માસની આયંબિલની ઓળી (૬) ચૈત્ર માસની આયંબિલની ઓળી - આ બે શાશ્વતી અઠ્ઠાઇ છે.
૧૦૯.પર્યુષણાપર્વનાં પાંચ કર્તવ્યો :
(૧) અમારિકવર્તન (દયા પાળવી) (૨) સાધર્મિકવાત્સલ્ય (૩) પરસ્પર ક્ષમાપના (૪) અઠ્ઠમ તપ (૫) ચૈત્યપરિપાટી.
4
અંશો શાસ્ત્રોના 4 ૬૦ )
4
અંશો શાસ્ત્રોના ૧ ૬૧ ૦