________________
(૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ સ્વામી
૧૪૧ અબુઝ એટલે અજાણ છે. માટે કૃપા કરીને હવે તેને આપ નિર્વહેશો એટલે તેનો નિભાવ જરૂર કરશો.
| ભાવાર્થ :- હે પ્રભુ! યથાર્થ દ્રષ્ટિને અભાવે હું ખરા દેવને પ્રથમ ઓળખી શક્યો નહીં ! મારી રાગી દ્વેષી દ્રષ્ટિએ રાગી ષી દેવોમાં જ દેવપણું માન્યું અને તેથી મને ઘણું નુકશાન થયું. મારો આજ સુધીનો વખત કાંઈ પણ પ્રાપ્તિ વિના નિષ્ફળ ગયો. એ હકીકત મને બહુ ખેદ ઉપજાવે છે. કારણ કે જો મને સાચા દેવની ઓળખાણ પહેલા થઈ હોત તો આજ સુધીમાં તો મેં બહુ મેળવ્યું હોત. પણ હવે ‘જાગ્યા ત્યાંથી સવાર’ ગણી આપ મળવાથી મને ધન્ય કૃતાર્થ માનું છું, છતાં પણ હજી હે પ્રભુ!હું બહુ અબુધ છું!માર્ગનો તદ્દન અજાણ છું. છતાં મને આશા છે કે આપ મારા જરૂર માર્ગદર્શક બનશો અને મારો નિર્વાહ કરી મારું અવશ્ય કલ્યાણ કરશો એવી મને પૂર્ણ ખાત્રી થઈ છે. જો
નીરાગીશું રે કિમ મિલે, પણ મળવાનો એકાંત;
વાચક યશ કહે મુજ મિલ્યો, ભક્ત કામણ તંત. શ્રીપ
અર્થ :- નીરાગી પરમાત્માને કેવી રીતે મળી શકાય? તો કે એકાંતમાં પ્રભુભક્તિમાં તન્મય થવાથી તેમને મળી શકાય. વાચક યશોવિજયજી કહે છે કે મને તો પ્રભુભક્તિના કામણવડે તે જરૂર પ્રાપ્ત થયા છે.
ભાવાર્થ- સંસાર વ્યવહારમાં રચી પચી રહેલા એવા રાગી પ્રાણીઓને નીરાગી એવા પરમાત્માની ભેટ કેવી રીતે થાય? એમને મળવું ખરેખર મુશ્કેલ છે. પણ એકાંતમાં ચિત્ત સ્થિર કરીને ખરા દિલથી જો પ્રભુની ભક્તિમાં તન્મય થવામાં આવે તો જરૂર તેમની પ્રાપ્તિ થાય એ નિસંશય છે!ભગવાન તો ભક્તને આધિન છે, એ નિર્વિવાદ છે.
વાચક યશોવિજયજી મહારાજ દ્રઢતાથી કહે છે કે નિષ્કામ ભક્તિ કરવાથી મને તો કોઈ અંશે એ પ્રભુ મળ્યા છે, અને સવશે પણ જરૂર મળશે એવી મને પૂર્ણ ખાત્રી છે. માટે જેને પ્રભુ સાથે મેળાપ કરવો હોય તેણે નિશદિન સાચાભાવે ભક્તિપૂર્વક પ્રભુનું જ રટણ કરવું યોગ્ય છે. /પા.
ચૈત્યવંદન ચોવીશી ભાગ-૧ (કંકણની દેશી) શ્રેયાંસ જિન સુણો સાહિબા રે જિનજી!
દાસ તણી અરદાસ, દિલડે વસી રહ્યો; દૂર રહ્યા જાણું નહીં રે, જિન પ્રભુ તું મારે પાસ. દિ૦૧
અર્થ:- હે શ્રેયાંસનાથ જિનેશ્વર સાહેબા ! આ દાસની અરદાસ કહેતાં વિનતિને સાંભળો. હે પ્રભુ! તું તો સદા મારા દિલમાં જ વસી રહેલું છું. તું મારાથી દૂર છો એમ હું માનતો નથી. પણ તું તો સદા મારી પાસે જ છો.
ભાવાર્થ:- હે પ્રભુ! અમારી અરજી સાંભળો. આપ તો મારા દિલમાં જ વસી રહેલા છો. દૂર રહેલા નથી. જેના હૃદયમાં આપનો વાસ નથી તે તો પ્રભુથી વેગળા છે. તે સતુને પામી શકે નહીં. જે ગુરુવાણી વેગળા, રડવડીઆ સંસાર' તે તો સંસારમાં જ રડવડે છે. પણ આપનો વાસ તો મારા હૃદયમાં જ હોવાથી હું જરૂર સને પામીશ એવી મને ખાત્રી છે. ||૧||
હરિ મૃગને જયું મધુરતા રે, જિન મોર પીંછ કલાપ; દિવ દૂર રહ્યા જાણે નહીં રે, જિન પ્રભુ તું મારે પાસ. દિ૨
અર્થ :- જેમ હરિમૃગ કહેતા કસ્તુરી મૃગને કસ્તુરીની મધુરતા પોતાની પાસે જ છે તથા મોરને પોતાના પીંછાનો કલાપ એટલે સમૂહ પણ પોતાની પાસે જ છે. દૂર નથી. તેમ તમે પણ મારી પાસે જ છો, દૂર નથી.
ભાવાર્થ :- કસ્તુરી મૃગની અત્યંત સુગંધ તેની પાસેથી જ આવે છે. મોર પણ પોતાના પાસે જ રહેલા પીંછાના સમૂહ વડે નાચ કરીને આનંદ માણે છે. તેમ તમે પણ દૂર છો એમ હું માનતો નથી. મારે મન તો કસ્તુરીની જેમ કે પીંછાની જેમ તમે સદા મારી પાસે જ છો. મારા દિલડાંમાં જ વસી રહ્યા છો, માટે મારે હવે કાંઈ ઉણપ નથી, સઘળું મળી ગયું છે. રા
જળ થળ મહિયલ જોવતાં રે, જિ. ચિંતામણિ ચઢયો હાથ; દિ. ઊણપ શી હવે માહરે રે, જિ. નીરખ્યો નયણે નાથ. દિલ
અર્થ:- જળમાર્ગ અને સ્થળમાર્ગ એવી મહિયલ એટલે પૃથ્વી ઉપર જોતાં આપ ચિંતામણિ રત્ન જેવા મારા હાથે ચઢેલા છો તો મારે હવે શાની ઉણપ છે? જગતનો નાથ મેં નજરે નિહાળ્યો તો મારે હવે કોઈ જાતની ઉણપ એટલે ખામી નથી.
ભાવાર્થ:- દરિયાઈ માર્ગમાં કે દેશદેશાત્તરમાં ભમતાં ભમતાં આજ
(૧૧) શ્રી શ્રેયાંસનાથ સ્વામી શ્રી મોહનવિજયજીકૃત વર્તમાન ચોવીશી સ્તવન