Page Text
________________
(૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ સ્વામી
૧૪૩ મારા હાથમાં ચિંતામણિ રત્ન સમાન અગ્યારમા ભગવાન શ્રી શ્રેયાંસનાથ પ્રભુ આવ્યા છે. પૌગલિક ચિંતામણિ રત્ન તો મનઇચ્છિત પૌલિક વસ્તુઓ આપી શકે, પરંતુ જ્ઞાનાદિ ગુણરૂપ મોક્ષ આપી શકે નહીં. પણ મને તો ભાવચિંતામણિરૂપ પ્રભુ મળ્યા, ત્રણ જગતના નાથ મારી દ્રષ્ટિએ આવી ચડ્યા; તેથી મારે હવે કાંઈ ઉણપ નથી. જગતમાં ચંચળ લક્ષ્મીના મેરુ પર્વત જેટલા ઢગલા હોય પણ ધર્મરૂપ લક્ષ્મી બિલકુલ ન હોય તો દુનિયાદારીમાં ભલે તે ધનાઢ્ય કહેવાય, પણ ધર્મધન વિના જ્ઞાનીની દ્રષ્ટિમાં તો તે દરિદ્ર જ કહેવાય છે. માટે આજે મને તીર્થંકરદેવ પ્રભુ શ્રી શ્રેયાંસનાથ મળ્યા તેથી હું તો ખરો ધનવાન બની ગયો, મારે હવે કાંઈ ઉણપ નથી. તેવા
ચરણે તેને વિલગીએ રે, જિજેહથી સીઝે કામ; દિ. ફોગટ શું ફેરો તિહાં રે, જિ. પૂછે નહીં પિણ નામ. દિ૦૪
અર્થ:- તેમના ચરણે જ વિલગીએ એટલે વળગીએ કે જેનાથી આપણું કાર્ય સિદ્ધ થાય પણ ત્યાં ફોગટ ફેરો શા માટે ખાવો કે જ્યાં આપણું નામ પણ પૂછે નહીં.
| ભાવાર્થ:- દુનિયામાં એવો વહેવાર છે કે જો કાર્ય સધાતું ન હોય તો કોઈ ઉદ્યમ કરે નહિ. તો પછી અમે પ્રભુના ચરણમાં વળગી રહીએ એટલે અહોનિશ તેમની સેવાનો પ્રયત્ન કર્યા કરીએ છતાં પ્રભુ પાસેથી કાર્ય સિદ્ધિ મેળવી શકાય નહીં; અથવા જ્યાં નામ પણ પૂછાય નહીં ત્યાં કાર્ય સાધવાની તો વાત પણ કેવી રીતે કરાય; એવો ફોગટ ફેરો અર્થાત્ લાભ વિનાનો પ્રયત્ન કોણ કેટલા દહાડા કરશે. માટે હે પ્રભુ! આ વાત ઉપર કૃપા કરીને જરા ધ્યાન આપવા અરજી કરું છું. તે જરૂર ધ્યાનમાં લેશો; અને મોક્ષરૂપી નગરીનું રાજ્ય આપશો. //૪|
કુડો કલિયુગ છોડીને રે, જિ. આપ રહ્યા એકાંત; દિ.. આપોપું રાખે ઘણા રે, જિપર રાખે તે સંત. દિ૫
અર્થ :- કૂડો કલિયુગ છોડીને આપ એકાંત સ્થાનમાં રહ્યા છો. પોતપોતાનું કામ તો દુનિયામાં ઘણા કરે છે, પણ પરનું કામ જે કરે તે જ સંત પુરુષ કહેવાય છે.
