________________
અભિનવ ઉપદેશ પ્રાસાદઅકૃત્યનું જ્ઞાન જ ન હોય તે? શું છોડવું અને શું આદરવું તે કેમ નક્કી કરશે?
જ્ઞાન-જ્ઞાન કર્યા કરે છે તે જ્ઞાન કર્યું તે પણ સમજવા જેવું છે.
જ્ઞાન એટલે ઈતિહાસ-ભૂગોળ-ગણિત-વિજ્ઞાનનું જ્ઞાન નહીં. નવપદ અપેક્ષાએ બહારની દુનિયાદારીનું જ્ઞાન કેવળ અજ્ઞાન જ છે. જે ધર્મના સ્વરૂપને જાણીને હેય–ઉપાદેયને વિવેક પ્રગટે તેનું નામ જ્ઞાન, જીવઅજીવ-પુન્ય-પાપ-આશ્રવ–સંવર, બંધ–નિર્જરા મોક્ષ એ તોનું જ્ઞાન તેને જ્ઞાન કહ્યું.
શાસ્ત્રકાર જણાવે છે કે નવપૂર્વ સુધીનું જ્ઞાન હોય પણ સમ્યકદર્શન જ ન હોય અથવા તે અવિને જીવ હોય તો તેનું સઘળું જ્ઞાન અંતે અજ્ઞાન જ છે અને માત્ર આઠ પ્રવચન માતાનું જ્ઞાન પણ સમ્યક્ પ્રકારે હોય તો તે જ્ઞાની કહ્યું છે. ઘણાં શાસ્ત્રો ભણે છતાં સ્વ-પર વિવેક ન પ્રગટે અને પરભાવ દશામાં જ રહે છે તે જ્ઞાની પણ અજ્ઞાની છે.
પ્રશ્ન :- તમે જ્ઞાન જ્ઞાન કરે છે પણ જ્ઞાનની જરૂર શું ? એકેન્દ્રિય નરકે જાય?
ન જાય. બેઈન્દ્રિય નરકે જાય?
ન જાય. તેઈદ્રિય નારકે જાય?
ન જાય. અરે મૂઢ હોય તે પણ પાપમના અસંખ્યાતમાં ભાગ્યે જ નરકે જાય.
જ્યારે જ્ઞાની, સાતમી નરકે પણ જાય. અરે! ૩૩ સાગરોપમ સુધી નરકમાં સળે. બેલે હવે જ્ઞાનની જરૂર ખરી?
તમારી વાત સાચી છે. પણ સાથે સાથે એ યાદ રાખો કે એકેન્દ્રિયાદિ સ્વર્ગે પણ જતા નથી.
જ્ઞાન અનર્થનું કારણ છે તેમ મોક્ષનું પણ કારણ છે. મોક્ષનું કરણ (સાધનો પણ છે. સમ્યક જ્ઞાન–કેવળજ્ઞાન પછી જ મોક્ષ મળે.
આવા જ્ઞાન પદને આરાધક શ્રીપાલ પિતાના માતુશ્રીને નમન કરવા ઉજજેની ભણી જઈ રહ્યો છે. રસ્તામાં પારક નગર આવ્યું.
ત્યા મહસેન રાજા છે. તારા નામની રાણી છે. તિલક સુંદરી નામે તેને કન્યા છે. તેને ઝેરી સાપ કન્ડ છે. ઝેર ઉતારવાના ઘણું ઘણું