________________
दुर्जयलिंग ૧૧૧
देवगिरि કુનિ , દાર્જીલિંગ છે. અહિં દુર્જલિંગ ના- ' આવેલા વટેશ્વરનાથ મહાદેવના દહેરાના ચોગા
મના મહાદેવનું દેવળ આવેલું છે. દાર્જીલિંગ ! નમાં ઘણી બૌદ્ધ મૂર્તિઓ પડેલી છે. પત્થરના એ દુર્જયલિંગ ઉપરથી વિકૃત થયેલું રૂપ બાંધેલાં પગથીઆઓ ઉપર થઈને ગંગાનદીછે. પણ કેટલાએક આ નામ બગહેટરી માંથી ડુંગરી ઉપર દેવળમાં જવાય છે. (૪૦ -હિલ ઉપર આવેલી વિજળીના પડવાથી એન્ડ સોબં૦ ૧૯૦૯, પા૦ ૧૦:બીજા થએલી કંદરા યાને દેજે ઉપરથી પડેલું માને ભાગમાં કેલગાંગ શબ્દ જુઓ). છે. ( ડાકટર વેડલનું “હિમાલયમાં ) દુર્વાસા ચમ. (૨) ગયા જીલ્લાના નૌકા નામના પેટા નામના પુસ્તકનું પાત્ર ૫૦).
જીલ્લામાં રજલીથી ઈશાનમાં સાત માઈલ સુથા. મણિમતીપુરી તે જ. (મહાભારત, ઉપર ડુંગરીઓમાં દુબૌર અગાડી દુર્વાસાને
વનપર્વ, અ૮ ૯૬; નીલકંઠની ટીકા). એક આશ્રમ હતો તે. (ગયા જીલ્લા ઉપરની દૂધ ઘરવાલની દૈલી નદી છે. આ નદી ગ્રીઅર્સનની ટીપણીઓ જુએ છે. મંદાકિની યાને મંદાગ્નિ-નદીને મળે છે.
રાત્તિ અંબાલા અને સરહિંદમાં થઈને વહેતી સુ . દરદૂરા તે જ. (માર્કડેય પુરાણ, કચ્ચર યાને ઘગ્ગર નદી તે જ. હાલ આ અ. પ૭).
નદી રજપૂતસ્થાનના રેતીના રણમાં અદશ્ય થઈ ટુણાશ્રમ. ખલ્લી–પહાડ નામના ડુંગરની ઉંચામાં ગયેલી છે. (એલફિન્સ્ટન અને ટેડ,
ઉંચી ટોચ ઉપર દુર્વાસા ઋષિને આશ્રમ જન્ટ એન્ડ સેવ બં૦ ૫૦ ૬, પાત્ર આવેલ છે. (ખડી–પહાડ, માટિનનું ૧૮૧ ). થાણેશ્વરની નૈઋત્યમાં વહેતી રક્ષી ઈસ્ટન ઇંડિઆ, ૫૦ ૨, પા૦ ૧૬૭). આ નદી તે દશતિ આમ જર્નલ કર્નિહામ કહે પહાડ ચૂર્ણ પાષાણને બનેલો હોઈ એમાં ચાક છે. (આયિાલાજીકલ-સ–રિપટ, કાઢવા માટે ખોદાણ કરાય છે. આ કેલગાંગ યાને પુત્ર ૧૪). આ નદી વડે કુરુક્ષેત્રની દક્ષિણ સીમા કલહગાંવ અથવા કલહગ્રામની ઉત્તરે બે બની હતી. (કુરુક્ષેત્ર શબ્દ જુઓ) સરસ્વતી માઇલ ઉપર છે. આ બે નામે દુર્વાસા નદીની સમાન્તર વહેનારી ચિત્રંગ, ચૌટંગ કષિના વિશાળ અને કલહુપ્રીય યાને ચિતંગ નદી જ દશદ્વતી હોય આમ સ્વભાવ ઉપરથી પડેલાં છે. આ જગા કહેવાય છે. (હિંદુસ્થાનનું ઇમ્પિરિયલ ભાગલપુર જીલ્લામાં ગંગા નદી તરફ જતી ગેઝેટિયર, પા૦ ર૬; રેસનનું એનકેલગાંગની પાથરઘાટા નામની ધારથી શિયન્ટ ઇંડિઆ, પ૦ પો). આ કહેવું ખરું દક્ષિણે બે માઈલ અને ભાગલપુરથી આશરે હોય એમ જણાય છે. ( જ૦ ૦ એ. ૨૫ માઈલ ઉપર આવેલી છે. પાથરઘાટાના સેવ ૧૮૯૩, પ૦ પ૮). આ નદી ફલકી ડુંગર ઉપર પુરાતન કાળમાં ખોદી વનમાં થઈને વહે છે. (વામનપુરાણ અ૦ ૩૬) કાઢેલી સાત કંદરાઓ છે. પાથરઘાટાનું
વ. શ્રીપાદ તે. લંકામાં આવેલું આદમનું જૂનું નામ શિલાસંગમ યાને વાસ્તવિક
શિખર. (ટર્નરનું મહાવંશ ) સુમણકૂટ રીતે વિક્રમશિલાસઘારામ છે. આ કંદરારાઓમાં મૂર્તિને બેસાડવા માટે ગેખલાઓ
શબ્દ જુઓ. કતરી કાઢેલા છે. જેને સાતમા સૈકામાં રેવ. ધારગઢ તે જ, ચંપામાં યાત્રાએ આવેલા સ્નશાંગે ઉલ્લેખ વજિનિ. નિઝામના રાજ્યમાં આવેલું દેલતાબાદ કરેલ છે. આમાંની એક કંદરાની બાજુએ છે તે. શિવપુરાણમાં એને ઉલેખ કરાયેલ છે.
Aho! Shrutgyanam