________________
૨૫
(ર) શ્રી અજિતનાથ સ્વામી
ધન તો ઓળગે કિમપિ ન દેવે, જો દિન મણિ કનકાચલ સેવે; એવું જાણી તુજને સેવું; તારે હાથ છે ફળનું દેવું. સા૭
અર્થ:- કોઈ શેઠ કદાચ ઓળગ એટલે સેવા કરવાથી ધન ન પણ આપે. પણ જેમ દિનમણિ એટલે સૂર્ય હમેશાં મેરૂપર્વતની પ્રદક્ષિણા કર્યા જ કરે છે, તેમ હું પણ આપની સેવા કર્યા જ કરીશ. કારણ કે મોક્ષરૂપી ફળ આપવાનો અધિકાર તો તમારા હાથમાં છે. મોક્ષ ન થાય ત્યાં સુધી પણ સ્વર્ગાદિ સુખો આપી આપ એને અંતે મોક્ષે પહોંચાડો છો, એવું જાણીને હું આપની સેવા કરવાનું છોડવાનો નથી. શા
તુજ પદપંકજ મુજ મન વળગ્યું, જાયે કહાં ઠંડીને અળગું? મધુકર મયગલ યદ્યપિ રાચે; પણ સુને મુખે લાલ નવિ માચે. સા૦૮
અર્થ:- તેથી મારું મન તો હે પ્રભુ! તારા ચરણ કમળમાં જ વળગેલું છે. તે તને છોડી બીજે ક્યાં જાય? “જૈસે સમુદ્ર જહાજ વિણ સૂજત ઔર ન ઠોર” કારણ કે બધે ત્રિવિધ તાપરૂપ બળતરા જ છે.
જેમકે ભમરો હોય તે મયગલ એટલે મદઝરતા હાથી ઉપર ભમે; નહીં કે સને એટલે કૂતરાની ઝરતી લાળમાં આનંદ માને. તેમ પાંચ ઇન્દ્રિયના વિષયો કૂતરાની લાળ જેવા છે. તો આપ મળ્યા પછી હવે મન તેવા તુચ્છ પદાર્થોમાં કેમ ચિ કરે ? Iટા
તારક બિરુદ કહાવો છો મોટા, તો મુજથી કિમ થાશો ખોટા; રૂપ વિબુધનો મોહન ભાખે; અનુભવરસ આનંદશું ચાખે. સા૦૯
અર્થ :- હે ભગવંત! આપ તારકનું મોટું બિરુદ એટલે મોટી પદવી ધરાવો છો તો મને નહીં તારીને તમારા બિરુદમાં ખોટ કેમ આણશો, અર્થાત્ નહીં જ આણો. એમ હું નિઃશંકપણે માનું છું કે આપ મારો ઉદ્ધાર અવશ્ય કરશો, એવી મને પૂર્ણ ખાત્રી છે. પંડિત શ્રી રૂપવિજયજીના શિષ્ય એવા શ્રી મોહનવિજયજી ઉપરોક્ત વાત કહે છે અને પ્રભુ પ્રત્યેની ભક્તિના અનુભવરસને આનંદપૂર્વક માણે છે. Tલા.
ચૈત્યવંદન ચોવીશી ભાગ-૧ અર્થ :- અજિત નિણંદ ભગવાનની ઓળગ એટલે સેવા માટે મનને પ્રિય છે. કેવી રીતે? તો કે માલતી પુષ્પ ઉપર મધુકર એટલે ભમરાને જેવી પ્રીત હોય છે તેમ અમારી પ્રભુ પ્રત્યે પ્રીતિ છે. તે છાની નથી, સાવ પ્રગટ છે. માટે હું તો જિતશત્રુ રાજાના પુત્ર શ્રી અજીતનાથ ભગવાનના મુખના દર્શન માત્રથી તેમના પર વારી જાઉં છું. ઘણો ખુશ થાઉં છું. ll૧ાા.
અવર કોઈ જાચું નહીં, વિણ સ્વામી સુરંગા;
ચાતક જેમ જલધર વિના, નવિ સેવે ગંગા. વારી-૨
અર્થ - ઉત્તમ ગુણોથી સુરંગા એટલે સુંદર એવા મારા સ્વામી વગર મારે બીજું કાંઈ જોઈતું નથી. ચાતક પક્ષી જેમ મેઘ જળ વિના કદી ગંગાજળને પણ સેવે નહીં; તેમ હું પણ મારા આ સ્વામી વિના બીજે ક્યાંય ચિત્ત જોડું નહીં. |રા
એ ગુણ પ્રભુ કેમ વિસરે, સુણી અન્ય પ્રશંસા; છિલ્લર કિણ વિધ રતિ ધરે, માનસરના હંસા. વારી૩
અર્થ -પ્રભુના જે મહાન અનેક ગુણો છે તે બીજા કુદેવ કુગુરુકુધર્મની પ્રશંસા સાંભળીને તેને કેમ વિસરાય. માનસરોવરના રાજહંસ ખાબોચિયાના જળમાં કેવી રીતે ક્રીડા કરે; તેમ હું પણ પ્રભુના નિર્મળ ગુણો વિના બીજા અન્ય દેવોમાં પ્રીતિ કરું નહીં. ||૩||
શિવ એક ચંદ્ર કળા થકી, લદી ઈશ્વરતાઈ;
અનંત કળાધર મેં ધર્યો, મુજ અધિક પુણ્યાઈ. વારી૦૪
અર્થ:- શિવ એટલે શંકર એક ચંદ્રકલાને પામવાથી એટલે કે અમુક વિદ્યાઓ પામવાથી મહાદેવરૂપ ઈશ્વર પદવીને પામ્યા; જ્યારે મેં તો એવી અનંત કળાના ધારક પ્રભુ શ્રી અજિતનાથને મારા મસ્તકે ધારણ કર્યા છે. તો તેના કરતાં મારી પુણ્યાઈ ઘણી અધિક છે. [૪
તું ધન, તું મન, તન તુંહી, સસનેહા સ્વામી;
મોહન કહે કેવિ રૂપનો, જિન અંતરજામી. વારી ૫ અર્થ:- સાચી પ્રીત રાખનારા પ્રભુ! મારે મન તો તું જ ધન છે, તું જમારું મન છે અને તું જ મારું તન છે. એમ કવિ શ્રી રૂપવિજયજીના શિષ્ય કહે છે કે એ જિન તો અંતર્જામી છે અર્થાત્ મારા અંતરની સર્વ ઊર્મિઓને જાણનાર છે. એવા જિતશત્રુ રાજાના પુત્રના મુખ પર હું સદા વારી જાઉં છું. //પા.
ઓળગ અજિત જિગંદની, માહરે મન માની; માલતી-મધુકરની પરે, બની પ્રીત અછાની, વારી હું જિતશત્રુતુત તણા, મુખડાને મટકે. વારી ૧