________________
અંશો શાસ્ત્રોના
નવપદ સંબંધી
૧.
અરિહંત ભગવાનના બાર ગુણ :
(૧) અશોકવૃક્ષ : જ્યાં ભગવંતનું સમવસરણ રચાય છે ત્યાં ભગવંતના દેહથી બારગણું આસોપાલવનું વૃક્ષ દેવતા રચે છે. જેની નીચે બેસી ભગવંત ઉપદેશ આપે છે તે.
(૨) સુરપુષ્પવૃષ્ટિ : એક યોજનપ્રમાણ સમવસરણભૂમિમાં જળ-સ્થળમાં ઉત્પન્ન થયેલાં સુગંધી પંચવર્ણા સચિત્ત ફૂલોની વૃષ્ટિ ઢીંચણપ્રમાણ દેવતા કરે છે તે.
(૩) દિવ્ય-ધ્વનિ : ભગવંતની વાણીને માલકૌંસ રાગ, વીણા, વાંસળી આદિકના સ્વર વડે દેવતા પૂરે તે.
(૪) ચામર : રત્નજડિત સુવર્ણની દાંડીવાળાં ચાર જોડી શ્વેત ચામરો સમવસરણમાં દેવતાઓ ભગવંતને વીંઝે છે તે.
(૫) આસન : ભગવંતને બેસવાને રત્નજડિત સુવર્ણમય સિંહાસન દેવતાઓ સમવસરણમાં રચે છે તે.
(૬) ભામંડળ : ભગવંતના મસ્તકની પાછળ શરદઋતુના સૂર્યના કિરણ
જેવું ઉગ્ર તેજવાળું ભામંડળ દેવતા રચે છે તે. જે ભગવંતના તેજને પોતાના તેજમાં સંહરી લે છે. તે ન હોય તો ભગવંતના મુખ સામે જોઇ શકાય નહીં.
(૭) દુદુભિ : ભગવંતના સમવસરણ વખતે દેવતાઓ દેવ-દુદુભિ વગેરે વાજિંત્રો વગાડે છે. તે એમ સૂચવે છે કે હે ભવ્ય જીવો ! તમે શિવપુરના સાર્થવાહ તુલ્ય આ ભગવંતને સેવો.
(૮) છત્રઃ સમવસરણમાં ભગવંતના મસ્તક ઉપર ઉપરાઉપર શરદઋતુના ચંદ્રતુલ્ય ઉજ્જવળ મોતીની હારોએ સુશોભિત ત્રણ ત્રણ છત્રો દેવતાઓ રચે છે તે. ભગવંત સમવસરણમાં પૂર્વાભિમુખે બેસે છે અને બીજી ત્રણ દિશાઓમાં ભગવંતના જેવાં પ્રતિબિંબો દેવતાઓ સ્થાપે છે તેથી બાર છત્ર સમવસરણનાં હોય છે. તે એમ સૂચવે છે અંશો શાસ્ત્રોના ૧