| ભાવાર્થ – હે પ્રભુ! આપને કૂડો એવો કલિયુગ ગમ્યો નહિ તેથી તેને છોડી દઈ એકાંત સ્થાનરૂપ એવા મુક્તિમાં જઈને વસ્યા. આપોપું એટલે માત્ર પોતાનું જ સાચવે એવા જીવો તો જગતમાં ઘણા હોય; પણ પરની ચિંતા કરી
૧૪૪
ચૈત્યવંદન ચોવીશી ભાગ-૧ પરનું સાચવે અથવા રક્ષણ કરે તે સંત અથવા સત્પરુષ કહેવાય. આપ તો સત્પષ છો માટે મારા તરફ હવે ધ્યાન આપવા જરૂર કૃપા કરશો. /પાઈ
દેવ ઘણા મેં દેખિયા રે, જિ. આડંબર પટરાય; દિવ નિગમ નહિ પણ સોડથી રે, જિ. આવા પસારે પાય. દિ૬
અર્થ:- જગતમાં ઘણા દેવોને જોયા છે. તે બધા આડંબર પાથરીને બેઠા છે. જેમ નિગમ એટલે જગ્યા ઓછી હોય છતાં સૂવા માટે લાંબી સોડ તાણીને પગને આઘા પસારે, તેમ યોગ્યતા વગર મોટું આડંબર કરીને રહેલા છે.
ભાવાર્થ :- ખોટા આડંબરવાળા હરિહરાદિક દેવોને ઘણા જોયા. મોટા આડંબર કરી દુનિયાને રંજીત કરવા પ્રયત્ન કરે પણ ધર્મ પ્રાપ્ત કરાવવાની યોગ્યતા તો છે નહીં. પોતે જ ધર્મ પામ્યા નથી તો બીજાને તેની પ્રાપ્તિ કેવી રીતે કરાવી શકે. જેમ જગ્યાના અભાવે પણ લાંબી સોડ તાણીને કોઈ પગ લાંબા કરી સૂવાનો પ્રયત્ન કરે, તેમ પોતાની પાસે સત્ત્વ અલ્પ માત્ર હોય છતાં અમે તો દુનિયામાં મોટા છીએ એવો ભાવ દેખાડે તો તે સાચા હોઈ શકે નહીં. કા.
સેવકને જો નિવાજીએ રે, જિ. તો તિહાં સ્થાને જાય; દિ નિપટ નીરાગી હોવતાં રે, જિ૦ સ્વામીપણું કિમ થાય. દિ૨૭
અર્થ :- હે પ્રભુ! આપના આ સેવકને નિવાજીએ એટલે સંતુષ્ટ કરો તો તે પણ પોતાના ઇચ્છિત એવા મોક્ષસ્થાનને પામી શકે. પણ આપ તો મોક્ષમાં પધારી નિપટ એટલે અત્યંત વીતરાગી થઈ જાઓ તો મારા જેવા સેવક પર સ્વામીપણું કેવી રીતે કરી શકો. માટે સેવકસ્વામીભાવ રાખો જેથી અમારું પણ કલ્યાણ થાય.
ભાવાર્થ :- સેવકને પ્રસન્ન કરવા કૃપા કરવી, કણા દ્રષ્ટિ રાખવી, અભેદભાવે રહેવું વિગેરે કારણોથી સેવક રાજી થાય; અને રાજી થતાં આપની સેવામાં મન વચન કાયાના યોગથી સ્થિર થાય. પછી તેને ઇચ્છિત સ્થાને એટલે મોક્ષમાં જતાં વાર ન લાગે. પણ જો આપ નીરાગી બની જઈ કરુણા દ્રષ્ટિ ન કરો તો તમે અમારા સ્વામી છો એમ કેમ કહેવાય. કારણ કે ખરેખરું સ્વામીપણું તો સેવકજનને સંતુષ્ટ કરવામાં છે. પણ આપ સેવક સ્વામીભાવ જ ન રાખો તો સેવકનો મોક્ષ પણ કેવી રીતે થાય. //
મેં તો તુમને આદર્યો રે, જિ. ભાવે તું જાણ મજાણ; દિવ રૂપવિજય કવિરાયનો રે, જિ. મોહન વચન પ્રમાણ. દિ૦૮
| SR No. | 009111 |
| Book Title | Chaityavandan Chovisi 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Paras Jain |
| Publisher | Shrimad Rajchandra Ashram |
| Publication Year | 2007 |
| Total Pages | 181 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Rajchandra |
| File Size | 1 MB |