________________
૮. નવકારમંત્ર નંદાવર્ત-શંખાવર્ત વગેરે : ૧ | ૮ | ૯ | ૧૦| ૩ | ૪ | ૫ | ૧૨ | ૬ | ૭ | ૮ | ૯
કપ્પિયા (૯) કપ્પવડંસિયા (૧૦) પુફિયા (૧૧) પુષ્કચૂલિયા (૧૨) વન્તિ દશાંગ - એ બાર ઉપાંગને ભણે ભણાવે તેથી ૨૩ ગુણ. (૨૪) ચરણસિત્તરી (૨૫) કરણસિત્તરી ને પાળે એમ પચ્ચીસ ગુણ ઉપાધ્યાયભગવંતના થયા.
૩ | ૪ | ૫ | ૧૨ | ૧ | ૮ | ૯ | ૧૦ ૪ | ૩ | ૧૨ ૧૧
નંદાવર્ત | મતાંતરે નંદાવર્ત | શંખાવર્ત
આ આવર્તમાં બાર બાર અંક છે તે ક્રમેથી ચાર આંગળીઓના ત્રણ ત્રણ વેઢા દ્વારા ગણવાથી તે તે આવત બને છે.
૫. સાધુ મહારાજના સત્તાવીશ ગુણ :
(૧) પ્રાણાતિપાતવિરમણ (૨) મૃષાવાદવિરમણ (૩) અદત્તાદાનવિરમણ (૪) મૈથુનવિરમણ (૫) પરિગ્રહવિરમણ – એ પાંચ મહાવ્રત અને (૬) રાત્રિભોજનવિરમણ એ છ વ્રતને પાળે. (૭-૧૨) પૃથ્વી, અપૂ, તેલ, વાઉ, વનસ્પતિ અને ત્રસકાય : એ છ કાયની રક્ષા કરે. (૧૩-૧૭) પાંચ ઇન્દ્રિયનો નિગ્રહ કરે એટલે એના વિષયવિકારોને રોકે. (૧૮) લોભનો નિગ્રહ. (૧૯) ક્ષમાનું ધારણ કરવું. (૨૦) ચિત્તની નિર્મળતા રાખવી. (૨૧) વિશુદ્ધ રીતે વસ્ત્રની પડિલેહણા કરવી. (૨૨) સંયમયોગમાં પ્રવૃત્ત રહેવું. (૫ સમિતિ, ત્રણ ગુતિ આદરવા, નિદ્રા અને અવિવેક ત્યજવા.) (૨૩) અકુશલ મનનો સંરોધ એટલે માઠા માર્ગે જતાં મનને રોકવું. (૨૪) અકુશલ વચનનો સંરોધ, (૨૫) અકુશલ કાયાનો સંરોધ. (૨૬) શીતાદિ પરિસહ સહન કરવા. (૨૭) મરણાદિ ઉપસર્ગ સહેવા - એમ સત્તાવીશ ગુણ સાધુના થયા.
૯. વીશ સ્થાનક : - (૧) અરિહંત-૧૨ (૨) સિદ્ધ-૩૧ કે ૧૫ (૩) પ્રવચન-૨૭ કે ૭ (૪) આચાર્ય (ગુરુ)-૩૬ (૫) વિર-૧૦ (૬) ઉપાધ્યાય (બહુશ્રુત)-૨૫ (૭) સાધુ-૨૭ (૮) જ્ઞાન-૫૧ કે ૨ (૯) દર્શન-૬૭ (૧૦) વિનય-પર૧૦ (૧૧) ચારિત્ર (આવશ્યક)-૭૦-૧૭ (૧૨) બ્રહ્મચર્ય-૧૮ (શીલ-૯) (૧૩) ક્રિયા-૨૫ (૧૪) તપ-૧૨ (૧૫) ગૌતમ-૧૧ ધ્યાન-દાન-૨૮ (૧૬) જિન-૨૦ (વૈયાવચ્ચ-૨૪-૧૦) (૧૭) સંયમ-૧૭ (સમાધિ-૭૦) (૧૮) અભિનવજ્ઞાન-૫૧ (૧૯) શ્રુતપદ-૨૦-૪૫ અને (૨૦) તીર્થપદ૩૮ ગુણ અથવા (પ્રવચનપ્રભાવક-૨૦).
૬. નવપદનાં નામ તથા વર્ણ :
(૧) અરિહંત-શ્વેત (૨) સિદ્ધ-રક્ત (૩) આચાર્ય-પીળા (૪) ઉપાધ્યાય-નીલ (૫) સાધુ-શ્યામ (૬) દર્શન (૭) જ્ઞાન (2) ચારિત્ર (૯) તપ – આ ચાર શ્વેત વર્ણનાં છે.
૧૦. એકાંતિક અને આત્યંતિક એટલે ?
એકાંતિક એટલે દુઃખના લેશ વિનાનું શુદ્ધ. આત્યંતિક એટલે કદાપિ નાશ નહીં પામનારું શાશ્વત-અમર. મોક્ષમાં આ બંને શ્રેષ્ઠ હિત સુખ) મળે છે.
૭. નવકારમંત્રની મહત્તા :
નવકારમંત્રનો એક અક્ષર સાત સાગરોપમ, એક પદ પચાસ સાગરોપમ અને આખા નવકારમંત્રનો જાપ પાંચસો સાગરોપમના પાપને હણે છે. (અસંખ્યાત વર્ષના એક સાગરોપમ થાય.)
૧૧. સિદ્ધના એકત્રીસ આદિગુણો :
(પગામસિક્કાના અર્થમાં)
ક્રમિક નહીં પણ સિદ્ધાવસ્થાના પ્રારંભમાં જ એકસાથે પ્રગટ થતા હોવાથી આદિગુણો કહ્યા છે, તે એકત્રીસ ગુણો શુક્લાદિ પાંચવર્ણી, સુરભિ દુરભિ બે ગંધ, મધુર આદિ પાંચ રસો, ગુરુ-લઘુ આદિ આઠ સ્પર્શ = ૨૦ + પુરુષ વેદાદિ ત્રણ વેદો = ૨૩, ગોળ, ચોરસ આદિ પાંચ સંસ્થાનો
વ અંશો શાસ્ત્રોના ૧ ૭ ૦
૧
અંશો શાસ્ત્રોના ૧ ૬
)